Gezicht op Dordrecht
De prent Gezicht op Dordrecht is een combinatie van het gelijknamige schilderij uit ca. 1655 van Aelbert Cuyp en hedendaagse foto's. Menno van der Weerd fotografeerde vanaf hetzelfde punt waar Aelbert Cuyp zijn schetsen maakte voor het schilderij, op de dijk in Papendrecht aan het rivierenkruispunt van Noord, Beneden Merwede en Oude Maas.
De prent Gezicht op Dordrecht is een combinatie van het gelijknamige schilderij uit ca. 1655 van Aelbert Cuyp en hedendaagse foto's. Menno van der Weerd fotografeerde vanaf hetzelfde punt waar Aelbert Cuyp zijn schetsen maakte voor het schilderij, op de dijk in Papendrecht aan het rivierenkruispunt van Noord, Beneden Merwede en Oude Maas.
..... bezoekers sinds 3 april 2022
|
Tip: Houd de Ctrl-toets ingedrukt en druk vervolgens op de toets met + (beeld vergroten) of toets met – (beeld verkleinen).
|
Tip: Zoeken op deze pagina, Ctrl-F (ind) typen
|
lInleiding door de auteur van deze website (<--zie zijn stamboombeschrijving op een websitepagina)
Deze websitepagina over de familie Bosman Jansen ben ik gestart op 3-4-2022 daar mij een dag daarvoor digitale informatie over deze familie ter beschikking is gesteld. Dit blijkt een door een familielid geschreven boekwerkje te zijn.
De relatie van een zoon met een telg van die familie Bosman Jansen en de eerder op de stamboom-Internetsites Geneanet en Genelogie Online geplaatste stamboomgegevens heeft mij hier toe gebracht. De gegevens van het boekje van de op deze site geplaatste parenteel zullen er als een rode draad doorheen lopen. De mindere kwaliteit van de gescande aangeleverde informatie waaronder de afbeeldingen is dusdanig dat getracht zal worden alternatieve afbeeldingen hiervoor te vinden waarbij het karakter van het boekwerk niet zal worden aangetast.
Vanzelfsprekend kunnen op- en aanmerkingen, dan wel aanvullingen, middels een contactformulier aan mij gemeld worden.
Het boekwerkje is genaamd:
"De geschiedenis van onze voorouders 1797 - 2007",
geschreven door Henk Bosman Jansen (1917 -2013),
van beroep Marconist.
Deze websitepagina over de familie Bosman Jansen ben ik gestart op 3-4-2022 daar mij een dag daarvoor digitale informatie over deze familie ter beschikking is gesteld. Dit blijkt een door een familielid geschreven boekwerkje te zijn.
De relatie van een zoon met een telg van die familie Bosman Jansen en de eerder op de stamboom-Internetsites Geneanet en Genelogie Online geplaatste stamboomgegevens heeft mij hier toe gebracht. De gegevens van het boekje van de op deze site geplaatste parenteel zullen er als een rode draad doorheen lopen. De mindere kwaliteit van de gescande aangeleverde informatie waaronder de afbeeldingen is dusdanig dat getracht zal worden alternatieve afbeeldingen hiervoor te vinden waarbij het karakter van het boekwerk niet zal worden aangetast.
Vanzelfsprekend kunnen op- en aanmerkingen, dan wel aanvullingen, middels een contactformulier aan mij gemeld worden.
Het boekwerkje is genaamd:
"De geschiedenis van onze voorouders 1797 - 2007",
geschreven door Henk Bosman Jansen (1917 -2013),
van beroep Marconist.
Het leek mij echter beter om voor de lezer de geschiedenis wat boeiender te vertellen, door de steden, omgeving en de leefomstandigheden er bij te betrekken. Dan wordt het verhaal niet alleen beter leesbaar, maar ook aantrekkelijker zonder de feiten te verfraaien of buiten de waarheid te gaan.
Daarom laat ik Vader Arie Jurianus Bosman Jansen (auteur: 1876 - 1965) aan het woord en geef ik de zienswijze van broer Koos (auteur: Jacobus Marinus, 1921 - 2005) en mijn herinneringen weer.
Ik hoop, dat ik de geschiedenis van onze familie, al zal die verre van volledig zijn, wat duidelijker heb gemaakt.
Wat weten we nu nog van wat er speelde voor het jaar 1800 -tot de vorige eeuw. Na de tweede wereldoorlog zijn, door de z.g. nieuwe vooruitstrevende groepen, in vele steden historische gebouwen, monumenten en waardevolle gebouwen verdwenen. In de voor onze familiegeschiedenis belangrijke steden, Gouda en Dordrecht, was dit ook het geval. Ik heb een poging gedaan om oude prentbriefkaarten en foto's in het verhaal te verwerken, dan wordt het verhaal over onze voorouders misschien wat duidelijker.
Belangrijke gebeurtenissen in hun leven zoals de Franse bezetting, de harde strijd om te overleven, armoede, kortom de leefomstandigheden.
Hoe was de watervoorziening, wanneer kregen ze leidingwater, gas elektriciteit. De barre winter van 1928/1929. De Duitse bezetting 1940/1945.
Een beetje algemene geschiedenis.
De familie geschiedenis op schrift zetten is een enorme opgave.
Als je er aan begint, besef je pas dat je nooit volledig kunt zijn en na enkele weken zegje tot je zelf, was ik er maar nooit aan begonnen.
Maar dan ontdek je, doordat je tegenkomt waar je niets van wist, dat is interessant en ga je toch maar verder.
Een onderzoek naar je verwanten kan je nooit alleen doen. Je hebt je familie nodig, instanties, geboorteregisters, archieven enz. Broer Koos , helaas overleden, heeft me uitstekend geholpen. Hij had al veel op papier gezet. Ik wil hierbij zijn vrouw Ans bedanken (auteur: Antje Langerak 1928 - 2011) dat zij al deze gegevens beschikbaar heeft gesteld, waardoor het mogelijk werd onze familiegeschiedenis samen te stellen.
Gouda en Dordrecht spelen een belangrijke rol in onze familie. Foto's en illustraties prentbriefkaarten geven, alhoewel beperkt, dan ook een beeld weer hoe die beide steden er de laatste honderd jaar uitzagen.
Daarom laat ik Vader Arie Jurianus Bosman Jansen (auteur: 1876 - 1965) aan het woord en geef ik de zienswijze van broer Koos (auteur: Jacobus Marinus, 1921 - 2005) en mijn herinneringen weer.
Ik hoop, dat ik de geschiedenis van onze familie, al zal die verre van volledig zijn, wat duidelijker heb gemaakt.
Wat weten we nu nog van wat er speelde voor het jaar 1800 -tot de vorige eeuw. Na de tweede wereldoorlog zijn, door de z.g. nieuwe vooruitstrevende groepen, in vele steden historische gebouwen, monumenten en waardevolle gebouwen verdwenen. In de voor onze familiegeschiedenis belangrijke steden, Gouda en Dordrecht, was dit ook het geval. Ik heb een poging gedaan om oude prentbriefkaarten en foto's in het verhaal te verwerken, dan wordt het verhaal over onze voorouders misschien wat duidelijker.
Belangrijke gebeurtenissen in hun leven zoals de Franse bezetting, de harde strijd om te overleven, armoede, kortom de leefomstandigheden.
Hoe was de watervoorziening, wanneer kregen ze leidingwater, gas elektriciteit. De barre winter van 1928/1929. De Duitse bezetting 1940/1945.
Een beetje algemene geschiedenis.
De familie geschiedenis op schrift zetten is een enorme opgave.
Als je er aan begint, besef je pas dat je nooit volledig kunt zijn en na enkele weken zegje tot je zelf, was ik er maar nooit aan begonnen.
Maar dan ontdek je, doordat je tegenkomt waar je niets van wist, dat is interessant en ga je toch maar verder.
Een onderzoek naar je verwanten kan je nooit alleen doen. Je hebt je familie nodig, instanties, geboorteregisters, archieven enz. Broer Koos , helaas overleden, heeft me uitstekend geholpen. Hij had al veel op papier gezet. Ik wil hierbij zijn vrouw Ans bedanken (auteur: Antje Langerak 1928 - 2011) dat zij al deze gegevens beschikbaar heeft gesteld, waardoor het mogelijk werd onze familiegeschiedenis samen te stellen.
Gouda en Dordrecht spelen een belangrijke rol in onze familie. Foto's en illustraties prentbriefkaarten geven, alhoewel beperkt, dan ook een beeld weer hoe die beide steden er de laatste honderd jaar uitzagen.
Over Dordrecht heb ik redelijk veel kunnen vinden, in "DORDRECHT ZOALS HET WAS" verschillende foto's zijn uit deze uitgave.
Aan het eind geef ik een verantwoording en bronvermelding van de foto's. Dit boekje is geen commerciële uitgave en wordt alleen verstrekt aan directe verwanten. De foto's geven duidelijk aan hoe de verbindingen waren van het eiland naar de omliggende gebieden. Vergelijk dit eens met hoe het nu is. Bruggen over de rivieren, tunnels naar Zwijndrecht en 's Gravendeel. Een verbetering? Het is hoe je dit ziet. Natuurlijk de tijd staat niet stil, het is echter jammer, dat door een totaal verkeerd inzicht en onderling geharrewar van een kleine groep, vele historische gebouwen verdwenen zijn. Gelukkig werd ingegrepen en bleven belangrijke gebouwen gespaard. Ik heb een poging gedaan iets over onze familie samen te stellen en te vertellen. Het was de moeite waard om dit te doen. Henk Bosman Jansen Kapelle, 2007 |
FAMILIE BOSMAN JANSEN
DEEL 1 : HET BEGIN ARY BOSMAN ( 1797) CATHARINA ELISABETH JANSEN (1782 -1829) ARY BOSMAN JANSEN ( 1813- 1871 ) DEEL 2 : ARY BOSMAN JANSEN ( 1813 - 1871 ) NEELTJE VAN DER TAK ( 1814-1898) DEEL 3 : PIETER BOSMAN JANSEN ( 1845 - 1918 ) JOHANNA VERHOEVEN ( 1842 - 1913 ) DEEL 4 : ARIE JURIANUS BOSMAN JANSEN ( 1876 - 1965 ) JOHANNA HENDRIKA SCHEERES ( 1881 - 1948 ) DEEL 5 : APPENDIXES DEEL 6 : DE STAMBOOM-EEN FAMILIE PORTRETFOTO COLLAGE STEDEN GOUDA-DORDRECHT DEEL 7 : PORTRET VAN HET GESLACHT BOSMAN JANSEN SCHEERES EN HUN KINDEREN. |
==========================================================================================
Parenteel van Ary BOSMAN (JANSEN)
1 Ary BOSMAN is geboren in 1797. Ary is de biologische vader van het kind van Catharina Elisabeth JANSEN. Catharina is geboren op 14-10-1782 in Gouda, dochter van Jan JANSEN en Neeltje BUREN | BOREN. Catharina is overleden op 15-11-1829 in Gouda, 47 jaar oud.
Kind van Ary en Catharina:
1 Arij BOSMAN JANSEN, geboren op 03-01-1813 in Gouda. Volgt 1.1.
Parenteel van Ary BOSMAN (JANSEN)
1 Ary BOSMAN is geboren in 1797. Ary is de biologische vader van het kind van Catharina Elisabeth JANSEN. Catharina is geboren op 14-10-1782 in Gouda, dochter van Jan JANSEN en Neeltje BUREN | BOREN. Catharina is overleden op 15-11-1829 in Gouda, 47 jaar oud.
Kind van Ary en Catharina:
1 Arij BOSMAN JANSEN, geboren op 03-01-1813 in Gouda. Volgt 1.1.
WAAR HET BEGON GOUDA
De geschiedenis van een familie is nauw verbonden met de provincie en de plaats waar zij geboren zijn of verbleven. Voorzover mij op dlt moment bekend, was dit Zuid Holland de steden Gouda en Dordrecht. Wat weten we van de jeugd van Ary en Catharina, van de stad waar zij opgroeiden. Op welke school zaten zij, gingen ze wel naar school? De ouders van Ary en Catharina waren wat we nu middenklasse-middenstanders noemen. Ze waren in zaken en konden het schoolgeld wel betalen. Dus hebben ze zeer waarschijnlijk op de, wat we nu de lagere school noemen, gezeten. |
Dat was voor die tijd heel wat. De regenten waren rijk, maar het volk was arm. Het is heel moeilijk voor te stellen hoe zwaar dit leven vaak moet zijn geweest. Kunstschilders gaven dit soms weer, maar de rijken wilden alleen mooie taferelen. Zoals de weergave van een regentenfamilie. Arie Scheffer was een van de kunstschilders die dit wel schilderde. Beroemd is ook het huishouden van Jan Steen, geschilderd door Jan Havicksz Steen. Onze bet-bet overgrootvader leefde in een tijd waar we geen idee van hebben. Wat leven wij dan weer in een gouden eeuw!
GOUDA
Gouda ontstond aan de samenvloeiing van de Hollandse IJsel en de Gouwe op het gebied van de Heren Van der Goude en ontving in 1272 van Graaf Floris de Vijfde het stadsrecht. (Floris de Vijfde 1254-1296). In de 14de eeuw was het een Heerlijkheid achtereenvolgens in het bezit van Jan van Beaumoot en Jan en Guy van Blois. In 1395 viel het de Graaf van Holland toe. Gouda had zich tot een belangrijk handelscentrum ontwikkeld. er werd tol geheven en een speciaal privilege verplichtte de schepen van Gouda te passeren als het enigszins op de route lag. |
In 1514 had Goude meer dan 20.000 inwoners. Alhoewel het een jonge stad was had het tot 1795 als een van zes grote steden van Holland zitting in de Staten van het Gewest. In deze eeuw was Gouda een bolwerk der Hoeksen o.a. het het belangrijkste steunpunt van Jacoba van Beieren van Holland.
In 1361 en 1418 werd de stad bijna geheel door brand verwoest. In 1572 stonden het prinsgezinde volk en de arme burgerij tegenover de de Spaans gezinde magistraat en rijke burgerij. Door list kregen de Geuzen de stad in handen. Gouda bood met Amsterdam de meeste weerstand tegen de Spaanse overheersing, trouw aan Willem van Oranje.
In 1361 en 1418 werd de stad bijna geheel door brand verwoest. In 1572 stonden het prinsgezinde volk en de arme burgerij tegenover de de Spaans gezinde magistraat en rijke burgerij. Door list kregen de Geuzen de stad in handen. Gouda bood met Amsterdam de meeste weerstand tegen de Spaanse overheersing, trouw aan Willem van Oranje.
GOUDA
Reeds aan het eind van de 16de eeuw heerste er op godsdienst gebied een geest van vrijzinnigheid.
Tijdens het bestand was het een der meest remonstrantse steden. Maurits bracht troepen in de stad en verzette in 1618 de wet, zodat Gouda een calvinistische vroedschap kreeg.
Hoeksen en Kabeljauwse twisten (JACOBA VAN BEIEREN 1401 - 1436).
Hij voerde een voor hem gunstige wet in.
Reeds aan het eind van de 16de eeuw heerste er op godsdienst gebied een geest van vrijzinnigheid.
Tijdens het bestand was het een der meest remonstrantse steden. Maurits bracht troepen in de stad en verzette in 1618 de wet, zodat Gouda een calvinistische vroedschap kreeg.
Hoeksen en Kabeljauwse twisten (JACOBA VAN BEIEREN 1401 - 1436).
Hij voerde een voor hem gunstige wet in.
De remonstranten bleven er echter sterk en de stad werd mettertijd zeer anti-stadhoudersgezind. In de 17e eeuw had Gouda zijn betekenis als handelsstad met bierbrouwerijen en lakenstad nagenoeg geheel verloren. Een aantal Industrien o.a. de beroemde pijpenindustrie met 374 ondernemingen kwam toen op, te gevolge van de centrale ligging en het gunstige scheepstransport, lage lonen en de uitgeweken Engelsen onder wie pijpenmakers.
Touwslagerijen waren eveneens een belangrijke bron van inkomsten.
Onze bet-bet -overgrootvader Bosman was eigenaar van een vrij grote touwslagerij met 48 knechten. Waar de lijnbanen van de touwslagerij lagen is niet bekend. Zeer waarschijnlijk buiten de stadswallen. De industrie raakte in verval. Het was een slechte tijd voor de stad en haar inwoners. Door de opkomst van de staalkabel, kwamen de touwslagerijen ook in moeilijkheden.
In 1860 zette zich weer een opleving in. De pijpenindustrie hield zich staande. Nog een belangrijke industrie de "goudse kaarsen". De eerste kaarsenfabriek werd in 1853 opgericht. Na een roemrucht bestaan werd de Koninklijke Goudse overgenomen door Bolsius Kaarsenfabriek uit Schijndel. De fabriek werd overgeplaatst naar Waddinxveen. Na 125 jaar heeft de kaarsenfabriek Gouda verlaten. In de eerste helft van de 18de eeuw was de meerderheid der "gemeenteregenten" patriottisch gezind, het volk vermoedelijk overwegend Oranjegezind. *Gouda was een omwalde stad. Met in het midden een karakteristiek driehoekig marktplein, omringd door smalle straten vele grachten, singels en kaden. De stad is tot circa 1870 binnen de omwalling gebleven. Tot 1918 vond enige uitbreiding plaats in een vrijwel gesloten ring om de stad. Pas na 1918 vonden grotere uitbreidingen plaats aan de Oost en Westzijde van de stad.
Gouda bezit tal van bezienswaardige gebouwen. Na heel lang zoeken heb ik enkele oude ansichtkaarten kunnen vinden, die ik tussen de tekst heb verwerkt. * zie bladzijde 23 tekening nummer 6.
Touwslagerijen waren eveneens een belangrijke bron van inkomsten.
Onze bet-bet -overgrootvader Bosman was eigenaar van een vrij grote touwslagerij met 48 knechten. Waar de lijnbanen van de touwslagerij lagen is niet bekend. Zeer waarschijnlijk buiten de stadswallen. De industrie raakte in verval. Het was een slechte tijd voor de stad en haar inwoners. Door de opkomst van de staalkabel, kwamen de touwslagerijen ook in moeilijkheden.
In 1860 zette zich weer een opleving in. De pijpenindustrie hield zich staande. Nog een belangrijke industrie de "goudse kaarsen". De eerste kaarsenfabriek werd in 1853 opgericht. Na een roemrucht bestaan werd de Koninklijke Goudse overgenomen door Bolsius Kaarsenfabriek uit Schijndel. De fabriek werd overgeplaatst naar Waddinxveen. Na 125 jaar heeft de kaarsenfabriek Gouda verlaten. In de eerste helft van de 18de eeuw was de meerderheid der "gemeenteregenten" patriottisch gezind, het volk vermoedelijk overwegend Oranjegezind. *Gouda was een omwalde stad. Met in het midden een karakteristiek driehoekig marktplein, omringd door smalle straten vele grachten, singels en kaden. De stad is tot circa 1870 binnen de omwalling gebleven. Tot 1918 vond enige uitbreiding plaats in een vrijwel gesloten ring om de stad. Pas na 1918 vonden grotere uitbreidingen plaats aan de Oost en Westzijde van de stad.
Gouda bezit tal van bezienswaardige gebouwen. Na heel lang zoeken heb ik enkele oude ansichtkaarten kunnen vinden, die ik tussen de tekst heb verwerkt. * zie bladzijde 23 tekening nummer 6.
Tot zover een beetje geschiedenis van de stad van onze eerste voorouder. Een belangrijke stad in de geschiedenis van onze familie.
Een andere belangrijke stad van de familie is DORDRECHT vertel ik in Deel 2.
Een andere belangrijke stad van de familie is DORDRECHT vertel ik in Deel 2.
WIE WAS ARY BOSMAN EN WIE WAS CATHARiNA ELISABETH JANSEN
ARY BOSMAN (onze stamvader) was de zoon van Ary Bosman en moeder ??? een welgestelde familie in Gouda. '
Vader Bosman was eigenaar van een vrij grote touwslagerij met meer dan 48 knechten.
Een protestantse familie.
CATHARINA ELISABETH JANSEN (onze stammoeder) was de dochter van Jan Jansen en Neeltje Buren (of Boren).
Jan Jansen was kruidenier, woonde in de Keizerstraat 76 te Gouda
Een rooms katholieke familie.
Hoe deze families samen kwamen wordt uiteengezet in dit deel.
ARY BOSMAN (onze stamvader) was de zoon van Ary Bosman en moeder ??? een welgestelde familie in Gouda. '
Vader Bosman was eigenaar van een vrij grote touwslagerij met meer dan 48 knechten.
Een protestantse familie.
CATHARINA ELISABETH JANSEN (onze stammoeder) was de dochter van Jan Jansen en Neeltje Buren (of Boren).
Jan Jansen was kruidenier, woonde in de Keizerstraat 76 te Gouda
Een rooms katholieke familie.
Hoe deze families samen kwamen wordt uiteengezet in dit deel.
HET BEGIN
ARY BOSMAN en CATHARINA ELISABETH JANSEN. DE STAMVADER (onze bet-overgrootvader) Onze stamvader is ARY BOSMAN, geboren te Gouda jaar 1797. De geboortedag is niet bekend. Woonadres Nieuwe Haven te Gouda DE STAMMOEDER (onze bet-overgrootmoeder) Onze stammoeder is CATHARINA ELISABETH JANSEN, geboren te Gouda op 14 Oktober 1782, wonende Keizerstraat 76 b te Gouda. Ary Bosman geboren 1797, Catharina Elisabeth geboren 1782. Het leeftijdsverschil is dus groot, 15 jaren. Dit gegeven is belangrijk. _________________________________________________________________ ARY BOSMAN CATHARINA ELISABETH JANSEN | 1797 1782_________________| |
DE FAMILIENAAM
HOE ONTSTOND NU ONZE FAMILIENAAM Op de vierde januari 1813 heeft Ary Bosman aangifte gedaan van de geboorte van een zoon, die hij ook Ary noemde. Het kind Ary was (laten we het maar een liefdeskind noemen) een kind ontstaan uit de liefdesverhouding Ary Bosman en Catharina Elisabeth Jansen. Zij waren niet getrouwd. ARY BOSMAN (onze betovergrootvader). Wie was Ary Bosman en wie en wat waren zijn ouders.
DE OUDERS (onze bet- betovergrootouders) Er is bijzonder weinig bekend over de ouders van Ary. Vader herinnerde zich nog wel, zo vertelde hij aan Koos, dat zij een vrij grote touwslagerij hadden met veel knechten (48). Zij waren welgestelde middenstanders. Hun geloof was protestant (remonstrant ?). |
ARY
Ary werd geboren in het jaar 1797 te Gouda, geboortedag niet bekend. Adres Nieuwe Haven te Gouda. Zijn beroep was leerling pijpenmaker (garçondepipier). Het beroep pijpenmaker was in die tijd een zeer goed beroep. Er was toen al in Gouda een belangrijke pijpenindustrie. De beroemde goudse pijpen CATHARINA ELISABETH JANSEN (onze bet-overgrootmoeder) Wie was Catharina Elisabeth Jansen en wie en wat waren haar ouders. DE OUDERS
De vader en moeder van Catharina zijn Jan Jansen en Neeltje Buren of Boren? Zij hadden een kruidenierszaak in de Keizerstraat 76 te Gouda Dus ook middenstanders. Hun geloof was Rooms-Katholiek. Hoe zijn deze twee families, die van verschillend geloof waren, met elkaar verbonden geraakt. HET SAMENKOMEN VAN DE FAMILIE BOSMAN EN DE FAMILIE JANSEN
Vaak is het toeval maar ook persoonlijke of financiële belangen spelen een belangrijke rol om families te verbinden. Maar ook de liefde is belangrijk en uit liefde ontstaat, en dat is heel normaal, een liefdeskind. En dit is, voor zover we de beschikbare gegevens kunnen vertrouwen, de oorzaak geweest, dat de genoemde twee families met elkaar verbonden werden. |
HOE LEERDE ARY CATHARINA KENNEN
De familie Bosman was zoals we reeds weten, eigenaar van een grote touwslagerij met veel knechten, financieel in goeden doen. Moeder Bosman had dan ook hulp in haar huishouding en ook een naaister. Deze naaister was Catharina Elisabeth Jansen. En er is een jonge zoon ARY.
De familie Bosman was zoals we reeds weten, eigenaar van een grote touwslagerij met veel knechten, financieel in goeden doen. Moeder Bosman had dan ook hulp in haar huishouding en ook een naaister. Deze naaister was Catharina Elisabeth Jansen. En er is een jonge zoon ARY.
EN DAN BEGINT HET
We vermoeden dat Ary al enige tijd omgang met Catharina had. Het is buiten koud. Het haardvuur knettert. Het wordt warm binnen, ze zijn samen! Verder alleen en een warme bedstede!
DE FAMILIE IS BEGONNEN !
Of beiden, Ary en Catharina verkering hadden is niet bekend, maar dat ze intiem met elkaar omgingen is zeker. Want op 4 Januari 1813 beviel Catharina van een zoon die Ary werd genoemd-naar zijn vader Ary Bosman. Het kind werd door zijn vader op het stadhuis aangegeven. Een geboorte akte werd opgesteld, doch toen bleek, dat de vader 17 jaren oud was en niet getrouwd, werd de akte ongeldig verklaard en een nieuwe akte opgemaakt, met als getuigen de broer van Catharina Pieter Jansen oud 36 jaar, pijpenmaker van beroep en Hendrika van der Palm, oud 36 jaar, zij was de baker die bij de bevalling had geholpen. De ambtenaar Arnold van Straaten. Deze versie van het begin van onze familie is kort en duidelijk, maar broer Koos geeft het als volgt weer:
We vermoeden dat Ary al enige tijd omgang met Catharina had. Het is buiten koud. Het haardvuur knettert. Het wordt warm binnen, ze zijn samen! Verder alleen en een warme bedstede!
DE FAMILIE IS BEGONNEN !
Of beiden, Ary en Catharina verkering hadden is niet bekend, maar dat ze intiem met elkaar omgingen is zeker. Want op 4 Januari 1813 beviel Catharina van een zoon die Ary werd genoemd-naar zijn vader Ary Bosman. Het kind werd door zijn vader op het stadhuis aangegeven. Een geboorte akte werd opgesteld, doch toen bleek, dat de vader 17 jaren oud was en niet getrouwd, werd de akte ongeldig verklaard en een nieuwe akte opgemaakt, met als getuigen de broer van Catharina Pieter Jansen oud 36 jaar, pijpenmaker van beroep en Hendrika van der Palm, oud 36 jaar, zij was de baker die bij de bevalling had geholpen. De ambtenaar Arnold van Straaten. Deze versie van het begin van onze familie is kort en duidelijk, maar broer Koos geeft het als volgt weer:
CATHARINA VAN BEROEP NAAISTER
Het zou mogelijk zijn geweest dat Catharina ten huize van de familie Bosman naaister werkzaamheden heeft verricht en ze zo Ary heeft leren kennen, verliefd op elkaar zijn geworden, ondanks dat zij 15 jaar ouder was
HOE HET OOK ZIJ, VERLIEFD WAREN ZE. HET RESULTAAT WAS DE GEBOORTE VAN DE EERSTE BOSMAN JANSEN·
ARY WERD KATHOLIEK GEDOOPT, WAARSCHIJNLIJK IN DE KERK AAN HET BEGIN VAN DE KEIZERSTRAAT·
Het zou mogelijk zijn geweest dat Catharina ten huize van de familie Bosman naaister werkzaamheden heeft verricht en ze zo Ary heeft leren kennen, verliefd op elkaar zijn geworden, ondanks dat zij 15 jaar ouder was
HOE HET OOK ZIJ, VERLIEFD WAREN ZE. HET RESULTAAT WAS DE GEBOORTE VAN DE EERSTE BOSMAN JANSEN·
ARY WERD KATHOLIEK GEDOOPT, WAARSCHIJNLIJK IN DE KERK AAN HET BEGIN VAN DE KEIZERSTRAAT·
PARENTEEL
(Gegenereerd met Aldfaer-versie 10.1 op 03-04-2022, 15:30:25 uur, door auteur Bram Hoeijenbos, 1952) Parenteel van Ary BOSMAN (JANSEN) 1 Ary BOSMAN is geboren in 1797. Ary is de biologische vader van het kind van Catharina Elisabeth JANSEN. Catharina is geboren op 14-10-1782 in Gouda, dochter van Jan JANSEN en Neeltje BUREN | BOREN. Catharina is overleden op 15-11-1829 in Gouda, 47 jaar oud. Kind van Ary en Catharina: 1 Arij BOSMAN JANSEN, geboren op 03-01-1813 in Gouda. Volgt 1.1. |
1.1.1 Ary BOSMAN JANSEN is geboren op 03-01-1813 in Gouda, zoon van Ary BOSMAN (zie 1) en Catharina Elisabeth JANSEN. Arij is overleden op 26-04-1871 in Dordrecht, 58 jaar oud. Ary trouwde, 26 jaar oud, op 20-11-1839 in Dordrecht met Neeltje van der TAK, 25 jaar oud. Neeltje is geboren op 08-09-1814 in Papendrecht. Neeltje is overleden op 06-12-1898 in Dordrecht, 84 jaar oud.
Kinderen van Arij en Neeltje: 1 Catharina Elisabeth BOSMAN JANSEN [1.1.1], geboren op 26-08-1840 in Sliedrecht. Catharina is overleden. 2 Maria BOSMAN JANSEN, geboren op 17-02-1843 in Dordrecht. Volgt 1.1.2. 3 Pieter BOSMAN JANSEN, geboren op 13-05-1845 in Dordrecht. Volgt 1.1.3. 1.1.1 Catharina Elizabeth (Ka) BOSMAN (JANSEN) is geboren op 26-08-1840 in Sliedrecht, dochter van Arij BOSMAN JANSEN en Neeltje van der TAK. Ka is overleden op 09-12-1926 in Dordrecht, 86 jaar oud. Ka trouwde, 24 jaar oud, op 23-08-1865 in Dordrecht met Johannes de KOK. Johannes is een zoon van Jasper de KOK en Hendrika VOOGELS.
|
Kinderen van Ka en Johannes:
1 Hendrika de KOK. Volgt 1.1. 2 Neeltje de KOK, geboren op 07-06-1873 in Dordrecht. Volgt 1.2. 3 Clazina de KOK [1.3], geboren op 02-12-1878 in Dordrecht. Clazina is overleden op 28-12-1878 in Dordrecht, 26 dagen oud. 4 Arie Jasper de KOK [1.4], geboren op 19-05-1881 in Dordrecht. |
1.1.2 Maria BOSMAN JANSEN is geboren op 17-02-1843 in Dordrecht, dochter van Arij BOSMAN JANSEN (zie 1.1) en Neeltje van der TAK. Maria is overleden in 06-1923 in Dordrecht, 80 jaar oud. Maria:
(1) trouwde, 22 jaar oud, op 06-09-1865 in Dordrecht met Albert KOOY.
(2) trouwde, 41 jaar oud, op 20-02-1884 in Dordrecht met Jan Casper van RAAMT, ongeveer 45 jaar oud. Jan is geboren omstreeks 1839 in Dordrecht. Jan is overleden.
Kind van Maria en Jan:
1 Gerrit van RAAMT, geboren in 1885 in Dordrecht. Volgt 1.1.2.1.
1.1.2.1 Gerrit van RAAMT is geboren in 1885 in Dordrecht, zoon van Jan Casper van RAAMT en Maria BOSMAN JANSEN (zie 1.1.2). Gerrit trouwde, 22 of 23 jaar oud, op 21-05-1908 in Dordrecht met Leonora Wilhelmina de ROO, ongeveer 20 jaar oud. Leonora is geboren omstreeks 1888 in Dordrecht.
(1) trouwde, 22 jaar oud, op 06-09-1865 in Dordrecht met Albert KOOY.
(2) trouwde, 41 jaar oud, op 20-02-1884 in Dordrecht met Jan Casper van RAAMT, ongeveer 45 jaar oud. Jan is geboren omstreeks 1839 in Dordrecht. Jan is overleden.
Kind van Maria en Jan:
1 Gerrit van RAAMT, geboren in 1885 in Dordrecht. Volgt 1.1.2.1.
1.1.2.1 Gerrit van RAAMT is geboren in 1885 in Dordrecht, zoon van Jan Casper van RAAMT en Maria BOSMAN JANSEN (zie 1.1.2). Gerrit trouwde, 22 of 23 jaar oud, op 21-05-1908 in Dordrecht met Leonora Wilhelmina de ROO, ongeveer 20 jaar oud. Leonora is geboren omstreeks 1888 in Dordrecht.
1.1.3 Pieter BOSMAN JANSEN is geboren op 13-05-1845 in Dordrecht, zoon van Arij BOSMAN JANSEN (zie 1.1) en Neeltje van der TAK. Pieter is overleden. Pieter trouwde, 22 jaar oud, op 26-02-1868 in Dordrecht met Johanna VERHOEVEN, 25 jaar oud. Johanna is geboren op 18-04-1842 in Dordrecht. Johanna is overleden op 28-04-1913 in Dordrecht, 71 jaar oud.
Kinderen van Pieter en Johanna: 1 Neeltje BOSMAN JANSEN, geboren op 17-04-1868 in Dubbeldam. Volgt 1.1.3.1. 2 Pieter BOSMAN JANSEN [1.1.3.2], geboren op 17-04-1868 in Dubbeldam. Pieter is overleden. 3 Elias BOSMAN JANSEN [1.1.3.3], geboren op 01-03-1870 in Dubbeldam. 4 Maria BOSMAN JANSEN, geboren op 16-01-1872. Volgt 1.1.3.4. 5 Pieter BOSMAN JANSEN, geboren op 18-01-1874 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.5. 6 Arie Jurianus BOSMAN JANSEN, geboren op 18-04-1876 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.6. 7 Margaretha BOSMAN JANSEN, geboren op 15-03-1879 in Sliedrecht. Volgt 1.1.3.7. 8 Johan BOSMAN JANSEN, geboren op 10-03-1881 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.8. 9 Jurianus BOSMAN JANSEN [1.1.3.9], geboren op 22-03-1883 in Dordrecht. Jurianus is overleden op 17-03-1884 in Dordrecht, 11 maanden oud. 1.1.3.1 Neeltje BOSMAN JANSEN is geboren op 17-04-1868 in Dubbeldam, dochter van Pieter BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3) en Johanna VERHOEVEN. Neeltje trouwde, 41 jaar oud, op 03-03-1910 in Dordrecht met Jacobus Hendrik SCHREUDER. |
1.1.3.4 Maria BOSMAN JANSEN is geboren op 16-01-1872, dochter van Pieter BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3) en Johanna VERHOEVEN. Maria is overleden op 25-06-1953, 81 jaar oud. Maria trouwde, 22 jaar oud, op 19-07-1894 in Dordrecht met Hendrik KROONEN, 21 of 22 jaar oud. Hendrik is geboren in 1872.
Kinderen van Maria en Hendrik: 1 Johanna KROONEN, geboren op 15-06-1896 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.4.1. 2 Hendrik Marinus KROONEN [1.1.3.4.2], geboren omstreeks 1902 in Dordrecht. 3 Maria Hendrika KROONEN, geboren op 13-10-1905 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.4.3. |
1.1.3.4.1 Johanna KROONEN is geboren op 15-06-1896 in Dordrecht, dochter van Hendrik KROONEN en Maria BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.4). Johanna is overleden op 15-06-1975 in Zwijndrecht, 79 jaar oud. Zij is begraven op 19-06-1975 in Zwijndrecht. Johanna trouwde, 23 jaar oud, op 29-01-1920 in Zwijndrecht met Marinus Adrianus van DEE.
Kinderen van Johanna en Marinus:
1 Huibert Cornelis van DEE [1.1.3.4.1.1].
2 Hendrik Marinus van DEE [1.1.3.4.1.2].
3 Marinus Adrianus van DEE [1.1.3.4.1.3].
4 Maria van DEE [1.1.3.4.1.4], geboren in 1920. Maria is overleden in 1975, 54 of 55 jaar oud.
1.1.3.4.3 Maria Hendrika KROONEN is geboren op 13-10-1905 in Dordrecht, dochter van Hendrik KROONEN en Maria BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.4). Maria is overleden op 12-03-1971 in Zwijndrecht, 65 jaar oud. Maria trouwde, 22 jaar oud, op 16-05-1928 in Zwijndrecht met Cornelis van PELT, 25 of 26 jaar oud. Cornelis is geboren in 1902. Cornelis is overleden in 1989, 86 of 87 jaar oud.
Kind van Maria en Cornelis:
1 Totaal 3 kinderen Niet openbaar van PELT [1.1.3.4.3.1].
1.1.3.5 Pieter BOSMAN JANSEN is geboren op 18-01-1874 in Dordrecht, zoon van Pieter BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3) en Johanna VERHOEVEN. Pieter is overleden op 28-09-1929, 55 jaar oud. Hij is begraven in Dordrecht (Algemene begraafplaats Essenhof). Pieter trouwde, 43 jaar oud, op 19-04-1917 in Meeuwen met Anna Adriana BAKX, 45 jaar oud. Anna is geboren op 27-12-1871 in Meeuwen. Anna is overleden op 08-04-1969 in Dordrecht, Algemene Begraafplaats Essenhof, 97 jaar oud.
Kinderen van Johanna en Marinus:
1 Huibert Cornelis van DEE [1.1.3.4.1.1].
2 Hendrik Marinus van DEE [1.1.3.4.1.2].
3 Marinus Adrianus van DEE [1.1.3.4.1.3].
4 Maria van DEE [1.1.3.4.1.4], geboren in 1920. Maria is overleden in 1975, 54 of 55 jaar oud.
1.1.3.4.3 Maria Hendrika KROONEN is geboren op 13-10-1905 in Dordrecht, dochter van Hendrik KROONEN en Maria BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.4). Maria is overleden op 12-03-1971 in Zwijndrecht, 65 jaar oud. Maria trouwde, 22 jaar oud, op 16-05-1928 in Zwijndrecht met Cornelis van PELT, 25 of 26 jaar oud. Cornelis is geboren in 1902. Cornelis is overleden in 1989, 86 of 87 jaar oud.
Kind van Maria en Cornelis:
1 Totaal 3 kinderen Niet openbaar van PELT [1.1.3.4.3.1].
1.1.3.5 Pieter BOSMAN JANSEN is geboren op 18-01-1874 in Dordrecht, zoon van Pieter BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3) en Johanna VERHOEVEN. Pieter is overleden op 28-09-1929, 55 jaar oud. Hij is begraven in Dordrecht (Algemene begraafplaats Essenhof). Pieter trouwde, 43 jaar oud, op 19-04-1917 in Meeuwen met Anna Adriana BAKX, 45 jaar oud. Anna is geboren op 27-12-1871 in Meeuwen. Anna is overleden op 08-04-1969 in Dordrecht, Algemene Begraafplaats Essenhof, 97 jaar oud.
1.1.3.6 Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (DE TWEEDE) is geboren op 18-04-1876 in Dordrecht, zoon van Pieter BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3) en Johanna VERHOEVEN. Arie is overleden op 01-06-1965 in Dordrecht, 89 jaar oud. Arie trouwde, 26 jaar oud, op 19-02-1903 in Dordrecht met Johanna Hendrika SCHEERIS, 22 jaar oud. Johanna is geboren op 16-02-1881 in Dordrecht, dochter van Johannes SCHEERIS en Hendrika Jacoba HENDRIKS. Johanna is overleden op 09-12-1948 in Dordrecht, 67 jaar oud. Zij is begraven in Dordrecht.
Kinderen van Arie en Johanna:
1 Nellie BOSMAN JANSEN. Volgt 1.1.3.6.1. 2 Pieter BOSMAN JANSEN, geboren op 25-04-1903 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.6.2. 3 Johannes BOSMAN JANSEN, geboren op 08-04-1904 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.6.3. 4 Elias BOSMAN JANSEN, geboren op 10-08-1905 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.6.4. 5 Johanna Hendrika BOSMAN JANSEN, geboren op 31-12-1906 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.6.5. 6 Adriana Julia BOSMAN JANSEN [1.1.3.6.6], geboren op 25-01-1908 in Dordrecht. Adriana is overleden op 10-11-1909 in Dordrecht, 1 jaar oud. |
7 Adrianus Jurianus BOSMAN JANSEN, geboren op 20-05-1909 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.6.7.
8 Hendrika Jacoba BOSMAN JANSEN [1.1.3.6.8], geboren op 15-09-1910 in Dordrecht. Hendrika is overleden.
9 Jurianus Alexander BOSMAN JANSEN, geboren op 02-04-1912. Volgt 1.1.3.6.9.
10 Cornelia Wilhelmina BOSMAN JANSEN, geboren op 29-08-1913 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.6.10.
11 Hendrikus BOSMAN JANSEN, geboren op 14-08-1917 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.6.11.
12 Jacobus Marinus (Koos) BOSMAN JANSEN, geboren op 29-08-1921 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.6.12.
13 Cornelis (Kees) BOSMAN JANSEN, geboren op 01-04-1925 in Dubbeldam. Volgt 1.1.3.6.13.
8 Hendrika Jacoba BOSMAN JANSEN [1.1.3.6.8], geboren op 15-09-1910 in Dordrecht. Hendrika is overleden.
9 Jurianus Alexander BOSMAN JANSEN, geboren op 02-04-1912. Volgt 1.1.3.6.9.
10 Cornelia Wilhelmina BOSMAN JANSEN, geboren op 29-08-1913 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.6.10.
11 Hendrikus BOSMAN JANSEN, geboren op 14-08-1917 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.6.11.
12 Jacobus Marinus (Koos) BOSMAN JANSEN, geboren op 29-08-1921 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.6.12.
13 Cornelis (Kees) BOSMAN JANSEN, geboren op 01-04-1925 in Dubbeldam. Volgt 1.1.3.6.13.
1.1.3.6.1 Nellie BOSMAN JANSEN, dochter van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Nellie begon een relatie met de DEUGD.
1.1.3.6.2 Pieter BOSMAN JANSEN is geboren op 25-04-1903 in Dordrecht, zoon van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Pieter is overleden op 26-02-1949 in Johannesburg (Zuid-Afrika), 45 jaar oud. Pieter trouwde, 26 jaar oud, op 20-03-1930 in Amsterdam met Jantje Hermina Petronella PIJL, 24 jaar oud. Jantje is geboren op 12-11-1905 in Amsterdam, dochter van Hendricus Egbert PIJL en Hermina Petronella DE VRIES. Jantje is overleden.
1.1.3.6.3 Johannes BOSMAN JANSEN is geboren op 08-04-1904 in Dordrecht, zoon van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Johannes is overleden op 19-11-1948 in Johannesburg (Zuid-Afrika), 44 jaar oud. Johannes begon een relatie met Dirkje LINDEN.
1.1.3.6.4 Elias BOSMAN JANSEN is geboren op 10-08-1905 in Dordrecht, zoon van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Elias is overleden op 22-07-1957 in Dordrecht, 51 jaar oud. Elias trouwde, 24 jaar oud, op 04-06-1930 in Dordrecht met Gezina Johanna HIJBEEK, 24 of 25 jaar oud. Gezina is geboren in 1905 in Dordrecht.
Kinderen van Elias en Gezina:
1 Johanna (Jopie) BOSMAN JANSEN. Volgt 1.1.3.6.4.1.
2 Henk BOSMAN JANSEN [1.1.3.6.4.2].
1.1.3.6.4.1 Johanna (Jopie) BOSMAN JANSEN, dochter van Elias BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6.4) en Gezina Johanna HIJBEEK. Jopie begon een relatie met EIJK.
1.1.3.6.5 Johanna Hendrika BOSMAN JANSEN is geboren op 31-12-1906 in Dordrecht, dochter van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Johanna is overleden. Johanna trouwde, 24 jaar oud, op 26-09-1931 in Sliedrecht met Jacob GROENEWEGEN, 26 jaar oud. Jacob is geboren op 28-12-1904 in Sliedrecht. Jacob is overleden.
Kind van Johanna en Jacob:
1 totaal 4 kinderen GROENEWEGEN [1.1.3.6.5.1].
1.1.3.6.7 Adrianus Jurianus BOSMAN JANSEN is geboren op 20-05-1909 in Dordrecht, zoon van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Adrianus is overleden op 09-08-1979 in Dordrecht, 70 jaar oud. Adrianus begon een relatie met Trijntje HEIDENREICH. Trijntje is overleden.
1.1.3.6.2 Pieter BOSMAN JANSEN is geboren op 25-04-1903 in Dordrecht, zoon van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Pieter is overleden op 26-02-1949 in Johannesburg (Zuid-Afrika), 45 jaar oud. Pieter trouwde, 26 jaar oud, op 20-03-1930 in Amsterdam met Jantje Hermina Petronella PIJL, 24 jaar oud. Jantje is geboren op 12-11-1905 in Amsterdam, dochter van Hendricus Egbert PIJL en Hermina Petronella DE VRIES. Jantje is overleden.
1.1.3.6.3 Johannes BOSMAN JANSEN is geboren op 08-04-1904 in Dordrecht, zoon van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Johannes is overleden op 19-11-1948 in Johannesburg (Zuid-Afrika), 44 jaar oud. Johannes begon een relatie met Dirkje LINDEN.
1.1.3.6.4 Elias BOSMAN JANSEN is geboren op 10-08-1905 in Dordrecht, zoon van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Elias is overleden op 22-07-1957 in Dordrecht, 51 jaar oud. Elias trouwde, 24 jaar oud, op 04-06-1930 in Dordrecht met Gezina Johanna HIJBEEK, 24 of 25 jaar oud. Gezina is geboren in 1905 in Dordrecht.
Kinderen van Elias en Gezina:
1 Johanna (Jopie) BOSMAN JANSEN. Volgt 1.1.3.6.4.1.
2 Henk BOSMAN JANSEN [1.1.3.6.4.2].
1.1.3.6.4.1 Johanna (Jopie) BOSMAN JANSEN, dochter van Elias BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6.4) en Gezina Johanna HIJBEEK. Jopie begon een relatie met EIJK.
1.1.3.6.5 Johanna Hendrika BOSMAN JANSEN is geboren op 31-12-1906 in Dordrecht, dochter van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Johanna is overleden. Johanna trouwde, 24 jaar oud, op 26-09-1931 in Sliedrecht met Jacob GROENEWEGEN, 26 jaar oud. Jacob is geboren op 28-12-1904 in Sliedrecht. Jacob is overleden.
Kind van Johanna en Jacob:
1 totaal 4 kinderen GROENEWEGEN [1.1.3.6.5.1].
1.1.3.6.7 Adrianus Jurianus BOSMAN JANSEN is geboren op 20-05-1909 in Dordrecht, zoon van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Adrianus is overleden op 09-08-1979 in Dordrecht, 70 jaar oud. Adrianus begon een relatie met Trijntje HEIDENREICH. Trijntje is overleden.
1.1.3.6.9 Jurianus Alexander BOSMAN JANSEN is geboren op 02-04-1912, zoon van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Jurianus is overleden op 29-05-1981, 69 jaar oud. Hij is begraven in Dordrecht (Algemene begraafplaats Essenhof). Jurianus trouwde, 23 jaar oud, op 16-05-1935 in Dordrecht met Maria van HOUWELINGEN, 22 jaar oud. Maria is geboren op 02-02-1913, dochter van Antonie van HOUWELINGEN en Magcheltje BOT. Maria is overleden op 18-05-1979, 66 jaar oud. Zij is begraven in Dordrecht (Algemene begraafplaats Essenhof).
|
1.1.3.6.10 Cornelia Wilhelmina BOSMAN JANSEN is geboren op 29-08-1913 in Dordrecht, dochter van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Cornelia is overleden op 25-02-1986, 72 jaar oud. Cornelia trouwde, 20 jaar oud, op 23-08-1934 in Dordrecht met Dirk HOOGENDOORN. Dirk is een zoon van Herman HOOGENDOORN en Jannigje KOETSVELD.
Kind van Cornelia en Dirk: 1 ? HOOGENDOORN [1.1.3.6.10.1]. |
1.1.3.6.11 Hendrikus BOSMAN JANSEN is geboren op 14-08-1917 in Dordrecht, zoon van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Hendrikus is overleden op 10-04-2013, 95 jaar oud. Hendrikus trouwde, 29 of 30 jaar oud, in 1947 met Johanna C. M. JANSSEN, 24 of 25 jaar oud. Johanna is geboren op 29-09-1922. Johanna is overleden op 15-02-1999, 76 jaar oud. Zij is begraven in Bloemendaal.
Kind van Hendrikus en Johanna: 1 1 kind BOSMAN JANSEN. Volgt 1.1.3.6.11.1. 1.1.3.6.11.1 1 kind BOSMAN JANSEN, kind van Hendrikus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6.11) en Johanna C. M. JANSSEN. 1 begon een relatie met VERKAART. |
1.1.3.6.12 Jacobus Marinus (Koos) BOSMAN JANSEN is geboren op 29-08-1921 in Dordrecht, zoon van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Koos is overleden op 15-02-2005 in Dordrecht, 83 jaar oud. Hij is begraven in Dubbeldam (Algemene begraafplaats Zuidendijk). Koos trouwde met Antje (Ans) LANGERAK. Ans is geboren op 28-07-1928, dochter van Adriaan Cornelis LANGERAK en Josina van de MERWE. Ans is overleden op 29-05-2011, 82 jaar oud. Zij is begraven in Dubbeldam (Algemene begraafplaats Zuidendijk).
Kind van Koos en Ans: 1 2 kinderen BOSMAN JANSEN [1.1.3.6.12.1]. |
1.1.3.6.13 Cornelis (Kees) BOSMAN JANSEN is geboren op 01-04-1925 in Dubbeldam, zoon van Arie Jurianus BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.6) en Johanna Hendrika SCHEERIS. Kees is overleden op 15-08-2002 in Biggekerke, 77 jaar oud. Kees:
(1) begon een relatie met Clara Theresia LIEVE. Clara is geboren op 19-01-1926. Clara is overleden op 18-06-1993, 67 jaar oud. (2) begon een relatie, 71 of 72 jaar oud, in 1997 in Biggekerke met Maaike M. MOL, ongeveer 71 jaar oud. Maaike is geboren omstreeks 1926. Maaike is overleden na 2009, minstens 83 jaar oud. Maaike is weduwe van Florus (Floor) de WOLF (1919-1990). |
Kinderen van Kees en Clara:
1 BOSMAN JANSEN, levenloos geboren zoon, geboren op 09-02-1953 in Dordrecht en nog 2 zonen en één dochter (niet gepubliceerd)
1.1.3.7 Margaretha BOSMAN JANSEN is geboren op 15-03-1879 in Sliedrecht, dochter van Pieter BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3) en Johanna VERHOEVEN. Margaretha is overleden op 21-06-1966 in Dordrecht, 87 jaar oud. Margaretha trouwde, 34 jaar oud, op 30-10-1913 in Dordrecht met Pieter van WERD, 25 jaar oud. Pieter is geboren op 29-02-1888 in Sliedrecht. Pieter is overleden op 01-04-1948 in Dordrecht, 60 jaar oud.
Kinderen van Margaretha en Pieter:
1 Pieter van WERD [1.1.3.7.1].
2 Anna Pietje van WERD [1.1.3.7.2], geboren in 1914. Anna is overleden in 1974, 59 of 60 jaar oud.
3 Johanna van WERD [1.1.3.7.3], geboren in 1916. Johanna is overleden in 2003, 86 of 87 jaar oud.
1.1.3.8 Johan BOSMAN JANSEN is geboren op 10-03-1881 in Dordrecht, zoon van Pieter BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3) en Johanna VERHOEVEN. Johan is overleden op 22-05-1961 in Dordrecht, 80 jaar oud. Hij is begraven op 25-05-1961 in Dordrecht (Algemene begraafplaats Essenhof). Johan trouwde, 27 jaar oud, op 03-09-1908 in Dordrecht met Cornelia Maria van DONKELAAR, 25 jaar oud. Cornelia is geboren op 11-12-1882 in Dordrecht, dochter van Hendrik van DONKELAAR en Maria SCHOUTEN. Cornelia is overleden op 19-08-1974 in Dordrecht, 91 jaar oud.
Kinderen van Johan en Cornelia:
1 Maria BOSMAN JANSEN [1.1.3.8.1], geboren op 13-06-1909 in Dordrecht.
2 Pieter BOSMAN JANSEN, geboren op 18-01-1911. Volgt 1.1.3.8.2.
3 Johannes (Han) BOSMAN JANSEN, geboren op 21-06-1914 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.8.3.
4 Johanna BOSMAN JANSEN [1.1.3.8.4], geboren in 1916.
1.1.3.8.2 Pieter BOSMAN JANSEN is geboren op 18-01-1911, zoon van Johan BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.8) en Cornelia Maria van DONKELAAR. Pieter is overleden op 11-01-1996, 84 jaar oud. Pieter begon een relatie met Wilhemina Jacoba KÖHLER.
Kind van Pieter en Wilhemina:
totaal 2 kinderen Niet openbaar BOSMAN JANSEN [1.1.3.8.2.1].
1.1.3.8.3 Johannes (Han) BOSMAN JANSEN is geboren op 21-06-1914 in Dordrecht, zoon van Johan BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.8) en Cornelia Maria van DONKELAAR. Han is overleden op 14-04-2007 in Dordrecht, 92 jaar oud. Han trouwde, 28 jaar oud, op 01-05-1943 in Dordrecht met Hendrika (Riek) van VUREN, 25 jaar oud. Riek is geboren op 19-03-1918. Riek is overleden op 06-02-2005 in Dordrecht, 86 jaar oud. Zij is begraven in Dordrecht (Algemene begraafplaats Essenhof).
=============================================================================================================================
1 BOSMAN JANSEN, levenloos geboren zoon, geboren op 09-02-1953 in Dordrecht en nog 2 zonen en één dochter (niet gepubliceerd)
1.1.3.7 Margaretha BOSMAN JANSEN is geboren op 15-03-1879 in Sliedrecht, dochter van Pieter BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3) en Johanna VERHOEVEN. Margaretha is overleden op 21-06-1966 in Dordrecht, 87 jaar oud. Margaretha trouwde, 34 jaar oud, op 30-10-1913 in Dordrecht met Pieter van WERD, 25 jaar oud. Pieter is geboren op 29-02-1888 in Sliedrecht. Pieter is overleden op 01-04-1948 in Dordrecht, 60 jaar oud.
Kinderen van Margaretha en Pieter:
1 Pieter van WERD [1.1.3.7.1].
2 Anna Pietje van WERD [1.1.3.7.2], geboren in 1914. Anna is overleden in 1974, 59 of 60 jaar oud.
3 Johanna van WERD [1.1.3.7.3], geboren in 1916. Johanna is overleden in 2003, 86 of 87 jaar oud.
1.1.3.8 Johan BOSMAN JANSEN is geboren op 10-03-1881 in Dordrecht, zoon van Pieter BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3) en Johanna VERHOEVEN. Johan is overleden op 22-05-1961 in Dordrecht, 80 jaar oud. Hij is begraven op 25-05-1961 in Dordrecht (Algemene begraafplaats Essenhof). Johan trouwde, 27 jaar oud, op 03-09-1908 in Dordrecht met Cornelia Maria van DONKELAAR, 25 jaar oud. Cornelia is geboren op 11-12-1882 in Dordrecht, dochter van Hendrik van DONKELAAR en Maria SCHOUTEN. Cornelia is overleden op 19-08-1974 in Dordrecht, 91 jaar oud.
Kinderen van Johan en Cornelia:
1 Maria BOSMAN JANSEN [1.1.3.8.1], geboren op 13-06-1909 in Dordrecht.
2 Pieter BOSMAN JANSEN, geboren op 18-01-1911. Volgt 1.1.3.8.2.
3 Johannes (Han) BOSMAN JANSEN, geboren op 21-06-1914 in Dordrecht. Volgt 1.1.3.8.3.
4 Johanna BOSMAN JANSEN [1.1.3.8.4], geboren in 1916.
1.1.3.8.2 Pieter BOSMAN JANSEN is geboren op 18-01-1911, zoon van Johan BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.8) en Cornelia Maria van DONKELAAR. Pieter is overleden op 11-01-1996, 84 jaar oud. Pieter begon een relatie met Wilhemina Jacoba KÖHLER.
Kind van Pieter en Wilhemina:
totaal 2 kinderen Niet openbaar BOSMAN JANSEN [1.1.3.8.2.1].
1.1.3.8.3 Johannes (Han) BOSMAN JANSEN is geboren op 21-06-1914 in Dordrecht, zoon van Johan BOSMAN JANSEN (zie 1.1.3.8) en Cornelia Maria van DONKELAAR. Han is overleden op 14-04-2007 in Dordrecht, 92 jaar oud. Han trouwde, 28 jaar oud, op 01-05-1943 in Dordrecht met Hendrika (Riek) van VUREN, 25 jaar oud. Riek is geboren op 19-03-1918. Riek is overleden op 06-02-2005 in Dordrecht, 86 jaar oud. Zij is begraven in Dordrecht (Algemene begraafplaats Essenhof).
=============================================================================================================================
GOUDA (april 1812)
HET IS EEN KOUDE MAAND APRIL IN HET JAAR 1812 Aan de Nieuwe Haven, in een mooi huis woont de familie Bosman. Een welgestelde familie. De heer Bosman is eigenaar van een grote touwslagerij. Mevrouw Bosman, haar meisjesnaam is niet bekend, heeft een dienstmeisje en een paar dagen in de week een naaister. Er is ook een zoon ARY, oud 17 jaar. Het is een protestants gezin. De naaister, Catharina Elisabeth Jansen, ook uit Gouda, is een mooie struische jongedame, charmant en zeer waarschijnlijk verleidelijk om te zien. Ze is 15 jaar ouder dan Ary, dus 32 jaar. De lezer moet met wat fantasie, sluit uw ogen dan kunt u zich voorstellen hoe in die tijd een kamer er uitzag, de sfeer proeven in die kamer. Deftig gemeubileerd met gedrapeerde gordijnen voor de vensterramen. Een brandende haard die een heerlijke warmte geeft. Het is april, buiten is het koud. Er waait een straffe wind. Catharina is een rok aan het maken. Ary is alleen thuis. Vader is op de touwslagerij en moeder is naar de markt. Ziet u die kamer in uw gedachten. Net een schilderij van Vermeer. |
Catharina voelt dat Ary steeds naar haar kijkt. Het is warm in de kamer er hangt een zwoele romantische sfeer. De spanning is voelbaar. Ze kijken elkaar aan. Een mooie jonge vrouw en een jonge vitale knaap. De spanning wordt ondragelijk, Ary neemt aktie! Hij loopt naar Catharina en kust haar.Catharina neemt hem in haar armen omhelst hem en kust hem lang en hartstochtelijk. (Was vast niet de eerste keer). Het haardvuur knettert en is een stille getuige van een romance. De rok wordt vergeten.
HET IS EIND APRlL 1812
Ziet u die kamer nog in gedachten, dan ziet u dat er rechts in de kamer een grote bedstede is. Het zijn maar 4 stappen naar die bedstede. Ary neemt Catharina in zijn armen en draagt haar naar de bedstede vleit haar zachtjes neer. We schuiven de gordijnen voor de bedstede dicht en verlaten de kamer, waar de grondslag gelegd werd van onze familie.
3 Januari 1813 wordt Ary de 1ste geboren. Een liefdeskind. We weten het niet, maar zoals gezegd lieten we onze fantasie vrij gaan!
Het is mogelijk dat het zo is gegaan.
Ze hadden op die middag in april 1812, geen idee dat dit ook het begin was van een "nieuwe familie" en dat 2 eeuwen later een verre nakomeling de euvele moed zou hebben dit verhaal donderdag 's avonds 31 mei 2007 om 23:00 uur zou schrijven. Het kan verkeren!
Ziet u die kamer nog in gedachten, dan ziet u dat er rechts in de kamer een grote bedstede is. Het zijn maar 4 stappen naar die bedstede. Ary neemt Catharina in zijn armen en draagt haar naar de bedstede vleit haar zachtjes neer. We schuiven de gordijnen voor de bedstede dicht en verlaten de kamer, waar de grondslag gelegd werd van onze familie.
3 Januari 1813 wordt Ary de 1ste geboren. Een liefdeskind. We weten het niet, maar zoals gezegd lieten we onze fantasie vrij gaan!
Het is mogelijk dat het zo is gegaan.
Ze hadden op die middag in april 1812, geen idee dat dit ook het begin was van een "nieuwe familie" en dat 2 eeuwen later een verre nakomeling de euvele moed zou hebben dit verhaal donderdag 's avonds 31 mei 2007 om 23:00 uur zou schrijven. Het kan verkeren!
De ouders van Ary Bosman zullen. zich zeer zeker tegen een huwelijk van hun zoon met de zwangere Catharina hebben verzet, reden; twee verschillende geloofsovertuigingen en het leeftijdsverschil. We moeten niet vergeten dat zij in de Napoleontische tijd leefden. Het leven in Holland was sterk veranderd door de Franse Overheersing. In 1796 was de Katholieke Kerk gelijkgesteld aan de Hervormde Kerk. De Fransen hadden dit doorgedrukt, uiteraard tegen de zin van de Protestanten. De rivaliteit tussen de geloven was zeker in die tijd zeer groot en de
SLOGAN: "Twee geloven op één kussen daar slaapt de duivel tussen" was min of meer een wet. Waarom Ary Bosman toen niet met Catharina is gehuwd weten we niet, kan veroorzaakt zijn door de omstandigheden waaronder zij leefden. Dit is echter een hypothese. Feit is wel, dat Catharina Jansen op 17 november 1829, oud 47 jaren ongehuwd is overleden. |
Vader vertelde aan Koos, dat het mogelijk is geweest dat Ary Bosman ingelijfd werd door Napoleon in het Franse leger en dit ook een reden kan zijn geweest dat hij niet met Catharina kon trouwen. Het blijft echter giswerk.
In 1815, middels het "Concilie", wat Napoleon het recht gaf alle Nederlandse jongens vanaf 17 en 18 jaar in het Franse leger in te lijven moesten ongeveer 15.000 Nederlanders in het Franse leger. Zeer waarschijnlijk was Ary hier ook bij. Dit grote leger verloor de strijd in Rusland en van de Pruisen en kwam zwaar gehavend terug. Wat een triomftocht had moeten worden werd een verschrikking en nederlaag. Napoleon aan het hoofd van het leger in Rusland. (zie afbeelding)
Maarschalk Ney herkenbaar aan de mantel om zijn schouders. |
Als bijzonderheid wil ik hier vermelden dat er 15.000 Nederlandse soldaten aan de Russische veldtocht van Napoleon deelnamen. Beslist niet vrijwillig. Velen keerden niet terug. Deze veldtocht vond plaats in de zomer van 1812. Napoleon vertrok met 500.000 soldaten kwam met 30.000 terug. Napoleon werd in het jaar 1815 te Waterloo verslagen en werd verbannen naar St. Helena, waar hij in 1821 stierf.
We weten dus niet wanneer Ary Bosman is gestorven. Het is dus mogelijk dat hij bij deze strijd betrokken is geweest en niet is teruggekeerd.
We weten dus niet wanneer Ary Bosman is gestorven. Het is dus mogelijk dat hij bij deze strijd betrokken is geweest en niet is teruggekeerd.
DE FRANSEN IN ONS LAND
Onze stamvader Ary Bosman leefde in de periode dat de Fransen In ons land waren. Ik heb daarover geschreven wat er zoal gebeurde. Toch nog maar maar enkele bijzonderheden. De Bataafse Republiek werd opgericht. Napoleon stelde zijn jongere broer aan om zijn republiek te leiden. Lodewijk Napoleon.Van deze periode is een prachtig gebouw overgebleven, wat nu het Provinciehuis van Noord Holland is, in Haarlem. Door velen werden de Fransen gezien als bevrijders, die een eind zouden maken aan de heerschappij van de regenten en de stadhouder. Nu zou eindelijk de hartenwens van de Patriotten worden vervuld. Het volk zou zèlf de regering in handen nemen! Overal prijkte de leuze: "Vrijheid - Gelijkheid en Broederschap"
Daar is echter niet veel van terecht gekomen, want de Fransen meenden, dat zij voor de diensten die zij ons land hadden bewezen, wel een beloning moesten ontvangen. En zij presenteerden de rekening.
1e De Bataafse Republiek betaalt 100 miljoen gulden.
2e Zij moet een Frans bezettingsleger van 25.000 man onderhouden.
Die bleven in Nederland om een oogje in het zeil te houden.
3e Maastricht, Venlo en Staats-Vlaanderen komen in het bezit van Frankrijk, dat België al had ingelijfd.
Maar daar bleef het niet bij, want wat deden die fransen, die 25.000 moesten gevoed en gekleed worden, en als dat was gedaan kwam er direct weer een nieuw leger van 25.000 man van haveloze soldaten. Dit spelletje werd regelmatig opgevoerd. Er zijn zeker meer dan 200.000 Franse soldaten gevoed en gekleed. We werden steeds armer in plaats van beter. Leve de Franse vrijheid! Ik vertel dit omdat er een leuk kinderversje werd gezongen wat dit heel goed weer gaf:
Hupsa Janneke
Stroop in 't kanneke
Laat de poppetjes dansen,
Eerst was hier die Pruis in 't land
En nu die kale Fransen
Dit was een kijkje in de tijd waarin onze voorouders leefden.
Onze stamvader Ary Bosman leefde in de periode dat de Fransen In ons land waren. Ik heb daarover geschreven wat er zoal gebeurde. Toch nog maar maar enkele bijzonderheden. De Bataafse Republiek werd opgericht. Napoleon stelde zijn jongere broer aan om zijn republiek te leiden. Lodewijk Napoleon.Van deze periode is een prachtig gebouw overgebleven, wat nu het Provinciehuis van Noord Holland is, in Haarlem. Door velen werden de Fransen gezien als bevrijders, die een eind zouden maken aan de heerschappij van de regenten en de stadhouder. Nu zou eindelijk de hartenwens van de Patriotten worden vervuld. Het volk zou zèlf de regering in handen nemen! Overal prijkte de leuze: "Vrijheid - Gelijkheid en Broederschap"
Daar is echter niet veel van terecht gekomen, want de Fransen meenden, dat zij voor de diensten die zij ons land hadden bewezen, wel een beloning moesten ontvangen. En zij presenteerden de rekening.
1e De Bataafse Republiek betaalt 100 miljoen gulden.
2e Zij moet een Frans bezettingsleger van 25.000 man onderhouden.
Die bleven in Nederland om een oogje in het zeil te houden.
3e Maastricht, Venlo en Staats-Vlaanderen komen in het bezit van Frankrijk, dat België al had ingelijfd.
Maar daar bleef het niet bij, want wat deden die fransen, die 25.000 moesten gevoed en gekleed worden, en als dat was gedaan kwam er direct weer een nieuw leger van 25.000 man van haveloze soldaten. Dit spelletje werd regelmatig opgevoerd. Er zijn zeker meer dan 200.000 Franse soldaten gevoed en gekleed. We werden steeds armer in plaats van beter. Leve de Franse vrijheid! Ik vertel dit omdat er een leuk kinderversje werd gezongen wat dit heel goed weer gaf:
Hupsa Janneke
Stroop in 't kanneke
Laat de poppetjes dansen,
Eerst was hier die Pruis in 't land
En nu die kale Fransen
Dit was een kijkje in de tijd waarin onze voorouders leefden.
EEN KORTE UITLEG HOE ONZE NAAM ONTSTOND
ER KOMT WAT SPANNING IN HET VERHAAL! In de tijd - rond 1800 - wanneer er een kind werd aangegeven, waarvan de vader niet getrouwd was, werden bepaalde regels (wetten) van kracht (gevolgd). EEN NATUURLIJK KIND Ary geeft aan de ambtenaar op dat het zijn kind is, dus als zijn wettig kind erkent. Baby Ary werd dus als z.g. natuurlijk kind geboren. Ary had hem zelf als zijn zoon aangegeven hetgeen uit de eerste geboorteakte blijkt
Omdat het volgens de WET een natuurlijk kind was, dat weliswaar door de Vader geëcht was (als zijn zoon erkend werd), moest de naam van de Moeder worden toegevoegd. HET KIND ARY HEET DUS ARY BOSMAN JANSEN |
Op 3 januari 1813 ontstond de naam "BOSMAN JANSEN"
EEN BEETJE GESCHIEDENIS
Om te begrijpen hoe het voorgaande, onze naam is ontstaan, moeten we de tijd (1813) en de omstandigheden in ogenschouw nemen.
HET WAS DE NAPOLEONTISCHE TIJD
In opdracht van Napoleon was burgerlijke stand ingevoerd. Daarvoor waren alleen kerk-archieven en soms bijgehouden stadhuis gegevens beschikbaar. Napoleon heeft dus ook nog goede dingen gebracht, en dit is er één van.
In de voorgaande eeuwen werden veel z.g. natuurlijke kinderen geboren. Dit kwam veelvuldig voor bij de adellijke families. Het was dan ook een gewoonterecht, dat als de vader het kind erkende, het zijn familie naam zou dragen met als toevoeging de naam van de moeder. Baron x ging met Jonkvrouwe -y- naar bed de vader erkende het kind, de
naam van de moeder werd toegevoegd en het kind kreeg beide namen.
Waarschijnlijk kijkt de lezer nu anders naar al die lange achternamen.
Zo ontstond dus in het jaar 1813 de naam BOSMAN JANSEN.
De eerste die deze dubbele naam droeg was ARY, onze bet- overgrootvader.
HOE GING HET NU VERDER MET ARY
Zoals bekend was de familie Bosman protestant en de familie Jansen Rooms-Katholiek, het kind Ary is katholiek gedoopt. Dit werd door de ouders van Catharina geëist, want ze waren niet bepaald gelukkig, dat een protestantse jongeman een kind had verwekt bij hun dochter. Een schande voor de familie Jansen.
Om te begrijpen hoe het voorgaande, onze naam is ontstaan, moeten we de tijd (1813) en de omstandigheden in ogenschouw nemen.
HET WAS DE NAPOLEONTISCHE TIJD
In opdracht van Napoleon was burgerlijke stand ingevoerd. Daarvoor waren alleen kerk-archieven en soms bijgehouden stadhuis gegevens beschikbaar. Napoleon heeft dus ook nog goede dingen gebracht, en dit is er één van.
In de voorgaande eeuwen werden veel z.g. natuurlijke kinderen geboren. Dit kwam veelvuldig voor bij de adellijke families. Het was dan ook een gewoonterecht, dat als de vader het kind erkende, het zijn familie naam zou dragen met als toevoeging de naam van de moeder. Baron x ging met Jonkvrouwe -y- naar bed de vader erkende het kind, de
naam van de moeder werd toegevoegd en het kind kreeg beide namen.
Waarschijnlijk kijkt de lezer nu anders naar al die lange achternamen.
Zo ontstond dus in het jaar 1813 de naam BOSMAN JANSEN.
De eerste die deze dubbele naam droeg was ARY, onze bet- overgrootvader.
HOE GING HET NU VERDER MET ARY
Zoals bekend was de familie Bosman protestant en de familie Jansen Rooms-Katholiek, het kind Ary is katholiek gedoopt. Dit werd door de ouders van Catharina geëist, want ze waren niet bepaald gelukkig, dat een protestantse jongeman een kind had verwekt bij hun dochter. Een schande voor de familie Jansen.
De ouders van Catharina hebben zich zeer zeker verzet tegen een huwelijk met de protestantse Ary, om twee redenen, Ary was protestant en er was een groot leeftijdsverschil, 15 jaar.
Er is weinig bekend over het leven van ARY BOSMAN, er wordt nog verder gezocht, maar of we iets zullen vinden is niet waarschijnlijk. HOE VERLIEP HET LEVEN VAN ARY BOSMAN JANSEN ARY DE EERSTE. Hoe Ary de eerste levensjaren doorbracht is niets over bekend. Vermoedelijk heeft de familie Bosman goed contact gehouden met Catharina. Het was hun kleinzoon. Zijn moeder stierf toen hij 16 jaar was. Zeer waarschijnlijk hebben Opa en Oma Bosman zich over hem ontfermt en is hij in dienst gekomen bij Opa en heeft het touwslagersvak daar geleerd. Er is over de jaren dat hij bij Opa werkte niets bekend. Wel weten we, dat Ary uit Gouda is vertrokken en zich in Dordrecht vestigde. Welk jaar dit was, helaas niet kunnen vinden. In Dordrecht is hij als touwslagersknecht gaan werken. Hij heeft dit kennelijk goed gedaan, want enkele jaren later is hij een eigen touwslagerij begonnen. In die tijd waren er veel touwslagerijen in Dordrecht, was dat de reden dat hij naar Dordrecht was vertrokken? Er kan ook een andere reden zijn geweest, dat de familie Bosman hem liever zag vertrekken. Hij was Rooms en in die tijd was het zeer moeilijk om dan in een protestantse familie te leven. Dit gegeven is louter giswerk! Dat er veel touwslagerijen in Dordrecht waren hield verband met de wijd verbreide teelt van hennep in de laaggelegen polders. De Alblasserwaard ook wel Lagerwaard genoemd en in de Krimpenerwaard. Nu mag je geen hennep (wiet) meer telen! VOORDAT IK VERDER VERTEL OVER ARY DE 1e EEN BEETJE GESCHIEDENIS OVER DORDRECHT DE TWEEDE STAD VAN ONZE FAMILIE |
PLATTEGROND VAN DORDRECHT 1901 DORDRECHT GESTICHT IN 1015 - OUDSTE STAD VAN HOLLAND
DORDRECHT
EEN BEETJE GESCHIEDENIS DE STAD AAN DE MAAS EN DE MERWEDE Eerder heb ik aangegeven, dat een familie nauw verbonden is met de provincie en de plaats waar zij of geboren zijn of verbleven. Het karakter van de personen en bun denken, wordt eveneens sterk beïnvloedt door de omgeving waar zij wonen. Dit is vaak heel sterk bij eilandbewoners. DORDRECHT Als we de plattegrond van het eiland bekijken, zien we dat de stad Dordrecht zeer strategisch gelegen is. Van het Groothoofd uit een goed uitzicht op de rivieren de Maas, de Merwede en de Noord. En dat wist Graaf Dirk de Derde ook en stichtte in 1015 op die plaats de stad. Dirk was een slimme jongen. Schepen die langs voeren moesten TOL betalen. Dit verhaal werd jarenlang op school onderwezen. Was dit juist? Neen, wat is dan wel waar? De uitleg vindt u verder in dit schrijven. Op de Staart, een stadswijk gelegen over het wantij, is nog een klein overblijfsel van een kasteel? Is dit het vroegere Tolhuis geweest? |
DE STAD DORDRECHT
De stad Dordrecht gelegen aan de driesprong van de rivieren de Oude Maas, de Merwede, de Noord en aan de aftakking Mallegat en de Dordtse Kil, omvat sinds 1970 het gehele eiland van Dordrecht door annexatie van Dubbeldam en het op het eiland gelegen deel van Sliedrecht (het poldergebied bij de Baanhoekse brug)
Dordrecht is een van de oudste en schilderachtigste Hollandse Havensteden. Door de gunstige ligging aan de driesprong van bovengenoemde grote waterwegen neemt de stad van oudsher een zeer vooraanstaande plaats in als handels- en industriestad.
Dordrecht is een van de oudste en schilderachtigste Hollandse Havensteden. Door de gunstige ligging aan de driesprong van bovengenoemde grote waterwegen neemt de stad van oudsher een zeer vooraanstaande plaats in als handels- en industriestad.
HOE ONTSTOND DORDRECHT
De stad ontstond aan het riviertje de Thure ( Thuredrith zou in de loop de tijden veranderen in Dordrecht, is één van de meerdere naamsverklaringen) te midden van veenmoerassen. De Thure was een zijtak van de rivier de Dubbel en liep ongeveer ter hoogte van het huidige Bagijnhof. Hoe ontstond het eiland van Dordrecht. In 1421 kwam Dordrecht ten gevolge van de Sint Elisabethsvloed, waarbij grote delen van het achterland (Grote Waard) voorgoed verdronken, op een EILAND te liggen. |
Door haar strategische ligging ontwikkelde de stad zich tot een belangrijke stapelplaats (stapelrecht vanaf 1299) . Dordrecht verhandelde vooral wijn, hout en graan.
Het was een welvarende stad, met veel politieke invloed.
Voor 1421 was Dordrecht, zoals we nu weten, niet op een eiland gevestigd
maar had een groot achterland de" GROTE WAARD ".
Stel je eens voor dat de St. Elisabethsvloed niet was gebeurd, dan had je van Dordrecht naar Geertruidenberg kunnen fietsen zonder een rivier te passeren.
Een ramp die in combinatie met menselijke slordigheid rampzalige gevolgen had.
Op internet vond ik het volgende verhaal, hoe Dordrecht op een eiland kwam te liggen en hoe de Biesbosch ontstond.
Het was een welvarende stad, met veel politieke invloed.
Voor 1421 was Dordrecht, zoals we nu weten, niet op een eiland gevestigd
maar had een groot achterland de" GROTE WAARD ".
Stel je eens voor dat de St. Elisabethsvloed niet was gebeurd, dan had je van Dordrecht naar Geertruidenberg kunnen fietsen zonder een rivier te passeren.
Een ramp die in combinatie met menselijke slordigheid rampzalige gevolgen had.
Op internet vond ik het volgende verhaal, hoe Dordrecht op een eiland kwam te liggen en hoe de Biesbosch ontstond.
19 November naamdag van de heilige Elisabeth van Hongarije.
(drecht: vervaart; tricht; bekend als uitgang: zwijndrecht.
Duivendrecht, Utrecht, Haastrecht, Maastricht enz.)
(drecht: vervaart; tricht; bekend als uitgang: zwijndrecht.
Duivendrecht, Utrecht, Haastrecht, Maastricht enz.)
Een van de meest ingrijpende stormrampen uit de Middeleeuwen is de St. Elisabethsvloed.
Een ramp die in combinatie met menselijke slordigheid rampzalige gevolgen had. Ik wil dit verhaal met zo'n historische waarde en met de gevolgen voor het eiland van Dordrecht, de lezer van onze familiegeschiedenis niet onthouden. In de nacht van 18- op 19 november 1412 brak een ontzettende storm uit. Het was de feestdag van Elisabeth van Thuringen. Dijken braken door. De Grote- of Zuid-Hollandse Waard, een welvarend gebied van ruim 45.000 hectaren tussen Dordrecht en Woudrichem-Heusden-Geertruidenberg, werd door de vloed verzwolgen. |
DE BIESBOSCH MET ZIJN KREKEN EN KILLEN ONSTOND
Vermeldenswaardig is, dat het einde van de veertiende en het eerste kwart van de 15de eeuw werd gekenmerkt door een toename van het aantal stormvloeden. Bijvoorbeeld in 1404 was er eerder een vloedgolf geweest die samenviel met het feest van St. Elisabeth. Dit onheil viel echter in het niet bij de grote ramp van 1421.
In die tijd wedijverden de steden Geertruidenberg en Dordrecht met elkaar om de macht. Het waren belangrijke steden.
Vermeldenswaardig is, dat het einde van de veertiende en het eerste kwart van de 15de eeuw werd gekenmerkt door een toename van het aantal stormvloeden. Bijvoorbeeld in 1404 was er eerder een vloedgolf geweest die samenviel met het feest van St. Elisabeth. Dit onheil viel echter in het niet bij de grote ramp van 1421.
In die tijd wedijverden de steden Geertruidenberg en Dordrecht met elkaar om de macht. Het waren belangrijke steden.
De toenmalige onderlinge twisten tussen de Hoeksen en Kabeljauwen gingen niet aan deze steden voorbij.
Zij raakten door deze twisten in een verbitterde strijd met elkaar. Door dat een ieder van hoge tot lage adel betrokken was of werd bij deze twisten, had niemand nog oog voor afdoende dijk onderhoud en controle op de waterhuishouding. Daarnaast zorgde de veel voorkomende buitendijkse turfwinning voor een gevaarlijke situatie met betrekking tot afkalving van dijken om de Waard. Deze door de mens veroorzaakte problemen lieten wachten tot het moment dat de natuur de rekening presenteerde. De St. Elisabethsvloed was het die korte metten maakte met de menselijk zwakten. Bij Broek, in de omgeving van Moerdijk, werd in de november nacht de waterdruk op de verzwakte dijk dermate groot dat de dijk brak. Door een groot gat stroomde het water met grote snelheid de lager gelegen Waard binnen. |
Broek en een aantal in de buurt liggende dorpen werden totaal verwoest. Tegen alle verwachtingen in kwam de hulpverlening spoedig opgang. Korte tijd later sloeg het noodlot opnieuw toe. Terwijl men nog volop bezig was de doorgebroken dijk bij Broek te herstellen, bezweek de dijk tussen Werkendam en Sleewijk. De hoge waterstand buiten de Waard en een krachtige wind waren de oorzaak dat de polder totaal onderliep.
Volgens sommige bronnen werden meer dan 64 dorpen overspoeld.
Andere bronnen geven het hoge cijfer van maar liefst 72 dorpen.
Volgens sommige bronnen werden meer dan 64 dorpen overspoeld.
Andere bronnen geven het hoge cijfer van maar liefst 72 dorpen.
Meer dan 10 000 mensen zouden het leven hebben verloren.
Later werden 38 dorpen teruggewonnen van het water. Eeen dertigtal dorpen was voor goed verloren en verdween daarmee van de kaart.
De gevolgen voor de steden Dordrecht en Geertruidenberg waren desastreus. De beide steden hebben nooit meer de belangwekkende rol kunnen spelen die ze innamen voor de vloed plaatsvond. Ironisch genoeg trad de natuur als scherprechter op. Het plaatste de Biesbosch, toen een enorme binnenzee, als water barriere tussen de bestrijdende steden in.
Later werden 38 dorpen teruggewonnen van het water. Eeen dertigtal dorpen was voor goed verloren en verdween daarmee van de kaart.
De gevolgen voor de steden Dordrecht en Geertruidenberg waren desastreus. De beide steden hebben nooit meer de belangwekkende rol kunnen spelen die ze innamen voor de vloed plaatsvond. Ironisch genoeg trad de natuur als scherprechter op. Het plaatste de Biesbosch, toen een enorme binnenzee, als water barriere tussen de bestrijdende steden in.
De St. Elisabethsvloed heeft ook dorpen in Brabant geteisterd. Het ergst getroffen werden de dorpen in het land van Heusden en Altena.
Ten zuiden daarvan leden Waspik en Sprang-Capelle veel schade.
Al direct na de vloed werd door Graaf Jan van Beieren, graaf van Holland pogingen in het werk gesteld het verloren gegane land opnieuw in te dijken.
Ten zuiden daarvan leden Waspik en Sprang-Capelle veel schade.
Al direct na de vloed werd door Graaf Jan van Beieren, graaf van Holland pogingen in het werk gesteld het verloren gegane land opnieuw in te dijken.
De inwonende uit het graafschap die hieraan niet wilden bijdragen in de vorm van arbeid, geld of goederen, dreigden sancties. Hun eigendommen zouden worden ontnomen. Hielp dit niet dan kon ook de doodstraf volgen.
De door de Graaf ingestelde dwangmiddelen werkten echter in geringe mate. De koppigheid om de noodzaak van indijking van de Biesbosch, die in open verbinding met de Noordzee stond, niet te willen inzien kwam vooral naar voren bij inwoners van de dorpen 's Gravenmoer en Sprang-Capelle. In het vooruitzicht gestelde hoge geldbeloningen om aan de indijking mee te willen werken haalden ook al niets uit.
Het wassende water kreeg hierdoor geruimere tijd, dan strikt noodzakelijk was vrij spel.
De Grote of Zuid-Hollandse Waard vervaagde langzaam tot niets.
Deze verwoestende ramp heeft de levensomstandigheden van velen in dit gebied drastisch gewijzigd.
Tot zover de St. Elisabethsvloed en het ontstaan van de Biesbosch.
Zelf heb ik in de Dordtse Biesbosch heel wat uren met mijn kano door gebracht. Een onvergetelijke tijd (de naam van de kano Toekan).
De door de Graaf ingestelde dwangmiddelen werkten echter in geringe mate. De koppigheid om de noodzaak van indijking van de Biesbosch, die in open verbinding met de Noordzee stond, niet te willen inzien kwam vooral naar voren bij inwoners van de dorpen 's Gravenmoer en Sprang-Capelle. In het vooruitzicht gestelde hoge geldbeloningen om aan de indijking mee te willen werken haalden ook al niets uit.
Het wassende water kreeg hierdoor geruimere tijd, dan strikt noodzakelijk was vrij spel.
De Grote of Zuid-Hollandse Waard vervaagde langzaam tot niets.
Deze verwoestende ramp heeft de levensomstandigheden van velen in dit gebied drastisch gewijzigd.
Tot zover de St. Elisabethsvloed en het ontstaan van de Biesbosch.
Zelf heb ik in de Dordtse Biesbosch heel wat uren met mijn kano door gebracht. Een onvergetelijke tijd (de naam van de kano Toekan).
Enkele belangrijke geschiedkundige gegevens:
1015 Graaf Dirk de Derde sticht Dordrecht - oorspronkelijke naam Thuredrecht. We weten nu dat dit verhaal niet waar is. De Dordtse Synode: 11 november 1618 -1629 (180 zittingen).
13de eeuw begin van de bouw van de Grote of O.L. Vrouwe Kerk, van oorsprong een Rooms Katholieke kerk, thans een N.Hervormde. Het stadhuis in 1383 gesticht als halle der Vlaamse kooplieden, werd in 1835-1843 geheel omgevormd naar classistische trant.
St. Elisabethsvloed 18-19 november 1421
Het sierlijk muntpoortje 1555
1015 Graaf Dirk de Derde sticht Dordrecht - oorspronkelijke naam Thuredrecht. We weten nu dat dit verhaal niet waar is. De Dordtse Synode: 11 november 1618 -1629 (180 zittingen).
13de eeuw begin van de bouw van de Grote of O.L. Vrouwe Kerk, van oorsprong een Rooms Katholieke kerk, thans een N.Hervormde. Het stadhuis in 1383 gesticht als halle der Vlaamse kooplieden, werd in 1835-1843 geheel omgevormd naar classistische trant.
St. Elisabethsvloed 18-19 november 1421
Het sierlijk muntpoortje 1555
De tachtigjarige oorlog 1568-1648.
De beeldenstorm storm ging door tactisch optreden van burgemeester Van de Myle gedeeltelijk aan de stad voorbij. Maar de bloedraad eiste toch slachtoffers. Op 28 maart 1572 werden op het Nieuwe Werek doopsgezinden terecht gesteld.
De Bagijnhofspoort, de barokke Oudemanspoort, en het poortje van het Arend Maartenshof dateren resp. van 1620,1623 en 1625.
Het Huisde Onbeschaamde in de Wijnstraat van Pieter Post 1650.
Het Augustijnenklooster m Het Hof (de Statenvergaderingen).
De Groothoofdspoort en de Catharijnenpoort 17e eeuw.
Tijdens de Hoeksen en Kabeljauwse twisten was Dordrecht een centrum van de Kabeljauwen.
De beeldenstorm storm ging door tactisch optreden van burgemeester Van de Myle gedeeltelijk aan de stad voorbij. Maar de bloedraad eiste toch slachtoffers. Op 28 maart 1572 werden op het Nieuwe Werek doopsgezinden terecht gesteld.
De Bagijnhofspoort, de barokke Oudemanspoort, en het poortje van het Arend Maartenshof dateren resp. van 1620,1623 en 1625.
Het Huisde Onbeschaamde in de Wijnstraat van Pieter Post 1650.
Het Augustijnenklooster m Het Hof (de Statenvergaderingen).
De Groothoofdspoort en de Catharijnenpoort 17e eeuw.
Tijdens de Hoeksen en Kabeljauwse twisten was Dordrecht een centrum van de Kabeljauwen.
JOHAN EN CORNELIS DE WITT
Johan en Cornelis de Witt, twee beroemde Dordtenaren op een gruwelijke wijze door het volk vermoord, door politieke ophitserij. Zij waren tegenstanders van de Oranjes. Niet zo vreemd, want de vader van de gebroeders De Witt werd door stadhouder Willem II gevangen gezet. Willem III verdacht van het complot, werd datzelfde jaar stadhouder. Deze gruwelijke moord was een van de eerste politieke moorden in onze geschiedenis. Voor zover bekend. Dordrecht herdacht zijn beroemde stadsgenoten met een standbeeld tegenover het oude Stadhuis op de Visbrug. Johan de Witt (Dordrecht, 24 september 1625 – Den Haag, 20 augustus 1672), heer van Zuid- en Noord-Linschoten, Snelrewaard, Hekendorp en IJsselvere, was in de Gouden Eeuw tijdens het Eerste Stadhouderloze Tijdperk negentien jaar lang raadpensionaris van het gewest Holland en daarmee de belangrijkste politicus van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Hij was tevens een begenadigd wiskundige, en wordt beschouwd als een van de grondleggers van de verzekeringswiskunde. Hoewel hedendaags Nederland hem kent als Johan met zijn voornaam, noemden zijn vrouw en veel tijdgenoten hem Jan. Johan werd met zijn broer Cornelis door orangisten vermoord en op gruwelijke wijze verminkt. De moord geldt als een van de meest gedenkwaardige en beschamende gebeurtenissen in de Nederlandse geschiedenis. (Bron: Wikipedia)
|
Cornelis de Witt (Dordrecht, 15 juni 1623 – Den Haag, 20 augustus 1672) was in de Nederlandse Republiek een van de leidende figuren van de staatsgezinden en behoorde tot de bekendste Nederlanders van zijn tijd. Hij was de twee jaar oudere broer van raadspensionaris Johan de Witt. Cornelis was lid van de vroedschap en regent in Dordrecht, ruwaard van de heerlijkheid Putten en baljuw van de Beijerlanden. Hij was in 1667 als gevolmachtigde van de Staten-Generaal aanwezig bij de Tocht naar Chatham. Zowel Cornelis als Johan werden op 20 augustus 1672 door orangisten vermoord, waarna hun lijken werden verminkt. De dubbele moord behoort tot de meest gedenkwaardige in de geschiedenis van Nederland. (Bron: Wikipedia)
DE STAD DORDRECHT
DORDRECHT WORDT OMRINGD DOOR DE VOLGENDE GROTE RIVIEREN:
DE OUDE MAAS
DE MERWEDE
DE KIL
HET HOLLANDSDIEP
EN DE LATER GEGRAVEN NIEUWE MERWEDE.
DE VEERPONTEN
In de tijd dat onze voorouders leefden, ja zelfs toen ik nog jong was, waren er geen vaste oeververbindingen. Ja er was wel een spoorbrug, die werdin 1872 in gebruik genomen gelijktijdig met de Moerdijkbrug. Wilde je naar Zwijndrecht, Papendrecht, 's Gravendeel of naar de Moerdijk was Je aangewezen op de:
" VEERPONT ".
Veerponten waren de verbindingen op de grote rivieren
Een bekend liedje over Dordrecht.
0 Dordt 0 Dordt 0 schone Merwestad,
daar heb ik van mijn leven toch zoveel lol gehad,
Hoezee, hoezee wie gaat er met me mee.
noch Londen noch Parijs, stel ik zo zeer op prijs.
DORDRECHT WORDT OMRINGD DOOR DE VOLGENDE GROTE RIVIEREN:
DE OUDE MAAS
DE MERWEDE
DE KIL
HET HOLLANDSDIEP
EN DE LATER GEGRAVEN NIEUWE MERWEDE.
DE VEERPONTEN
In de tijd dat onze voorouders leefden, ja zelfs toen ik nog jong was, waren er geen vaste oeververbindingen. Ja er was wel een spoorbrug, die werdin 1872 in gebruik genomen gelijktijdig met de Moerdijkbrug. Wilde je naar Zwijndrecht, Papendrecht, 's Gravendeel of naar de Moerdijk was Je aangewezen op de:
" VEERPONT ".
Veerponten waren de verbindingen op de grote rivieren
Een bekend liedje over Dordrecht.
0 Dordt 0 Dordt 0 schone Merwestad,
daar heb ik van mijn leven toch zoveel lol gehad,
Hoezee, hoezee wie gaat er met me mee.
noch Londen noch Parijs, stel ik zo zeer op prijs.
Veerponten zorgden gedurende een lange periode voor de verbindingen over de grote rivieren naar Zwijndrecht, Papendrecht, 's Gravendeel, Moerdijk en de veerpont van de Kop v/h Land naar Werkendam.
De huidige verbindingen zijn gearceerd aangegeven, met uitzondering van de tunnel naar 's-Gravendeel. De moderne tijd had voor Dordrecht zijn intrede gedaan, Dordt was geen geïsoleerd eiland meer. De ontwikkeling gaat verder, want : DE HOGE SNELHEIDSTREIN KOMT ER AAN, DUS EEN NIEUWE SPOORBRUG OVER HET HOLLANDSDIEP. DE VEERPONTEN
De veerpont verbinding met Zwijndrecht was één van de belangrijkste. De handel naar de noordelijke gebieden was sterk afhankelijk van een snelle verbinding. De veerdienst werd lang met één veerpont uitgevoerd. De toename van het handelsverkeer was zo groot, dat de dienst met ponten moest worden uitgevoerd. Een snelle verbinding, elke 6 minuten voer er een pont af. De snelste veerdienst van Nederland. Op zondag was er altijd publieke belangstelling voor de aankomst van een veerpont aan het Blauwpoortsplein. De veerpontverbinding naar Moerdijk was een van de gevaarlijkste. Bij slecht weer werd de dienst uit de vaart genomen. |
Dat dit lang geleden al een gevaarlijke overtocht was lezen we in de vaderlandse geschiedenis.
Johan Willem Friso verdronk in het jaar 1711 bij Moerdijk tijdens een zware storm. (J.W. FRISO 1687-1711) Johan Willem Friso was de laatste afstammeling in rechte lijn van Willem van Oranje.
De veerdienst werd uitgevoerd met twee ponten, de veerdienst Vll en VIII.
Aankomst van de veerpont uit Zwijndrecht aan het Blauwpoortsplein.
Johan Willem Friso verdronk in het jaar 1711 bij Moerdijk tijdens een zware storm. (J.W. FRISO 1687-1711) Johan Willem Friso was de laatste afstammeling in rechte lijn van Willem van Oranje.
De veerdienst werd uitgevoerd met twee ponten, de veerdienst Vll en VIII.
Aankomst van de veerpont uit Zwijndrecht aan het Blauwpoortsplein.
Een blik op Dordrecht gezien vanuit Zwijndrecht.
|
WINTER 1928/1929 De veerponten varen niet meer, het ijs is ca. 40 cm dik.
Wij wandelen met vader over het ijs naar Zwijndrecht en weer terug. Een barre winter. TOT ZOVER EEN BEETJE GESCHIEDENIS VOOR DIEGENE DIE DORDRECHT NIET KENNEN.
DIT VERHAAL lS LANG NIET VOLLEDIG, IS OOK NIET DE BEDOELING VAN DIT BOEKJE. ZIJ DIE INTERESSE HEBBEN KUNNEN VEEL INFORMATIE OP INTERNET VINDEN. |
DEEL TWEE
ARY BOSMAN JANSEN 1 januari 1813 26 april 1871 NEELTJE VAN DER TAK 8 september 1814 6 december 1898 Gehuwd op 26 oktober 1838 Gescheiden 1858 (?) (tzt afbeeldingen invoegen) |
HET VERDERE LEVEN VAN ARY DE EERSTE
We weten dat Ary op en zekere dag, welke is niet bekend, naar Dordrecht vertrok.De reden van zijn vertrek heb ik reeds uiteen gezet. Hij begon in Dordrecht als touwslagersknecht, het beroep dat hij bij Opa Bosman in Gouda had geleerd. Hij heeft zeer waarschijnlijk goed zijn best gedaan, want na enkele jaren is hij zelf een touwslagerij begonnen. Dat er veel touwslagerijen in Dordrecht waren hield verband met de wijd verbreide teelt van hennep in de laag gelegen polders. De Alblasserwaard ook wel Lagerwaard genoemd en in de Krimpenerwaard. De lijnbaan was gevestigd in de buurt, wat nu de Toulonselaan is. Deze afbeelding, is niet uit de tijd van Ary , geeft wel een indruk hoe het er toen uitzag. (tzt afbeelding invoegen) |
bladzijden 67, 68 en 69 later invoegen (tzt afbeeldingen invoegen)
De Toulonselaan omstreeks 1900. (gemeente Dubbeldam). Op de achtergrond is de bakker met zijn typische kar zichtbaar. Links op de voorgrond waarschijnlijk de slagersknecht. (tzt afbeeldingen invoegen)
Op 26 october 1838 huwde Ary Bosman Jansen, oud 25 jaar, met Neeltje van der Tak geboren te Papendrecht op 8 September 1814, 24 jaar oud, te Dordrecht.
Uit dit huwelijk zijn twee kinderen geboren:
Hij werd 58 jaar. Zijn zoon Pieter, onze Opa, heeft de touwslagerij overgenomen en voortgezet. De lijnbaan was gevestigd Toulonselaan. (Zie afbeelding).
Het huwelijk van Ary en Neeltje was met bepaald een succes. Op latere leeftijd heeft hij zijn vrouw verlaten, omdat wat onze Vader vertelde, zij verkwistend was. Zij had een gat in haar hand, zoals Vader dat uitdrukte. Er is weinig over die periode bekend. Er zijn geen gegevens wanneer Catharina Elisabeth, Tante Ka, is overleden. Zij was zover ons bekend niet gehuwd. Zij was een mooie vrouw. >>Aanvulling auteur van deze website: Catharina Elizabeth (Ka) BOSMAN (JANSEN) is geboren op 26-08-1840 in Sliedrecht, dochter van Arij BOSMAN JANSEN en Neeltje van der TAK. Ka is overleden op 09-12-1926 in Dordrecht, 86 jaar oud. Ka trouwde, 24 jaar oud, op 23-08-1865 in Dordrecht met Johannes de KOK. Johannes is een zoon van Jasper de KOK en Hendrika VOOGELS. Kinderen van Ka en Johannes: 1 Hendrika de KOK. 2 Neeltje de KOK, geboren op 07-06-1873 in Dordrecht. 3 Clazina de KOK [1.3], geboren op 02-12-1878 in Dordrecht. Clazina is overleden op 28-12-1878 in Dordrecht, 26 dagen oud. 4 Arie Jasper de KOK [1.4], geboren op 19-05-1881 in Dordrecht. Einde aanvulling<< |
Hoe ging het verder met Vader Ary en zoon Pieter.
Vader Ary en zoon Pieter verlieten het huis van Neeltje van der Tak en gingen in de kost bij een weduwe, naam en adres onbekend. Deze vrouw had een zoon, naam Pieter. Wat er met Catharina Elisabeth gebeurde weten we niet (zie bovenstaande aanvulling). Vader Ary en zoon Pieter waren beslist niet kerks. Vader Ary, zoals we weten was katholiek gedoopt, Pieter waarschijnlijk ook.
Vader Ary en zoon Pieter verlieten het huis van Neeltje van der Tak en gingen in de kost bij een weduwe, naam en adres onbekend. Deze vrouw had een zoon, naam Pieter. Wat er met Catharina Elisabeth gebeurde weten we niet (zie bovenstaande aanvulling). Vader Ary en zoon Pieter waren beslist niet kerks. Vader Ary, zoals we weten was katholiek gedoopt, Pieter waarschijnlijk ook.
Dit is giswerk, want we weten niet of Neeltje van der Tak katholiek was. Vader Ary en Pieter waren vrolijke snuiters, ze leefden heel frivool. P1eter kon zeer goed kaarten en dansen en schuwde niet de kroeg. Eén ding is wel zeker, dat Vader Ary Bosman Jansen en zijn zoon Pieter respectievelijk de bedstede deelden met de vrouw en de zoon. Aparte bedden waren er in die tijd niet.
Toen de cholera weer eens in Dordrecht uitbrak stierf de zoon aan deze ziekte. (Cholera epidemie 116 doden). Pieter, die naast hem in dezelfde bedstede sliep bleef gespaard. Hij werd niet besmet, ondanks dat deze bedstede een bedompte en bepaald geen hygiënische manier van slapen was.
Een wonder! Daardoor is Pieter Bosman Jansen tot het Protestantse geloof bekeerd. DIT WAS EEN WENDING IN DE FAMILIE! De touwslagerij. Vader Ary was eigenaar van de touwslagerij, zoon Pieter werkte samen met zijn Vader. Na het overlijden van Vader Ary op 26 april 1871 in de leeftijd van 58 jaren zette zoon Pieter de touwslagerij voort. Pieter Bosman Jansen huwde op 26 februari 1868 te Dordrecht met Johanna Verhoeven, dochter van Elias Verhoeven en Maria Giphart. In Deel 3 vertellen we wat bekend is over deze verbintenis. HET SCHOONMAKEN VAN DE VOORSTRAATSHAVEN De Voorstraatshaven is het laatste stukje van wat eerst de Thure was. (tzt afbeelding invoegen) |
Z
|
DE STRIJD OM HET BESTAAN
De strijd om het bestaan is door alle eeuwen heen vaak een harde strijd. Verschillende oorzaken kunnen de reden zijn, dat de omstandigheden waaronder een familie leeft, soms plotseling, onaangekondigd, soms door technische ontwikkeling verandert. Deze situatie ontstond ook in de familie Pieter Bosman Jansen.
DE STAALKABEL WERD UITGEVONDEN
Door de uitvinding van de staalkabel werd de vraag naar kabel gemaakt van hennep steeds minder. Veel touwslagerijen gingen dan ook failliet. Zo kwam de touwslagerij van Grootvader Pieter Bosman Jansen ook in moeilijkheden.
Vader vertelde aan broer Koos, dat Pieter op een gegeven moment, na betaling van kosten en lonen voor de knechts, hij zelf 2 1/2 cent in de week over hield. Daar kan Je natuurlijk geen bedrijf van laten bestaan.
Hij hield er dan ook mee op en zocht andere mogelijkheden.
In de loop der Jaren heeft hij diverse kruidenierswinkels gehad en hij ventte met paard en wagen, kolen, kachelhout, turf, olie, loog en andere artikelen.
Hij heeft o.a. winkels gehad op de hoek Kromhout en de St. Jorisweg, Breestraat en Dijkstraat.
Hij was kennelijk een doorzetter en ging beslist niet bij de pakken neer zitten.
De hennepkwekerijen onderging hetzelfde lot. Veel boeren stopten met met de teelt van hennep en waar mogelijk gingen zij over naar andere producten. Vooruitgang is niet altijd een zegen.
Technische ontwikkeling is niet tegen te houden en dat is goed. In de tijd waarin we leven gebeurd vrijwel hetzelfde. De elektronische en digitale technieken ontwikkelen zich in een razend tempo.
Producten verdwijnen nieuwe komen. Het arbeidsproces verplaatst zich. Tijden veranderen, zo ook de omstandigheden in onze familie.
De strijd om het bestaan is door alle eeuwen heen vaak een harde strijd. Verschillende oorzaken kunnen de reden zijn, dat de omstandigheden waaronder een familie leeft, soms plotseling, onaangekondigd, soms door technische ontwikkeling verandert. Deze situatie ontstond ook in de familie Pieter Bosman Jansen.
DE STAALKABEL WERD UITGEVONDEN
Door de uitvinding van de staalkabel werd de vraag naar kabel gemaakt van hennep steeds minder. Veel touwslagerijen gingen dan ook failliet. Zo kwam de touwslagerij van Grootvader Pieter Bosman Jansen ook in moeilijkheden.
Vader vertelde aan broer Koos, dat Pieter op een gegeven moment, na betaling van kosten en lonen voor de knechts, hij zelf 2 1/2 cent in de week over hield. Daar kan Je natuurlijk geen bedrijf van laten bestaan.
Hij hield er dan ook mee op en zocht andere mogelijkheden.
In de loop der Jaren heeft hij diverse kruidenierswinkels gehad en hij ventte met paard en wagen, kolen, kachelhout, turf, olie, loog en andere artikelen.
Hij heeft o.a. winkels gehad op de hoek Kromhout en de St. Jorisweg, Breestraat en Dijkstraat.
Hij was kennelijk een doorzetter en ging beslist niet bij de pakken neer zitten.
De hennepkwekerijen onderging hetzelfde lot. Veel boeren stopten met met de teelt van hennep en waar mogelijk gingen zij over naar andere producten. Vooruitgang is niet altijd een zegen.
Technische ontwikkeling is niet tegen te houden en dat is goed. In de tijd waarin we leven gebeurd vrijwel hetzelfde. De elektronische en digitale technieken ontwikkelen zich in een razend tempo.
Producten verdwijnen nieuwe komen. Het arbeidsproces verplaatst zich. Tijden veranderen, zo ook de omstandigheden in onze familie.
WE MAKEN EVEN EEN ZIJSPRONG NAAR DE VROUWELIJKE KANT VAN DE FAMILIE
DE NAAM GIPHART
Deze zijsprong is nodig om wat meer inzicht te krijgen in het wel en wee van onze familie.
Onze Grootmoeder Johanna Verhoeven was een dochter van:
MARIA GIPHART EN ELIAS VERHOEVEN
De ouders van Maria Giphart woonden op de hoek van de Lindengracht en de Nieuwstraat te Dordrecht. Ze hadden daar een goed lopende zaak.
Dat moet omstreeks 1810 zijn geweest.
We laten Koos maar weer eens aan het woord:
Er werd in de familie af en toe gezinspeeld dat er joods bloed in onze aderen stroomt of tenminste een deel ervan.
In de oorlog werd in 1942 door de Duitse bezetter bet "persoonsbewijs" ingevoerd. Onze familie kreeg dit persoonsbewijs zes weken later dan anderen. Dit zou als reden hebben, dat onderzocht moest worden of de dubbele naam rechtsgeldig was. Dat zal ongetwijfeld het geval zijn geweest, maar bij het onderzoek hiernaar stuitte men onvermijdelijk op voorouders. Dan werd gelijk onderzocht of men Joodse voorouders had. De zogenaamde "Sibbekunde".
Bij het onderzoek naar onze voorouders is men zeker gestuit op de grootmoeder van onze vader nl. Maria Giphart. Zij was getrouwd met onze overgrootvader Verhoeven. Maria Giphart was de dochter van Jurianus Giphart en Maria Eg, zij waren joods. Volgens de Joodse Halaga is men joods als de moeder joods is.
Onze grootmoeder van vaders zijde (Opoe Verhoeven) was dus joods.
DE NAAM GIPHART
Deze zijsprong is nodig om wat meer inzicht te krijgen in het wel en wee van onze familie.
Onze Grootmoeder Johanna Verhoeven was een dochter van:
MARIA GIPHART EN ELIAS VERHOEVEN
De ouders van Maria Giphart woonden op de hoek van de Lindengracht en de Nieuwstraat te Dordrecht. Ze hadden daar een goed lopende zaak.
Dat moet omstreeks 1810 zijn geweest.
We laten Koos maar weer eens aan het woord:
Er werd in de familie af en toe gezinspeeld dat er joods bloed in onze aderen stroomt of tenminste een deel ervan.
In de oorlog werd in 1942 door de Duitse bezetter bet "persoonsbewijs" ingevoerd. Onze familie kreeg dit persoonsbewijs zes weken later dan anderen. Dit zou als reden hebben, dat onderzocht moest worden of de dubbele naam rechtsgeldig was. Dat zal ongetwijfeld het geval zijn geweest, maar bij het onderzoek hiernaar stuitte men onvermijdelijk op voorouders. Dan werd gelijk onderzocht of men Joodse voorouders had. De zogenaamde "Sibbekunde".
Bij het onderzoek naar onze voorouders is men zeker gestuit op de grootmoeder van onze vader nl. Maria Giphart. Zij was getrouwd met onze overgrootvader Verhoeven. Maria Giphart was de dochter van Jurianus Giphart en Maria Eg, zij waren joods. Volgens de Joodse Halaga is men joods als de moeder joods is.
Onze grootmoeder van vaders zijde (Opoe Verhoeven) was dus joods.
.Haar kinderen waren dus ook Joods, het geen betekent dat onze Vader ook Joods was. Het volgende heeft Vader in 1962 aan Henk geschreven. Hij schreef n.l. aan Henk dat zijn Grootmoeder Maria Giphart een neef had die Jood was. Dit was dus een direct familielid van Maria Giphart. Een zoon van een broer van haar Vader. Als haar neef Joods was, dan was Maria Giphart ook Joods. Vader schreef in de brief aan zijn zoon Henk, dat die Giphart geen familie van hem was. Dat is dus onzin het was nl. zijn achterneef. Onbewust stond mijn Vader zeer positief tegenover Joodse mensen. Onze kleding werd hoofdzakelijk gekocht bij Joodse zaken, zoals Bremer, Van Huiden, Kleinkamer enz. Koos had veel joodse vrindjes en vriendinnetjes zoals Simon Kleinkramer, David Zadoks, Bram Leviticus, de meisjes Bremer, Saartje Frank. Henk had als vriend Dick
Hijmans de broers Duits en Simon Bouman, allen van joodse afkomst. Door het huwelijk van Vader met onze Moeder Johanna Hendrika Scheeres is de joodse afstamming verbroken.
Koos geeft in zijn aantekeningen aan, dat Vader aan mij (Henk) had geschreven, om welke reden weet ik niet meer, dat onze Overgrootmoeder een neef had, Giphart genaamd, die joods was. Ik weet niet precies meer waarom Vader mij dit heeft geschreven, maar een vage herinnering zegt, dat ik in Haarlem in contact ben geweest met een familie Giphart en die had mij verteld dat we familie waren. Zij waren van joodse afkomst. Hier heb ik met Vader over gesproken toen Vader weer eens bij ons was. Er zit dus joods bloed in de familie. Met verwijzing naar het voorgaande, het volgende voor de duidelijkheid. Koos zet het volgende uiteen:
Toen Overgrootmoeder Giphart met Overgrootvader Elias Verhoeven trouwde is zij tot het christelijk geloof overgegaan. Maar, volgens de Malaga (het heilige joodse boek - de wetten)
wordt het joods zijn overgeven door de moeder. Gevolg: er is dus joods bloed in de familie!
Vandaar zegt Koos dat ze mij Sammie noemden. Een goeie humor.
De echte oorzaak dat de familienaam door de Duitsers werd onderzocht was: op de fabriek bij Vader werkte een NSB-er, de naam weet ik niet meer
Hijmans de broers Duits en Simon Bouman, allen van joodse afkomst. Door het huwelijk van Vader met onze Moeder Johanna Hendrika Scheeres is de joodse afstamming verbroken.
Koos geeft in zijn aantekeningen aan, dat Vader aan mij (Henk) had geschreven, om welke reden weet ik niet meer, dat onze Overgrootmoeder een neef had, Giphart genaamd, die joods was. Ik weet niet precies meer waarom Vader mij dit heeft geschreven, maar een vage herinnering zegt, dat ik in Haarlem in contact ben geweest met een familie Giphart en die had mij verteld dat we familie waren. Zij waren van joodse afkomst. Hier heb ik met Vader over gesproken toen Vader weer eens bij ons was. Er zit dus joods bloed in de familie. Met verwijzing naar het voorgaande, het volgende voor de duidelijkheid. Koos zet het volgende uiteen:
Toen Overgrootmoeder Giphart met Overgrootvader Elias Verhoeven trouwde is zij tot het christelijk geloof overgegaan. Maar, volgens de Malaga (het heilige joodse boek - de wetten)
wordt het joods zijn overgeven door de moeder. Gevolg: er is dus joods bloed in de familie!
Vandaar zegt Koos dat ze mij Sammie noemden. Een goeie humor.
De echte oorzaak dat de familienaam door de Duitsers werd onderzocht was: op de fabriek bij Vader werkte een NSB-er, de naam weet ik niet meer
. Hij was geen erg goeie monteur en werd nogal gepest. Op een dag zei hij tegen Vader ik laat uitzoeken of u de dubbele naam wel mag voeren (Sibbekunde was de organisatie die dat uit zocht)
Het antwoord van Vader was: "JE DOET MAAR". Weken later komt hij naar ons huis (Vader was gestopt met werken) "U mag uw naam blijven voeren". "Had ik toch wel gedaan, ga nu maar van mijn erf af". Zo ging dat in de oorlog.
Het antwoord van Vader was: "JE DOET MAAR". Weken later komt hij naar ons huis (Vader was gestopt met werken) "U mag uw naam blijven voeren". "Had ik toch wel gedaan, ga nu maar van mijn erf af". Zo ging dat in de oorlog.
Terug naar Pieter Bosman Jansen:
Nadat de touwslagerij van onze grootvader was geliquideerd, heeft waarschijnlijk zijn schoonvader Pieter met het starten van een kolenhandel geholpen. Onze Grootmoeder heeft altijd zeer hard moeten werken. Zij dreef de winkel en Grootvader deed de straathandel, later samen met zijn zoon Johannes (Oom Jan). De kinderen moesten dikwijls meehelpen. Zo verkocht onze grootmoeder knikkers, die zij per zak van 60 kilogram inkochten. Die moest in kleinere porties worden verdeeld voor de verkoop. Ze moesten dus geteld worden en dat deden de kinderen. Vader vertelde dat hij stokvis moest beuken. De stokvis uit de vrieskou van Noorwegen, gedroogde kabeljauw, moest met een houten hamer soepel worden gemaakt. Een leuk karweitje! Onze grootouders hadden door hard te werken en zuinig te leven een redelijk goed bestaan Daarom was bet mogelijk om alle kinderen naar de lagere school te laten gaan. Dat was in die tijd voor de arbeidersklasse niet weggelegd. Het analfabetisme was dan ook onder deze bevolkingsgroep enorm hoog. In het centrum van Dordt waren twee scholen: Een Christelijke school in de Museumstraat (is nog steeds een school), en een Algemene of Openbare school op het Bagijnhof, op de plaats waar later het Postkantoor was en waar nu de Hema is gevestigd. Onze moeder heeft deze school doorlopen en kreeg zelfs les in de Franse taal. Vader en zijn broers en zusters bezochten de Christelijke school in de Museumstraat |
Opa Bosman Jansen was zoals weten bekeerd tot het Protestantse geloof en behoort tot de z.g. "Bonders" (Gereformeerden in de Hervormde kerk), dus tamelijk zwaar.
In de politiek en het kerkelijk leven was hij zeer actief. Zo heeft hij mede opgericht de Anti Revolutionaire Party, afdeling Dordrecht en het Patrimonium. Dat was destijds de voorloper van wat later de Christelijke Vakbeweging werd . Ook bekleedde hij diverse functies op Maatschappelijk en Kerkelijk gebied. Hij heeft mede opgericht de School met de Bijbel. Opa was dus veel op pad. Onze Vader nam hem dat later kwalijk, omdat hij de lasten van de opvoeding van de kinderen geheel aan onze Opoe overliet. Onze grootmoeder stierf op 28 april 1913. Zij woonden toen in de Oranjestraat nummer 30. Enige jaren later gingen onze ouders in de Oranjestraat wonen, op nummer 50. Verschillende van ons zijn daar geboren. OPOE STIP Enkele jaren later is Opa hertrouwd met een zekere Juffrouw Stip. Hoe is hij met haar in contact gekomen. Waarschijnlijk, dit is echt giswerk, heeft hij na het overlijden van onze grootmoeder zijn handel gestopt Hij reisde toen regelmatig door Nederland om het Christelijk blad " De vriend van oud en jong" te propageren en te verkopen. Zo is hij ook te Veenendaal terecht gekomen bij een weduwvrouw genaamd Stip. Zij dreef daar een kruidenierswinkel en was zeer gelovig. Opa is voor haar charmes gevallen en met haar getrouwd. Zij woonden na hun huwelijk in hun oude huis Oranjestraat nummer 30. Dit huwelijk werd een pure ramp! Vrouw Stip was namelijk van een zeer strenge protestantse richting, waarbij de Bonders waar Opa bijhoorde, slappe thee was. Zij eiste dat Opa naar haar Kerk ging. Daarbij ging zij zover, dat zij zijn zwarte hoed en schoenen met een mes stuk sneed. Dit ging te ver. Opa heeft haar verlaten en is bij zijn dochter Neeltje (Tante Nel) in Amsterdam gaan wonen. |
aar is hij op 13 augustus 1918 overleden, leeftijd 73 jaar. Aan een zeer rijk en bewogen leven kwam hiermede een einde.
Of de vrouw die op de rechter foto staat Opoe Stip is of Oma Johanna Verhoeven foto links onder, was zeer onduidelijk. Maar afgaande op bet verhaal van Jeannie moet bet Oma Verhoeven zijn. Jeannie, die elke vrijdag de kamer van Opa deed, moest wekelijks dit portret, wat naast het familiewapen van Oma Verhoeven hing afstoffen en zei Opa: "Zal je voorzichtig zijn met Opoe Verhoeven".
Op de foto is Opoe Verhoeven waarschijnlijk 60 jaar. Datum van de foto: 23 Oktober 1902. Vergelijk de beide foto's, is er gelijkenis? |
Hoe was de levensloop van deze kinderen.
PIETER (18 januari 1874- 28 september 1929) Oom Piet, was een bijzonder aardige oom. Wat je noemt een vlotte kerel en zeer intelligent. Hij wa de avonturier van de familie. Vader vertelde het volgende: Ze wilden alle twee naar de marine, Arie en Pieter. Vader gaf geen leeftijd aan, maar ik schat 17 of 18 jaar. De dag voor dat ze gekeurd zouden worden gingen ze roeien op de Maas ter hoogte van het Groothoofd (zie afbeeldingen) kregen ze ruzie en ze sloegen elkaar een blauw oog. De andere dag naar de keuring en werden afgekeurd. Aldus het verhaal van Vader. Of dit echt zo is gegaan? Het is een leuk verhaal. Het geeft de hechte band weer die tussen de twee broers was. Na zijn terugkeer in Nederland is die band zo gebleven. Oom Piet werd een. trouwe bezoeker bij ons thuis. Ook toen hij getrouwd was. Hij zocht afleiding. Pieter was wat je noemt een techneut. Hij verdiepte zich, voor die tijd in een totaal nieuwe techniek -de elektriciteit en de toepassingen daarvan. In Nederland lagen hiervoor de mogelijkheden niet en op de leeftijd van 20 Jaar (1894) vertrok hij naar Duitsland waar die mogelijkheden wel waren Hij ging werken bij de Firma Lorenz in Berlijn en bekwaamde zich in de toen geheel nieuwe radiotechniek. Daarna heeft hij in vele landen gewerkt o.a in Frankrijk, de Belgische Congo, Zuid Afrika, Brazilie, U.S.A. en nog andere landen, namen niet aan ons bekend. Een werkelijke globetrotter. Hij stuurde uit al die landen mooie kaarten. Persoonlijk heb ik verschillende albums gezien met al die kaarten. Waar zouden die gebleven zijn! Of hij in die periode getrouwd is geweest weten we niet. Hij keerde in ieder geval als vrijgezel terug en vestigde zich definitief in Nederland. Dat zal omstreeks 1918 zijn geweest. Oom Piet was een veelzijdig man. Hij opende een zaak in de Vriesestraat, huisnummer 71, in elektrische artikelen. |
Daarnaast ontwierp hij volledige elektrische installaties voor particuliere huizen. Eén van de technieken die hij in Duitsland goed had geleerd was de opkomende radiotechniek.
Op internet vond ik het volgende:
History of the radiomaker P. Bosman Jansen
Manufacturer P. Bosman Jansen, Vriesestraat 71, Dordrecht
Production 1923-1925.
Zeer waarschijnlijk heeft hij enkele uitvindingen of verbeteringen gedaan, naar aanleiding daarvan werd een artikel in het tijdschrift "Radio Nieuws" over zijn bevindingen gepubliceerd. Meer kon ik niet vinden. Wel wordt verwezen naar het Radiomuseum.
Ik herinner me de winkel in de Vriesestraat nog heel goed. Als kleine jongen keek je je ogen uit. Wat een geheimzinnige dingen zag je daar. Hij had prachtige apparatuur staan waarmee hij alle kleuren licht kon maken, zichtbaar in glazen buizen. Voorloper van de latere neon reclames? Elektriseer apparaten van verschillende sterkte. Vader had er een gekregen. In een bakje met water werden dan twee staafjes gelegd, die verbonden waren met de elektriseermachine. Vader begon dan aan een knop te draaien, de elektrische spanning werd opgevoerd. Je voelde dan de elektrische stroom door je heen gaan. Dit moest je zolang mogelijk volhouden tot je het niet meer uit hield, dan stopte Vader de spanning. Het was een sport om het heel lang uit te houden. Oom Piet heeft er ook voor gezorgd dat we al heel vroeg elektriciteit in huis kregen. De installatie is door een monteur aangelegd. Wij waren geloof
ik de eerste in de buurt die dit kregen. Ik vertel hier in Deel 4 wat meer over.
Terug naar Zuid Afrika.
Zeer waarschijnlijk is hij via Engeland naar Zuid Afrika vertrokken, maar dat weten we niet zeker.
In Pretoria meldde hij zich voor het leger van Paul Krüger, de President van Zuid Afrika. Hij voerde oorlog met de Engelsen, die het land wilden bezetten. De boeren oorlog. Een brute oorlog. De Engelsen leden ernstige verliezen. Doordat zij grote verliezen leden namen zij wrede maatregelen. Zij, de Engelsen, vonden het concentratiekamp uit.
Op internet vond ik het volgende:
History of the radiomaker P. Bosman Jansen
Manufacturer P. Bosman Jansen, Vriesestraat 71, Dordrecht
Production 1923-1925.
Zeer waarschijnlijk heeft hij enkele uitvindingen of verbeteringen gedaan, naar aanleiding daarvan werd een artikel in het tijdschrift "Radio Nieuws" over zijn bevindingen gepubliceerd. Meer kon ik niet vinden. Wel wordt verwezen naar het Radiomuseum.
Ik herinner me de winkel in de Vriesestraat nog heel goed. Als kleine jongen keek je je ogen uit. Wat een geheimzinnige dingen zag je daar. Hij had prachtige apparatuur staan waarmee hij alle kleuren licht kon maken, zichtbaar in glazen buizen. Voorloper van de latere neon reclames? Elektriseer apparaten van verschillende sterkte. Vader had er een gekregen. In een bakje met water werden dan twee staafjes gelegd, die verbonden waren met de elektriseermachine. Vader begon dan aan een knop te draaien, de elektrische spanning werd opgevoerd. Je voelde dan de elektrische stroom door je heen gaan. Dit moest je zolang mogelijk volhouden tot je het niet meer uit hield, dan stopte Vader de spanning. Het was een sport om het heel lang uit te houden. Oom Piet heeft er ook voor gezorgd dat we al heel vroeg elektriciteit in huis kregen. De installatie is door een monteur aangelegd. Wij waren geloof
ik de eerste in de buurt die dit kregen. Ik vertel hier in Deel 4 wat meer over.
Terug naar Zuid Afrika.
Zeer waarschijnlijk is hij via Engeland naar Zuid Afrika vertrokken, maar dat weten we niet zeker.
In Pretoria meldde hij zich voor het leger van Paul Krüger, de President van Zuid Afrika. Hij voerde oorlog met de Engelsen, die het land wilden bezetten. De boeren oorlog. Een brute oorlog. De Engelsen leden ernstige verliezen. Doordat zij grote verliezen leden namen zij wrede maatregelen. Zij, de Engelsen, vonden het concentratiekamp uit.
De gevangen boeren werden hier in opgesloten en werden zeer slecht behandeld. Oom Piet werd Adjudant van Paul Krüger. Hij moet daar heel wat meegemaakt
hebben. Vader vertelde er nooit veel over. Af en toe als we er naar vroegen kwam er wat los.
Oom Piet, zo vertelde Vader, maakte met een Bantu soldaat een verkenningstocht in het het oorlogsgebied, de Bantu soldaat sneuvelde.
Om te bewijzen, aan zijn commandant, dat dit tijdens de verkenning was gebeurd, moest hij de dode soldaat mee terug nemen naar het kamp. Maar hoe doe je dit?
Hij heeft toen de dode soldaat op zijn schouders meegenomen en naar het kamp teruggedragen. Afstand meer dan honderd kilometer. Dit moet een barre tocht geweest zijn. Waarschijnlijk heeft hij een onderscheiding gekregen. Wat weten we niet.
Deze gebeurtenis staat vermeldt in het Historisch Museum van Johannesburg. Dat dit verhaal juist is, hebben mijn vrouw An, broer Henri zijn vrouw Fie en ik in het archief van dit Museum kunnen lezen. Wij kregen deze informatie van de Hoge Commissaris in Pretoria toen we daar waren voor het verkrijgen van een vergunning om naar het Bantu gebied te gaan. De Hoge Commissaris vertelde ons dit persoonlijk! Onze Oom Piet was een bijzonder man.
Terug naar Holland
Oom Piet was lang vrijgezel. Maar zoals dat wel meer gebeurd gaat een familielid zich er mee bemoeien, in dit geval Tante Nel in Amsterdam en hij liep argeloos die fuik in! Tante Nel ( Neeltje) had in Amsterdam een vriendin een keukenmeid bij een rijke familie niet gehuwd. Haar naam Anna Bax, geboren in Leeuwen. Ze wilde wel kennis maken, zeker met een man zoals Pieter. Neeltje zal wel prachtige verhalen verteld hebben over haar broer. Ze heeft het voor elkaar gekregen dat Oom Piet haar huwde! Anna Bax was een keurige gereformeerde oude vrijster en zeker niet de geschikte vrouw voor een avonturier als Pieter. Dat was duidelijk! Het huwelijk heeft dan ook niets voorgesteld en Oom Piet moest dan ook regelmatig voor zaken naar Antwerpen. Een uitstekende ontspanning.
hebben. Vader vertelde er nooit veel over. Af en toe als we er naar vroegen kwam er wat los.
Oom Piet, zo vertelde Vader, maakte met een Bantu soldaat een verkenningstocht in het het oorlogsgebied, de Bantu soldaat sneuvelde.
Om te bewijzen, aan zijn commandant, dat dit tijdens de verkenning was gebeurd, moest hij de dode soldaat mee terug nemen naar het kamp. Maar hoe doe je dit?
Hij heeft toen de dode soldaat op zijn schouders meegenomen en naar het kamp teruggedragen. Afstand meer dan honderd kilometer. Dit moet een barre tocht geweest zijn. Waarschijnlijk heeft hij een onderscheiding gekregen. Wat weten we niet.
Deze gebeurtenis staat vermeldt in het Historisch Museum van Johannesburg. Dat dit verhaal juist is, hebben mijn vrouw An, broer Henri zijn vrouw Fie en ik in het archief van dit Museum kunnen lezen. Wij kregen deze informatie van de Hoge Commissaris in Pretoria toen we daar waren voor het verkrijgen van een vergunning om naar het Bantu gebied te gaan. De Hoge Commissaris vertelde ons dit persoonlijk! Onze Oom Piet was een bijzonder man.
Terug naar Holland
Oom Piet was lang vrijgezel. Maar zoals dat wel meer gebeurd gaat een familielid zich er mee bemoeien, in dit geval Tante Nel in Amsterdam en hij liep argeloos die fuik in! Tante Nel ( Neeltje) had in Amsterdam een vriendin een keukenmeid bij een rijke familie niet gehuwd. Haar naam Anna Bax, geboren in Leeuwen. Ze wilde wel kennis maken, zeker met een man zoals Pieter. Neeltje zal wel prachtige verhalen verteld hebben over haar broer. Ze heeft het voor elkaar gekregen dat Oom Piet haar huwde! Anna Bax was een keurige gereformeerde oude vrijster en zeker niet de geschikte vrouw voor een avonturier als Pieter. Dat was duidelijk! Het huwelijk heeft dan ook niets voorgesteld en Oom Piet moest dan ook regelmatig voor zaken naar Antwerpen. Een uitstekende ontspanning.
En zo los je veel interne problemen op. . . , .
Hij was een van de eerste in Dordrecht die radio's en stofzuigers verkocht. Hij stierf in 1929, oud 55 jaar. Helaas aan een kort maar een interessant leven kwam een einde. Rondom zijn dood waren wat strubbelingen-(erfenis), maar laten we die maar vergeten. JOHANNES (Oom Jan 10 maart 1881 - 28 mei 1961) Was in zijn jeugd medewerker van zijn vader. Hij reed dus mee met paard en wagen langs de klanten om kolen, zeep en andere artikelen te verkopen. Hieraan kwam voor of in de tweede wereld oorlog een einde en is hij in dienst getreden van de Posterijen. Eerst als postbode en later als klerk op het Postkantoor op het Bagijnhof. Daar heeft hij tot zijn pensioen gewerkt. Oom Jan trouwde op 3 september 1908 te Dordrecht met Neeltje Maria van Donkelaar. Uit dit huwelijk zijn 3 kinderen geboren. Pieter, Johannes en Johanna. |
TANTE NEL (Neeltje - 17 april 1868 - ? )
Helaas bijzonder weinig van bekend. Ze woonde in Amsterdam, wanneer zij daar naar is verhuisd is niet bekend. Ze huwde in Dordrecht met Jacobus Hendrik Schreuder op 3 Maart 1910, een portier van het Rijksmuseum: Zij gingen in Amsterdam wonen. Geen geboorte- en sterfdatum bekend. Ze bleven kinderloos. Eerder heb ik verteld dat Opa Pieter Bosman Jansen zijn vrouw Opoe Stip verlaat en bij zijn dochter Neeltje intrekt. Hij is daar op 13 augustus 1918 overleden. MARIA (Tante Marie - 16 -1-1872- 25-6-1953) Tante Marie weinig van bekend. Huwde met Hendrik Kronen op 19 juli 1894 te Dordrecht ging in Zwijndrecht wonen. Als bijzonderheid wil ik hier vermelden, dat een zoon van Koos Jan, gehuwd is met Sonja Kroonen uit Zwijndrecht. Of dit familie is van Oom Hendrik is mij niet bekend. |
ARIE JURIANUS (Vader -18 april 1876 -19 Juni 1965)
De levensloop van Vader Arie wordt beschreven in Deel 4 het geslacht Bosman Jansen - Scheeres. Op 19 februari 1903 trouwde Arie Jurianus Bosman Jansen met Johanna Hendrika Scheeres. In de huwelijksakte nr 26 wordt moeders naam weer als Scheeris geschreven. Wat is nu correct!
MARGARETRA ( Tante Margo 15 Februari 1879-21 JUNI 1966)
Tante Margo trouwde met Pietervan Werd op 30 Oktober 1913. Zij kregen twee kinderen - zoon Piet en dochter Johanna. (Jo). Tante Margo was een lieve vrouw. Ze was vaak ziek. Verder geen bijzonderheden bekend.
PIETER ( 18 Januari 1874 - 28 September 1929)
P1eter huwde Anna Adriana Bax te Dordrecht geen datum kunnen vinden, wel de naam Anna Adriana Meiresonne is dit familie van Anna Bax? Ik heb geen volgorde van geboorte jaar aangehouden, die gegevens zal ik in de stamboom verwerken.
JURIANUS 1884 wordt elders besproken.
De levensloop van Vader Arie wordt beschreven in Deel 4 het geslacht Bosman Jansen - Scheeres. Op 19 februari 1903 trouwde Arie Jurianus Bosman Jansen met Johanna Hendrika Scheeres. In de huwelijksakte nr 26 wordt moeders naam weer als Scheeris geschreven. Wat is nu correct!
MARGARETRA ( Tante Margo 15 Februari 1879-21 JUNI 1966)
Tante Margo trouwde met Pietervan Werd op 30 Oktober 1913. Zij kregen twee kinderen - zoon Piet en dochter Johanna. (Jo). Tante Margo was een lieve vrouw. Ze was vaak ziek. Verder geen bijzonderheden bekend.
PIETER ( 18 Januari 1874 - 28 September 1929)
P1eter huwde Anna Adriana Bax te Dordrecht geen datum kunnen vinden, wel de naam Anna Adriana Meiresonne is dit familie van Anna Bax? Ik heb geen volgorde van geboorte jaar aangehouden, die gegevens zal ik in de stamboom verwerken.
JURIANUS 1884 wordt elders besproken.
EEN KORTE BLIK OP HET LEVEN VAN ONZE OUDERS
WE BEGINNEN MET VADER - ARIE JURIANUS
Vader werd op 18 april 1876 in Dordrecht geboren als vijfde kind van Grootvader Pieter en Grootmoeder Johanna, gezin van zeven kinderen. Hij overleed op 19 Juni 1965 te Dordrecht.
Wie was hij:
Arie was een wilskrachtige jongen, gezond en vooruitstrevend. Na de lagere school heeft hij verschillende pogingen gedaan een vak te leren. Dat was in die tijd beslist niet eenvoudig. Hij probeerde als kwekeling een plaats te krijgen om schoolmeester te worden, dat lukte niet. Dan maar verder proberen, je moet toch geld verdienen, dus leerling schoenmaker. Dat heeft hij een poosje gedaan, dat was ook niks. Toch heeft hij profijt van die leertijd gehad, hij repareerde later zelf onze schoenen. En dat was in de crisisjaren een geweldig voordeel.
Een nadere uitleg over zijn poging schoolmeester te worden is noodzakelijk. Op of omstreeks die tijd 1890 bestond er geen opleiding voor onderwijzer. Er bestond toen nog geen "leerplichtwet". Bij gebrek aan geschiktheid en vooral kennis en intelligentie kwam men als kwekeling in opleiding tot onderwijzer. Misschien wel gelukkig voor de latere leerlingen, hij zag die opleiding niet zitten, aldus vader. Hij heeft toen een praktijkopleiding als smid gehad. Er bestond toen nog geen ambachtschooL
>>>>>>Foto nr. 31 zie noot op bladzijde 75.<<<<<<<<<<
WE BEGINNEN MET VADER - ARIE JURIANUS
Vader werd op 18 april 1876 in Dordrecht geboren als vijfde kind van Grootvader Pieter en Grootmoeder Johanna, gezin van zeven kinderen. Hij overleed op 19 Juni 1965 te Dordrecht.
Wie was hij:
Arie was een wilskrachtige jongen, gezond en vooruitstrevend. Na de lagere school heeft hij verschillende pogingen gedaan een vak te leren. Dat was in die tijd beslist niet eenvoudig. Hij probeerde als kwekeling een plaats te krijgen om schoolmeester te worden, dat lukte niet. Dan maar verder proberen, je moet toch geld verdienen, dus leerling schoenmaker. Dat heeft hij een poosje gedaan, dat was ook niks. Toch heeft hij profijt van die leertijd gehad, hij repareerde later zelf onze schoenen. En dat was in de crisisjaren een geweldig voordeel.
Een nadere uitleg over zijn poging schoolmeester te worden is noodzakelijk. Op of omstreeks die tijd 1890 bestond er geen opleiding voor onderwijzer. Er bestond toen nog geen "leerplichtwet". Bij gebrek aan geschiktheid en vooral kennis en intelligentie kwam men als kwekeling in opleiding tot onderwijzer. Misschien wel gelukkig voor de latere leerlingen, hij zag die opleiding niet zitten, aldus vader. Hij heeft toen een praktijkopleiding als smid gehad. Er bestond toen nog geen ambachtschooL
>>>>>>Foto nr. 31 zie noot op bladzijde 75.<<<<<<<<<<
Er was geen grote industrie, weinig plaatsen om een opleiding te volgen. Men moest toen ook vaak als leerling geld betalen in plaats van dat men loon ontving.
Vader is in een smederij begonnen die in de buurt lag van de Nieuwkerk. Hij moest de baas een kwartje (25 cent) per week betalen. De werktijden waren van 6 uur 's ochtends tot 6 uur 's avonds. Zo ongeveer 60 uur per week. En nu werken ze nog maar 32 uur per week en protesteren zee nog. Het kan verkeren.
De werkzaamheden bestonden in het bedienen van de blaasbalg. Vader vertelde over die begintijd een aardig verhaal, wat de mentaliteit van die tijd goed weergeeft en de omstandigheden waaronder de arbeiders van toen leefden. Op een maandagmorgen , circa 8 uur, vroeg de voorman van de smederij of hij(vader) een goeie hand van jenever halen had. Vader blij een goede beurt te maken, zei ja baas, wel snotneus ga dan gauw bij de slijter een kinnechie jenever halen. (kinnechie ongeveer een halve liter). Na een kwartiertje kwam vader terug en vroeg de baas om geld, omdat de slijter niet pofte. De hel brak los en vader kreeg enkele muilperen onder de opmerking "ellendeling" je zei toch dat je een goede hand van jenever halen had". In die tijd werd zeer veel sterke drank op het werk gedronken. 's Maandags had niemand geld, dus moest er gepoft worden, tot men zaterdags zijn loon kreeg. Het alcoholmisbruik was enorm in die tijd. De zorgen waren groot en de verdiensten laag. De Staat hield de prijs van de jenever laag (moedwillig?). Gevolg, je hield het volk rustig en dom! De prijs van een glas jenever was 2 a 2,5 cent. Hoe lang Vader bij die smederij gewerkt heeft is niet bekend, wel weten we dat hij het diploma smid heeft gehaald. Vader ontwikkelde zich zelf in diverse technieken en was geïnteresseerd in uitvindingen die op technisch gebied plaats vonden. Na bij verschillende, voor die tijd grote firma's, gewerkt te hebben zoals Penn en Bauduin komt hij uiteindelijk terecht bij de Firma van Randwijk. Een fabriek in grafische machines. Drukpersen etc. Een nogal ingewikkelde techniek. Ik vermoed dan ook dat dat de reden was dat hij daar wilde werken. De directie had snel door dat ze een bekwame technicus in dienst hadden genomen. Vrij snel kreeg hij dan ook de leiding over de Technische
dienst. Hij werd baas Bosman.
Vader is in een smederij begonnen die in de buurt lag van de Nieuwkerk. Hij moest de baas een kwartje (25 cent) per week betalen. De werktijden waren van 6 uur 's ochtends tot 6 uur 's avonds. Zo ongeveer 60 uur per week. En nu werken ze nog maar 32 uur per week en protesteren zee nog. Het kan verkeren.
De werkzaamheden bestonden in het bedienen van de blaasbalg. Vader vertelde over die begintijd een aardig verhaal, wat de mentaliteit van die tijd goed weergeeft en de omstandigheden waaronder de arbeiders van toen leefden. Op een maandagmorgen , circa 8 uur, vroeg de voorman van de smederij of hij(vader) een goeie hand van jenever halen had. Vader blij een goede beurt te maken, zei ja baas, wel snotneus ga dan gauw bij de slijter een kinnechie jenever halen. (kinnechie ongeveer een halve liter). Na een kwartiertje kwam vader terug en vroeg de baas om geld, omdat de slijter niet pofte. De hel brak los en vader kreeg enkele muilperen onder de opmerking "ellendeling" je zei toch dat je een goede hand van jenever halen had". In die tijd werd zeer veel sterke drank op het werk gedronken. 's Maandags had niemand geld, dus moest er gepoft worden, tot men zaterdags zijn loon kreeg. Het alcoholmisbruik was enorm in die tijd. De zorgen waren groot en de verdiensten laag. De Staat hield de prijs van de jenever laag (moedwillig?). Gevolg, je hield het volk rustig en dom! De prijs van een glas jenever was 2 a 2,5 cent. Hoe lang Vader bij die smederij gewerkt heeft is niet bekend, wel weten we dat hij het diploma smid heeft gehaald. Vader ontwikkelde zich zelf in diverse technieken en was geïnteresseerd in uitvindingen die op technisch gebied plaats vonden. Na bij verschillende, voor die tijd grote firma's, gewerkt te hebben zoals Penn en Bauduin komt hij uiteindelijk terecht bij de Firma van Randwijk. Een fabriek in grafische machines. Drukpersen etc. Een nogal ingewikkelde techniek. Ik vermoed dan ook dat dat de reden was dat hij daar wilde werken. De directie had snel door dat ze een bekwame technicus in dienst hadden genomen. Vrij snel kreeg hij dan ook de leiding over de Technische
dienst. Hij werd baas Bosman.
De directeur en mede eigenaar van de fabriek meneer Peter was een zeer geschikte baas. De fabriek was eigendom van twee broers Peter en Willem. Willem was niet actief in de uitvoering. Peter daar en tegen was de firma. Meneer Peter kwam vaak bij ons thuis als er problemen op de fabriek waren die hij liever privé met Vader besprak, dan losten ze het samen op. Vader was een echte BAAS. Nu zouden ze manager zeggen, neen hij werd baas BOSMAN genoemd. Hij was een zeer kundige en een menselijke baas. Als een van de knechts thuis moeilijkheden had, dan ging hij na werktijd naar baas Bosman om raad en probeerde Vader het op te lossen. De fabriek was gespecialiseerd in het onderhoud van drukpersen, waar
kranten mee worden gedrukt en tijdschriften. Grote ingewikkelde machines. Een zeer speciaal vak. Broer Piet en broer Elias werkten bij vader, later ook Henri (roepnaam Harrie). Koos, Kees en ik wilden dat niet, wij zochten onze eigen weg. Toen Vader met pensioen ging werd Elias de baas.
Het leven in die tijd, was zoals ik reeds eerder vertelde beslist niet eenvoudig. De lonen van de arbeiders waren bijzonder laag. Een goed geschoolde arbeider verdiende ongeveer twintig (20) gulden. Echt geen vetpot.
Die goeie ouwe tijd!
Doordat alles zo duur was, ook groente, aardappels enz, zocht vader naar een mogelijkheid om zelf groente te telen. Op het fabrieksterrein lag een braak stuk grond. Hij kreeg toestemming om dat voor groenteteelt te gebruiken. Hij teelde daar van alles als een volledig getrainde boer. We aten dus altijd verse groenten.Hij leerde ons als je mooie gele andijvie wilde hebben moest je ze opbinden dan werd het hart geel. Door zijn bijzonder goed inzicht in de vele aspecten van het leven, vond hij altijd een mogelijkheid om, hoe moeilijk het leven met een groot gezin ook was, er veilig doorheen te komen. Hij had een harde leerschool gehad. Hij was soms een strenge, maar een goede en rechtvaardige Vader. Ik herinner me nog heel goed dat er voor het warme eten, uit een oude bijbel, door vader een stuk werd voorgelezen en hij het Onze Vader bad. Op een dag stopte hij er mee. Waarom wisten we niet. Er werd nooit meer door hem voorgelezen.
kranten mee worden gedrukt en tijdschriften. Grote ingewikkelde machines. Een zeer speciaal vak. Broer Piet en broer Elias werkten bij vader, later ook Henri (roepnaam Harrie). Koos, Kees en ik wilden dat niet, wij zochten onze eigen weg. Toen Vader met pensioen ging werd Elias de baas.
Het leven in die tijd, was zoals ik reeds eerder vertelde beslist niet eenvoudig. De lonen van de arbeiders waren bijzonder laag. Een goed geschoolde arbeider verdiende ongeveer twintig (20) gulden. Echt geen vetpot.
Die goeie ouwe tijd!
Doordat alles zo duur was, ook groente, aardappels enz, zocht vader naar een mogelijkheid om zelf groente te telen. Op het fabrieksterrein lag een braak stuk grond. Hij kreeg toestemming om dat voor groenteteelt te gebruiken. Hij teelde daar van alles als een volledig getrainde boer. We aten dus altijd verse groenten.Hij leerde ons als je mooie gele andijvie wilde hebben moest je ze opbinden dan werd het hart geel. Door zijn bijzonder goed inzicht in de vele aspecten van het leven, vond hij altijd een mogelijkheid om, hoe moeilijk het leven met een groot gezin ook was, er veilig doorheen te komen. Hij had een harde leerschool gehad. Hij was soms een strenge, maar een goede en rechtvaardige Vader. Ik herinner me nog heel goed dat er voor het warme eten, uit een oude bijbel, door vader een stuk werd voorgelezen en hij het Onze Vader bad. Op een dag stopte hij er mee. Waarom wisten we niet. Er werd nooit meer door hem voorgelezen.
Hij had ook een snor. Op een ochtend komt hij naar beneden, de huiskamer in zonder snor, niemand merkte het. Toen Moeder plotseling zei A rie waar is je snor! Die is nooit meer teruggekomen. Zo herinner ik me Vader Arie. Een echte vader.
MOEDER JOHANNA HENDRIKA
( 16 februari 1881 - 8 december 1948 )
tzt afbeelding invoegen
Nu ik dit schrijf, is het 126 jaar terug dat Moeder werd geboren. Ze was een mooie blonde vrouw. Het haar keurig opgestoken, zoals toen de mode was, met grote bruine kammen. Jaren heb ik zo' n kam bewaard, maar helaas toch zoekgeraakt. Moeder was mollig, later werd ze wat dikker. Ze had een geweldig goed humeur, lachte altijd en had een gezonde humor. Dat moet je ook wel hebben als je zoveel kinderen krijgt, 14 in totaal. Hoe zwaar dit soms ook geweest moet zijn, ze hield van haar grote gezin. Stel je maar eens voor , het eten koken voor zoveel monden elke dag weer. Het verzorgen van alles wat daar allemaal nog bij komt.
Een ongelofelijke prestatie. Kunnen de kleine gezinnen van onze tijd dit begriJpen, voorstellen. Ik denk het niet.
MOEDER JOHANNA HENDRIKA
( 16 februari 1881 - 8 december 1948 )
tzt afbeelding invoegen
Nu ik dit schrijf, is het 126 jaar terug dat Moeder werd geboren. Ze was een mooie blonde vrouw. Het haar keurig opgestoken, zoals toen de mode was, met grote bruine kammen. Jaren heb ik zo' n kam bewaard, maar helaas toch zoekgeraakt. Moeder was mollig, later werd ze wat dikker. Ze had een geweldig goed humeur, lachte altijd en had een gezonde humor. Dat moet je ook wel hebben als je zoveel kinderen krijgt, 14 in totaal. Hoe zwaar dit soms ook geweest moet zijn, ze hield van haar grote gezin. Stel je maar eens voor , het eten koken voor zoveel monden elke dag weer. Het verzorgen van alles wat daar allemaal nog bij komt.
Een ongelofelijke prestatie. Kunnen de kleine gezinnen van onze tijd dit begriJpen, voorstellen. Ik denk het niet.
Moeder had struma, een afwijking van de schildklier. Verschillende keren is zij hiervoor onder behandeling geweest. Ze is zelfs bij Professor Lans geweest in Amsterdam, die opereren adviseerde. Maar dat wilde ze niet. Als we 's middags om 4 uur uit school kwamen kregen we eerst een boterham en moest er verteld worden wat er zoal gebeurd was. We kenden het schemeruurtje . 's Winters als de kachel brandde (een roodgloeiende potkachel met een mantel er omheen) zaten we rondom moeder en werd er gezongen, ze had een bijzonder mooie stem. Kon heel hoog zingen. Dat was gezellig, dat vormde een band met moeder. Op de verjaardag van onze ouders, werd altijd gezongen. De broer Johan (Oom Jan) en zusters van Vader waren er altijd bij. Oom Piet was ergens in den vreemde. De zuster van moeder was er, haar man vaak niet, die was Kapitein op een sleepboot op Rijn. Zo verliepen de jaren, soms moeiliJk, er waren ups en downs. Maar we hebben het gered. We waren tevreden. Broer Piet overleed, toen Eliasen daarna Jan in Zuid Afrika. Dat was een beroerde tijd voor onze ouders. Het leven kan soms hard zijn. Moeder overleed op 8 december 1948. Ze wist dat mijn dochter Anneke op komst was. Helaas heeft ze haar niet gezien.
Dit was onze Moeder een geweldige vrouw. Dit was in het kort het reilen en zeilen van ons gezin· . Het was een. ongelofelijke prestatie. Als ik alles zou vertellen, wordt dat een boek op zichzelf. Ik laat het hierbij.
Foto nr : 33
Dit was onze Moeder een geweldige vrouw. Dit was in het kort het reilen en zeilen van ons gezin· . Het was een. ongelofelijke prestatie. Als ik alles zou vertellen, wordt dat een boek op zichzelf. Ik laat het hierbij.
Foto nr : 33
100 en 101 afbeeldingen.
HET GEZIN ARIE EN ANNA BOSMAN JANSEN
Arie Bosman Jansen maakte in het begin van het jaar 1902 kennis met Anna Scheeres. Naar mij is verteld waren ze smoorverliefd op elkaar. Ze konden niet van elkaar afblijven zo zei men. Het is niet bekend of er in die tïd ook een verlovingsfeest is gegeven. Is ook niet belangrijk, want zo zegt de geschiedschrijver ze konden niet buiten elkaar, er zat dus een huwelijk in. Er gaat een verhaal, dat ze in het souterrain, van het huis waar Anna werkte voor het klapraam stonden te vrijen en niet merkte dat anderend tdat zagen. Er werd dan ook in het jaar 1903 in Dordrecht een huwelijk gesloten. Arie en Anna trouwden in februari 1903. De eerste woning die zij betrokken was in de "Vereniging". ? Broer Pieter werd hier geboren.
Foto: 36
Arie Bosman Jansen maakte in het begin van het jaar 1902 kennis met Anna Scheeres. Naar mij is verteld waren ze smoorverliefd op elkaar. Ze konden niet van elkaar afblijven zo zei men. Het is niet bekend of er in die tïd ook een verlovingsfeest is gegeven. Is ook niet belangrijk, want zo zegt de geschiedschrijver ze konden niet buiten elkaar, er zat dus een huwelijk in. Er gaat een verhaal, dat ze in het souterrain, van het huis waar Anna werkte voor het klapraam stonden te vrijen en niet merkte dat anderend tdat zagen. Er werd dan ook in het jaar 1903 in Dordrecht een huwelijk gesloten. Arie en Anna trouwden in februari 1903. De eerste woning die zij betrokken was in de "Vereniging". ? Broer Pieter werd hier geboren.
Foto: 36
WONINGBOUW DE VERENIGING
Een schepping van architect H. VETH.
De huur bedroeg fl 1.30 per week, en werd uitsluitend verhuurd aan werkende arbeiders. Deze zogenaamde sociale woningbouw was zo sociaal niet, want als je geen werk had kreeg je geen woning.
Er waren merkwaardige voorwaarden aan deze woningen gebonden. Ik citeer uit "DORDRECHT ZOALS HET WAS": De bewoning was uitsluitend toegestaan aan werkende arbeiders. Wie bij enig armbestuur in vaste of winterbedeling is opgenomen, wordt niet als huurder toegelaten, zo luidt het reglement. Dat reglement kende nog een aantal typisch negentiende-eeuwse bepalingen. Zo geschiedde verhuring ''bij de week" . De huurder was : "verpligt elken Maandag in handen van de opzichter te stellen den huurprijs der ingetreden week .... ". Binnen twee weken kon de huurder op straat staan; Het Bestuur kan den verhuurder slechts doen verhuizen des Zaterdags, na hem uiterlijk op den Maandag der vorige week de huur mondeling door den opzigter te hebben doen opzeggen. In de woningen mochten geen tapperijen gevestigd worden en dat was heel logisch in een tijd dat drankmisbruik onder de arbeiders een ware plaag was. Niet voor niets wemelde het van de geheelonthoudersbewegingen zoals de Geheelonthoudersbond, de Multapatiorsbond ter Bestrijding van Misbruik van Bedwelmende Dranken en de Nederlandse Vereniging tot Afschaffing van Sterke Drank die het drankgebruik te vuur en te zwaard bestreden. Vanzelfsprekend moest een huurder van de Vereniging de ''woning zindelijk en rein bewonen". Minstens eenmaal per week moest ook de straat voor de deur geschrobd worden. De planken vloer mocht weer niet geboend worden maar moest worden gedweild. Dat gold zeker voor de bovenetages. De reden stond ook in het reglement "ter besparing van de plafonds der benedenwoningen". De huur van fl 1.30 was behoorlijk hoog, maar "het genot van een ijzeren tweemansledikant" was er bij inbegrepen. Voor een extra "tweemans dito" moest vijf cent huur betaald worden, een "eenmans of kinder dito" kostte tweeënhalve cent per week.
Een schepping van architect H. VETH.
De huur bedroeg fl 1.30 per week, en werd uitsluitend verhuurd aan werkende arbeiders. Deze zogenaamde sociale woningbouw was zo sociaal niet, want als je geen werk had kreeg je geen woning.
Er waren merkwaardige voorwaarden aan deze woningen gebonden. Ik citeer uit "DORDRECHT ZOALS HET WAS": De bewoning was uitsluitend toegestaan aan werkende arbeiders. Wie bij enig armbestuur in vaste of winterbedeling is opgenomen, wordt niet als huurder toegelaten, zo luidt het reglement. Dat reglement kende nog een aantal typisch negentiende-eeuwse bepalingen. Zo geschiedde verhuring ''bij de week" . De huurder was : "verpligt elken Maandag in handen van de opzichter te stellen den huurprijs der ingetreden week .... ". Binnen twee weken kon de huurder op straat staan; Het Bestuur kan den verhuurder slechts doen verhuizen des Zaterdags, na hem uiterlijk op den Maandag der vorige week de huur mondeling door den opzigter te hebben doen opzeggen. In de woningen mochten geen tapperijen gevestigd worden en dat was heel logisch in een tijd dat drankmisbruik onder de arbeiders een ware plaag was. Niet voor niets wemelde het van de geheelonthoudersbewegingen zoals de Geheelonthoudersbond, de Multapatiorsbond ter Bestrijding van Misbruik van Bedwelmende Dranken en de Nederlandse Vereniging tot Afschaffing van Sterke Drank die het drankgebruik te vuur en te zwaard bestreden. Vanzelfsprekend moest een huurder van de Vereniging de ''woning zindelijk en rein bewonen". Minstens eenmaal per week moest ook de straat voor de deur geschrobd worden. De planken vloer mocht weer niet geboend worden maar moest worden gedweild. Dat gold zeker voor de bovenetages. De reden stond ook in het reglement "ter besparing van de plafonds der benedenwoningen". De huur van fl 1.30 was behoorlijk hoog, maar "het genot van een ijzeren tweemansledikant" was er bij inbegrepen. Voor een extra "tweemans dito" moest vijf cent huur betaald worden, een "eenmans of kinder dito" kostte tweeënhalve cent per week.
Ik werkte in een kleine groep met hem samen, om nieuwe vliegroutes te bestuderen en in de praktiJk te toetsen. Broer Koos ontmoette hem in Amsterdam, toen hij nog bij Tomado was voor leveranties aan de KLM. Van Oldenborgh vroeg toen aan Koos of hij familie was van Henk Bosman Jansen bij de KLM, toen Koos dit bevestigde vertelde hij, dat ik tijdens een speciale reis langs de Westkust van Afrika, in Liberia, het gezelschap veilig uit de rimboe had geloodst naar het hotel in Monrovia De chauffeur was de weg kwijt en raakte in paniek. Hij haalde een klein kompas uit zijn zak en legde aan de chauffeur uit hoe hij moest rijden. De chauffeur wist niet wat hij moest doen.
Op simpele wijze, of hij een kind wat uitlegde, vertelde hij, dat hij alleen maar de richting moest volgen die de naald van dat kleine instrument aangaf. De zwarte man werd bleek en deed wat je broer hem uitlegde. We kwamen keurig uit het oerwoud op de weg naar Monrovia. de chauffeur stopte de auto en moest een paar minuten bijkomen, bij snapte er niets van. Dat, zei Van Oldenborgh, is typerend voor je broer, gewoon aanpakken. Ik werk graag met hem. Dit vertelde Koos mij jaren later. Ik heb nog lang samengewerkt met de heer Van Oldenborgh, een fijn mens. Enkele jaren geleden kreeg ik nog een bericht van hem. Hij was verhuisd naar Lissabon. Daar is hij ook overleden. Deze reis was een speciaal onderzoek naar de operationele betrouwbaarheid van de vliegvelden langs de Westkust van Afrika, Las Palmas, Casablanca, Conakry, Monrovia, Lagos en Accra. Zo heb ik vele nieuwe routes, in bet netwerk gedaan. |
We zijn even wat afgedwaald, maar dat maakt het lezen van dit levensverhaal wel wat prettiger.
Terug naar de woningen van de familie. Vader en Moeder moeten ook nog in de Kornatiestraat hebben gewoond. Welk nummer weet ik niet. De Kornatiestraat is een zijstraat van de Reeweg Oost. Hoelang ze daar hebben gewoond is niet bekend. Waarschijnlijk hebben Vader en Moeder vrij kort in de Vereniging gewoond. Was een kleine woning en onze oudste broer PIETER was intussen geboren ( 25-4-1903). Van de Kornatiestraat verhuizen naar Arnhem. Daar kreeg Vader een. baan in de Strafgevangenis. Hij heeft daar aan de gevangenen les gegeven in het smidswerk. Broer Elias is daar geboren ( ??? ). Niet in de gevangenis.
Terug naar de woningen van de familie. Vader en Moeder moeten ook nog in de Kornatiestraat hebben gewoond. Welk nummer weet ik niet. De Kornatiestraat is een zijstraat van de Reeweg Oost. Hoelang ze daar hebben gewoond is niet bekend. Waarschijnlijk hebben Vader en Moeder vrij kort in de Vereniging gewoond. Was een kleine woning en onze oudste broer PIETER was intussen geboren ( 25-4-1903). Van de Kornatiestraat verhuizen naar Arnhem. Daar kreeg Vader een. baan in de Strafgevangenis. Hij heeft daar aan de gevangenen les gegeven in het smidswerk. Broer Elias is daar geboren ( ??? ). Niet in de gevangenis.
Ongeveer een jaar hebben ze in Arnhem gewoond, precies weten we dat niet. Vandaar verhuisden zij terug naar Dordrecht, naar de Oranjestraat, nummer 50. Daar is de rest van ons geboren. In 1932(?) verhuisde de familie naar Reeweg Oost nummer 164. Daar hebben Vader en Moeder tot hun dood gewoond. Foto van het huis in de Vereniging.
ALHOEWEL WE NU AARDIG WAT VAN DE LEVENSWIJZE VAN ONZE VOOROUDERS WETEN, TOCH NOG WAT EXTRA INFORMATIE. Wat waren de Dordtenaren in die tijd voor burgers! De Dordtenaren waren echte eilandbewoners en stonden te boek als stug en nuchter. Van nieuwigheden moesten ze niets hebben. De kat werd langdurig uit de boom gekeken, en als er iets werd veranderd werd er nog jaren over gemopperd. Veranderingen zeiden ze, is maar niks. Hoe waren de levensomstandigheden. Niet geweldig, bar slecht. Er was veel armoede. En zeer slechte behuizing. Krotten in de binnenstad en door de diepe armoede, vervuiling. Gevolg veel ratten. Er zijn gevallen bekend, dat een kind en een jonge vrouw aangevreten waren door ratten. De overheid was niet in staat dit op te lossen! Onze overgrootouders kenden geen waterleiding geen gas, en elektriciteit kende men toen nog niet. En toch als je de geschiedschrijver mag geloven waren ze gelukkig. Men paste zich aan en werkte hard om te overleven. Een sterk en saamhorige bevolking ontstond daardoor. |
WATER
Goed water was in de 19e eeuw in Nederland een schaars artikel. Omdat de slechte kwaliteit de volksgezondheid bedreigde werd vanaf 1853 in geheel Nederland waterleidingnetten aangelegd. Haarlem en Amsterdam waren de eerste steden die waterleiding kregen. Dat was te danken aan de Amsterdamsche Duinwaterrmaatschappijdam. Rotterdam en Den Haag kregen pas in 1874 een eigen waterleidingbedrijf. Voor al die steden gold overigens dat aanvankelijk slechts een kleine groep bevoorrechten van het koel en heldere leidingwater gebruik konden maken. Weer de klasse maatschappij. De meeste stadsbewoners, zeker in de arbeiderswijken, waar schoonwater hard nodig was, bleven aangewezen op pompen, putten (welputten) en de grachten. Al die politiek mooie praatjes van verbeteren van de gezondheid en reinheid, waren praatjes voor de vaak. Wat is er politiek gezien in 150 jaar verandert? Ze praten nu nog steeds over gezondheidszorg. In 1899 telde Nederland 56 waterleidingbedrijven, in 1911 waren het er 100. Geheel Nederland was pas in 1923 aangesloten op een waterleidingnet Het water was niet lekker, het heeft jaren geduurd voordat het redelijk te drinken was. Het water in Dordrecht en Rotterdam was heel lang zeer slecht van smaak.
ELEKTRICITEIT
De elektriciteit kwam op gang na de grote elektriciteitstentoonstelling van 1891 in Parijs en werd door de activiteiten van Gerrit en Anton Philips sterk beïnvloed. Zij begonnen in 1891/1892 in Eindhoven met de productie van gloeilampen. Elektriciteitscentrales werden in verschillende steden opgericht. In 1930 waren er al zestig(60), maar dat betekende niet dat alle burgers gebruik konden maken van dit nieuwe wonder. Het installeren van elektrische verlichting was vooral een prestige zaak. Hotels, winkeliers en enkele particulieren werden aangesloten. Het was dus een echt status symbool!
Goed water was in de 19e eeuw in Nederland een schaars artikel. Omdat de slechte kwaliteit de volksgezondheid bedreigde werd vanaf 1853 in geheel Nederland waterleidingnetten aangelegd. Haarlem en Amsterdam waren de eerste steden die waterleiding kregen. Dat was te danken aan de Amsterdamsche Duinwaterrmaatschappijdam. Rotterdam en Den Haag kregen pas in 1874 een eigen waterleidingbedrijf. Voor al die steden gold overigens dat aanvankelijk slechts een kleine groep bevoorrechten van het koel en heldere leidingwater gebruik konden maken. Weer de klasse maatschappij. De meeste stadsbewoners, zeker in de arbeiderswijken, waar schoonwater hard nodig was, bleven aangewezen op pompen, putten (welputten) en de grachten. Al die politiek mooie praatjes van verbeteren van de gezondheid en reinheid, waren praatjes voor de vaak. Wat is er politiek gezien in 150 jaar verandert? Ze praten nu nog steeds over gezondheidszorg. In 1899 telde Nederland 56 waterleidingbedrijven, in 1911 waren het er 100. Geheel Nederland was pas in 1923 aangesloten op een waterleidingnet Het water was niet lekker, het heeft jaren geduurd voordat het redelijk te drinken was. Het water in Dordrecht en Rotterdam was heel lang zeer slecht van smaak.
ELEKTRICITEIT
De elektriciteit kwam op gang na de grote elektriciteitstentoonstelling van 1891 in Parijs en werd door de activiteiten van Gerrit en Anton Philips sterk beïnvloed. Zij begonnen in 1891/1892 in Eindhoven met de productie van gloeilampen. Elektriciteitscentrales werden in verschillende steden opgericht. In 1930 waren er al zestig(60), maar dat betekende niet dat alle burgers gebruik konden maken van dit nieuwe wonder. Het installeren van elektrische verlichting was vooral een prestige zaak. Hotels, winkeliers en enkele particulieren werden aangesloten. Het was dus een echt status symbool!
Elektriciteit was beduidend duurder dan gas en daardoor voor de arbeidersstand een tijd lang onbereikbaar. Ter verduidelijking bet elektriciteitsnet was een gelijkstroomnet van 110 Volt. Later werd dit vervangen door een wisselstroomnet van 220 Volt. De binnenstad van Rotterdam had tot 1940 nog een gelijkstroomnet. Er is geen foto beschikbaar van de Dordtse elektriciteitscentrale, maar om inzicht te krijgen hoe zo'n centrale eruit zag rond 1910 een afbeelding van de centrale aan de Hoogtekadijk in Amsterdam. In 1913 werd de voor die tijd zeer moderne elektriciteitscentrale, in gebruik genomen.
Afbeelding: ELEKTRICITEITSCENTRALE AAN DE HOOGTEKADIJK IN AMSTERDAM 1913
Afbeelding: ELEKTRICITEITSCENTRALE AAN DE HOOGTEKADIJK IN AMSTERDAM 1913
Onze ouders hadden in de Oranjestraat alleen de beschikking over gas voor de verlichting. Gekookt werd op een kolenfornuis. Er stond een kolenfornuis met van dei grote ringen in de keuken. Het aantal ringen was afhankelijk van de pan die er op werd gezet. Een gasfornuis bestond toen nog niet. Het was in de keuken altijd lekker warm. Als een van de kinderen te veel zat te praten onder het eten, werd hij of zij naard e keuken gestuurd. ---neem je bord maar mee en naar de keuken--- vonden we helemaal niet erg, het was er heerlijk warm. De straatverlichting was met gaslantaarns. Vader en Moeder waren van Arnhem verhuisd naar de Oranjestraat nummer 50. Het grootste deel van het leven van de familie vond plaatst in deze straat. Hoe zag dat leven er uit, wat was het voor een buurt. Veilig, gezellig?
DE ORANJESTRAAT
Een zijstraat geklemd tussen Reeweg Oost en de Krommedijk, in tweeën gedeeld door de Lombokstraat. De Krommedijk loopt vanaf de Groenendijk diep het polderland in naar Dubbeldam. Het laatste stuk, dat voorbij de molen van de Haan lag, werd door niemand Krommedijk genoemd, maar Koeiendijk. Je kon daar vrij spelen. De koeien liepen daar vrij rond. Het werd ook wel de vrijersdijk genoemd, want 's avonds werd daar wat gevreeën. Menig gezin is daar op stapel gezet. De molen van de familie de Haan, helaas verdwenen, daar speelden we vaak. Dat was geweldig, als je het graan door die grote molenstenen tot meel zag worden. De Oranjestraat was een gezellige straat. Iedere buur in de straat kende je. Ik herinner me nog enkele namen. Links van ons woonde de familie Maljers, een rustige keurige familie. Rechts de familie de Bruin, zoon Kees. Aan het eind van de straat, tegen de dijk aan woonde de familie Eggink, daar was een grote tuin omheen. Wij woonden op nummer 50 (zie foto nr:40 blz: 114).
DE ORANJESTRAAT
Een zijstraat geklemd tussen Reeweg Oost en de Krommedijk, in tweeën gedeeld door de Lombokstraat. De Krommedijk loopt vanaf de Groenendijk diep het polderland in naar Dubbeldam. Het laatste stuk, dat voorbij de molen van de Haan lag, werd door niemand Krommedijk genoemd, maar Koeiendijk. Je kon daar vrij spelen. De koeien liepen daar vrij rond. Het werd ook wel de vrijersdijk genoemd, want 's avonds werd daar wat gevreeën. Menig gezin is daar op stapel gezet. De molen van de familie de Haan, helaas verdwenen, daar speelden we vaak. Dat was geweldig, als je het graan door die grote molenstenen tot meel zag worden. De Oranjestraat was een gezellige straat. Iedere buur in de straat kende je. Ik herinner me nog enkele namen. Links van ons woonde de familie Maljers, een rustige keurige familie. Rechts de familie de Bruin, zoon Kees. Aan het eind van de straat, tegen de dijk aan woonde de familie Eggink, daar was een grote tuin omheen. Wij woonden op nummer 50 (zie foto nr:40 blz: 114).
Tegenover ons de familie Hardenbol, een wat ruwe familie, daarnaast de familie Hijmans een nette familie, Wim de Vader was huisschilder. Heeft ons huis eens geschilderd. Aan de overkant, ook weer tegen de dijk, was een kleine kruidenierswinkel, daar kochten we voor een halve cent (soms had je die) een toverbal, of veterdrop. Die toverbal dat was lollig. Ais je dte thuis in je mond dan werd er prompt geroepen nu ik die kleur en dan gaf je de toverbal aan je zus of broertje. Je was de wereld te rijk! Er was bijna geen verkeer in de straat wat fietsers, de melkboer van der Merwe met een paard en wagen en de groenteboer, idem. We konden dus rustig op straat spelen. Welke spelletjes we deden? Knikkeren, tollen, touwtjespringen en het spel de boze weerwolf, hoepelen, bokpieen, landgappertje. Bij dat spel had je een mesje nodig en dat bezaten we niet, dus pikten we het aardappelschilmesje van moeder. Dat mocht natuurlijk niet dus moest je zorgen dat het weer teruggelegd werd in de keuken. Maar wie kent die spelletjes nog. Er kan niet meer op straat worden gespeeld, auto's razen langs je heen. Weg de rust.
Koninginnedag op 31 augustus - Koningin Wilhelmina- dan werd de straat versiert. Een grote ereboog, kunstig van hout gemaakt, werd halverwege de straat opgebouwd. We vonden dat prachtig want er werd uitbundig feest gevierd in de straat
Ik herinner me nog de straatverlichting. Dat waren lantaarnpalen met een mooie sierkap waarin een gaskousje zat. Die werden s'avonds door een lantaarnopsteker met een lange lat, met aan het eind een lont, aangestoken. Zoals ik eerder vertelde was er alleen maar gas beschikbaar gas beschikbaar voor verlichting. In de huiskamer hing een sierlijke lamp met daarin gaskousjes. Het was geen geweldige verlichting, maar wel een gezellige. (De familie van der Merwe emigreerde naar UTAH (VS) zij waren lid van de Mormoonse gemeente)
Koninginnedag op 31 augustus - Koningin Wilhelmina- dan werd de straat versiert. Een grote ereboog, kunstig van hout gemaakt, werd halverwege de straat opgebouwd. We vonden dat prachtig want er werd uitbundig feest gevierd in de straat
Ik herinner me nog de straatverlichting. Dat waren lantaarnpalen met een mooie sierkap waarin een gaskousje zat. Die werden s'avonds door een lantaarnopsteker met een lange lat, met aan het eind een lont, aangestoken. Zoals ik eerder vertelde was er alleen maar gas beschikbaar gas beschikbaar voor verlichting. In de huiskamer hing een sierlijke lamp met daarin gaskousjes. Het was geen geweldige verlichting, maar wel een gezellige. (De familie van der Merwe emigreerde naar UTAH (VS) zij waren lid van de Mormoonse gemeente)
We kregen vrijwel als eerste in de straat elektrische verlichting, zoals ik eerder vertelde. Dat was echt licht, kon je goed bij lezen. Wel verdween die typische sfeer uit de straat toen de gasIantaarns vervangen werden door elektrische lantaarns. Ook de lantaarnopstekers raakten hun werk kwijt.
Maandag was de traditionele wasdag. Een ketel water verwarmen was een dure zaak, vooral als je een groot gezin hebt met veel was. Maar er was een oplossing voor. In de Balistraat, een straat achter ons was een waterstokerij, de naam weet ik niet meer, klonk een beetje Frans. Die verkochten tonnetjes heet water voor een paar centen. Dat was veel goedkoper dan een ketel zelf te verwarmen. Die tonnetjes haalden we met een kruiwagen. Foto 33 op bladzijde 90 geeft de lezer een idee hoe de was toen werd gedaan.
Met de hand schrobben op een wasbord. Later met een stamper, maar was ook niet ideaal en zwaar werk. Dan door de wringer,uit ervaring kan ik vertellen dat wringer draaien vrij zwaar was. Moet je nu zien. Stop de was in de elektrische machine, waspoeder er in, schakelaar .
omdraaien en een uur later is de was klaar. Hup in de droger en alles is klaar. Wat hebben de vrouwen het nu makkelijk! Gelukkig maar, want ik denk dat heel veel vrouwen dit niet op kunnen brengen.
Je zou terug willen in die tijd, niet om de werkelijkheid van toen, neen dat niet,. Maar wel om de eenvoud van het leven, alhoewel bet soms heel zwaar was, voor velen.
De gezelligheid in het gezin. Zaterdagmiddag een zak met olienoten in de dop bij de Gruyter op het Vrieseplein halen. 's Avonds alles om de tafel, spelletjes doen en doppen. Dat was familieleven. Het woord olienoten kennen ze niet meer, nee nu praten we over pinda's. Een taal leeft toch!
(Ik herinner me de naam Morel Waterstokerij. Zie foto nr. 41 E blz: 119)
DE DOODSTRAF
DE DOODSTRAF WERD TOT 1847 IN NEDERLAND TOEGEPAST. DE LAATSTE DOODSTRAF DOOR OPHANGING, VAN 4 DADERS VAN EEN OVERVAL, WERD IN DORDRECHT IN 1846 UITGEVOERD. DE GALG STOND BUITEN DORDRECHT OP EEN EILANDJE IN DE NOORD.
(Zie Appendix 10-blz; 154).
Maandag was de traditionele wasdag. Een ketel water verwarmen was een dure zaak, vooral als je een groot gezin hebt met veel was. Maar er was een oplossing voor. In de Balistraat, een straat achter ons was een waterstokerij, de naam weet ik niet meer, klonk een beetje Frans. Die verkochten tonnetjes heet water voor een paar centen. Dat was veel goedkoper dan een ketel zelf te verwarmen. Die tonnetjes haalden we met een kruiwagen. Foto 33 op bladzijde 90 geeft de lezer een idee hoe de was toen werd gedaan.
Met de hand schrobben op een wasbord. Later met een stamper, maar was ook niet ideaal en zwaar werk. Dan door de wringer,uit ervaring kan ik vertellen dat wringer draaien vrij zwaar was. Moet je nu zien. Stop de was in de elektrische machine, waspoeder er in, schakelaar .
omdraaien en een uur later is de was klaar. Hup in de droger en alles is klaar. Wat hebben de vrouwen het nu makkelijk! Gelukkig maar, want ik denk dat heel veel vrouwen dit niet op kunnen brengen.
Je zou terug willen in die tijd, niet om de werkelijkheid van toen, neen dat niet,. Maar wel om de eenvoud van het leven, alhoewel bet soms heel zwaar was, voor velen.
De gezelligheid in het gezin. Zaterdagmiddag een zak met olienoten in de dop bij de Gruyter op het Vrieseplein halen. 's Avonds alles om de tafel, spelletjes doen en doppen. Dat was familieleven. Het woord olienoten kennen ze niet meer, nee nu praten we over pinda's. Een taal leeft toch!
(Ik herinner me de naam Morel Waterstokerij. Zie foto nr. 41 E blz: 119)
DE DOODSTRAF
DE DOODSTRAF WERD TOT 1847 IN NEDERLAND TOEGEPAST. DE LAATSTE DOODSTRAF DOOR OPHANGING, VAN 4 DADERS VAN EEN OVERVAL, WERD IN DORDRECHT IN 1846 UITGEVOERD. DE GALG STOND BUITEN DORDRECHT OP EEN EILANDJE IN DE NOORD.
(Zie Appendix 10-blz; 154).
112 t/m 120 afbeeldingen met tekst
WE ZIJN NU BIJNA AAN HET EINDE VAN DE GESCHIEDENIS VAN ONZE FAMILIE, REST ONS ALLEEN NOG VAN DE LAATSTE VIJFENZESTIG JAAR IETS TE VERTELLEN.
Laten we dat in vogelvlucht doen.
Het is 1938, de wereld is onrustig. Wilde geruchten verspreiden zich. Duitsland, onder het misdadige regime van Hitler, bereidt zich voor op oorlog. In Nederland is het rustig, ondanks dat de organisatie van Mussert (de NSB) rellen veroorzaakt. Ze krijgen niet veel aanhang, openlijk volgen zij de leer van Hitler.
Marconist
Ik word als marconist aangenomen bij de KLM, was goedgekeurd op Soesterberg en vertelde dat mijn ouders. Moeder zei, moet je ook doodvallen. Toevallig was dokter Bleulandt van Oordt er, onze huisarts, die zei nee hoor hij komt altijd weer thuis (hij zei alleen niet hoe). Er waren in dat jaar wel enkele ongelukken gebeurd. Op de dag dat ik op Schiphol werd gekeurd verongelukte er een Lockheed 14 op baan 23. Tijdens een lesvlucht. De instructeur was gezagvoerder Kors van der
Sijde. Ook een Dordtenaar.
Gelukkig ik ben altijd weer thuis gekomen.
10 mei 1940 breekt de oorlog uit.
In alle opzichten een beroerde periode, zal hier dus niet veel over zeggen. We zijn er, alhoewel soms ernstige moeilijkheden met de Duitsers, levend door gekomen. Het was geen leuke tijd.
5 mei 1945 de bevrijding.
Iedereen probeert het leven weer op te pakken. Wat niet eenvoudig is. lk keer terug naar de KLM en ga vliegen op alle routes. Een geweldige tijd. Mijn dienstverband bij de KLM duurt tot 1983. Meer dan 20.000 uur gevlogen. Werd aangesteld als instructeur en gaf les aan telegrafisten, boordwerktuigkundigen en nieuw aangestelde vliegers.
Laten we dat in vogelvlucht doen.
Het is 1938, de wereld is onrustig. Wilde geruchten verspreiden zich. Duitsland, onder het misdadige regime van Hitler, bereidt zich voor op oorlog. In Nederland is het rustig, ondanks dat de organisatie van Mussert (de NSB) rellen veroorzaakt. Ze krijgen niet veel aanhang, openlijk volgen zij de leer van Hitler.
Marconist
Ik word als marconist aangenomen bij de KLM, was goedgekeurd op Soesterberg en vertelde dat mijn ouders. Moeder zei, moet je ook doodvallen. Toevallig was dokter Bleulandt van Oordt er, onze huisarts, die zei nee hoor hij komt altijd weer thuis (hij zei alleen niet hoe). Er waren in dat jaar wel enkele ongelukken gebeurd. Op de dag dat ik op Schiphol werd gekeurd verongelukte er een Lockheed 14 op baan 23. Tijdens een lesvlucht. De instructeur was gezagvoerder Kors van der
Sijde. Ook een Dordtenaar.
Gelukkig ik ben altijd weer thuis gekomen.
10 mei 1940 breekt de oorlog uit.
In alle opzichten een beroerde periode, zal hier dus niet veel over zeggen. We zijn er, alhoewel soms ernstige moeilijkheden met de Duitsers, levend door gekomen. Het was geen leuke tijd.
5 mei 1945 de bevrijding.
Iedereen probeert het leven weer op te pakken. Wat niet eenvoudig is. lk keer terug naar de KLM en ga vliegen op alle routes. Een geweldige tijd. Mijn dienstverband bij de KLM duurt tot 1983. Meer dan 20.000 uur gevlogen. Werd aangesteld als instructeur en gaf les aan telegrafisten, boordwerktuigkundigen en nieuw aangestelde vliegers.
Deed veel internationaal werk, was:
|
Opmerking auteur van deze website
Uit het vrijgekomen gedigitaliseerde Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam waarvan het fysieke archief is ondergebracht bij het Stadsarchief Rotterdam is een arrestantenkaart uit de Tweede Wereldoorlog-periode aangetroffen op naam van de schrijver van dit boekwerkje. Niet duidelijk is voor welk delict hij door de bezetter, de Sicherheitspolizei (siPo), is aangehouden. In dit boekwerkje heeft Henk het volgende hierover aangegeven: " In alle opzichten een beroerde periode, zal hier dus niet veel over zeggen. We zijn er, alhoewel soms ernstige moeilijkheden met de Duitsers, levend doorgekomen. Het was geen leuke tijd". |
Hendrikus Bosman - Jansen, Gearresteerd op: 08-10-1942, Rol: Arrestant, Voornaam: Hendrikus, Achternaam: Bosman - Jansen, Geboorteplaats: Dordrecht, Geboortedatum:
14-8-1917, Beroep: radiotechniker, Adres: Dordrecht, Reeweg 164, Nationaliteit: Nederlandse, Datum in bewaring: 08-10-1942, In bewaring voor: Sicherheitspolizei / Sipo,
Datum ontslag: 15-10-1942, Registratienummer: 1864 A, Toegangsnummer: 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam Inventarisnummer: 3483
14-8-1917, Beroep: radiotechniker, Adres: Dordrecht, Reeweg 164, Nationaliteit: Nederlandse, Datum in bewaring: 08-10-1942, In bewaring voor: Sicherheitspolizei / Sipo,
Datum ontslag: 15-10-1942, Registratienummer: 1864 A, Toegangsnummer: 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam Inventarisnummer: 3483
Welke stamhouders in rechte lijn zijn er dan nog!
Van broer Piet geen, Jan geen, Elias geen, Adriaan - Hans, Juur- Alex, Henk geen, Koos- Jan en Robert, Henri - Adrie.
Vijf stamhouders in directe lijn.
Oom Jan, de broer van onze Vader kreeg 2 zonen , Pi eter en Johannes en 1 dochter (naam ?). Johanna? Getrouwd met De Jong woont in Utrecht. Pieter kreeg 2 dochters, Johannes (l1 zoon). Deze zoon heet eveneens Johannes, zijn huwelijk is kinderloos. In deze tak van de familie komt tzt de naam Bosman Jansen niet meer voor.
Van broer Piet geen, Jan geen, Elias geen, Adriaan - Hans, Juur- Alex, Henk geen, Koos- Jan en Robert, Henri - Adrie.
Vijf stamhouders in directe lijn.
Oom Jan, de broer van onze Vader kreeg 2 zonen , Pi eter en Johannes en 1 dochter (naam ?). Johanna? Getrouwd met De Jong woont in Utrecht. Pieter kreeg 2 dochters, Johannes (l1 zoon). Deze zoon heet eveneens Johannes, zijn huwelijk is kinderloos. In deze tak van de familie komt tzt de naam Bosman Jansen niet meer voor.
HET GEZIN VAN MOEDER ANNA EN VADER ARIE
HET HUWELIJK VAN VADER ARIE EN MOEDER ANNA WAS ZEER VRUCHTBAAR ZIJ KREGEN 14 KINDEREN.
PIETER
Werd geboren 25 april 1903. Overleden te Dordrecht op 26 februari 1949. Was gehuwd met Mien Pijl ??? geboren te Amsterdam??? 1949· Kregen twee zonen : Arie en Petro , beiden overleden. Petro overleden in Italië op 15-2-1987, begraven te Sittard. Verder geen gegevens beschikbaar.
JOHANNES
Geboren 8 april te Dordrecht, overleden te Johannesburg Zuid Afrika 19 november 1948. Jan was gehuwd met Dirkje van der Linden, geboren te Dubbeldam 8 Oktober 1906. Overleden te Dordrecht 19 Maart 1970. Zij hadden geen kinderen.
EL lAS
Geboren 10 Augustus 1905 te Arnhem overleden te Dordrecht 20 juli 1957. Was gehuwd met Gesina Johanna Hijbeek geboren te Dordrecht 24 mei 1905, overleden te Dordrecht 7 november 1989. Twee kinderen, zoon Henk geboren 18-6-1931 overleden te Breda 1986 en dochter Johanna geboren 9-3-1933, overleden te Arnhem 1979.
JOHANNA HENDRIKA
Geboren 31 december 1906 te Dordrecht overleden te Amsterdam 20 december 1977. Was gehuwd met Jacob Groenewegen, overleden. VIer kinderen Arie (overleden) Johanna , Annie en Huibert.
ADRIANA JULIANA geboren 25 januari 1908 overleden 25 november 1909. Waaraan zij is gestorven is niet bekend.
PIETER
Werd geboren 25 april 1903. Overleden te Dordrecht op 26 februari 1949. Was gehuwd met Mien Pijl ??? geboren te Amsterdam??? 1949· Kregen twee zonen : Arie en Petro , beiden overleden. Petro overleden in Italië op 15-2-1987, begraven te Sittard. Verder geen gegevens beschikbaar.
JOHANNES
Geboren 8 april te Dordrecht, overleden te Johannesburg Zuid Afrika 19 november 1948. Jan was gehuwd met Dirkje van der Linden, geboren te Dubbeldam 8 Oktober 1906. Overleden te Dordrecht 19 Maart 1970. Zij hadden geen kinderen.
EL lAS
Geboren 10 Augustus 1905 te Arnhem overleden te Dordrecht 20 juli 1957. Was gehuwd met Gesina Johanna Hijbeek geboren te Dordrecht 24 mei 1905, overleden te Dordrecht 7 november 1989. Twee kinderen, zoon Henk geboren 18-6-1931 overleden te Breda 1986 en dochter Johanna geboren 9-3-1933, overleden te Arnhem 1979.
JOHANNA HENDRIKA
Geboren 31 december 1906 te Dordrecht overleden te Amsterdam 20 december 1977. Was gehuwd met Jacob Groenewegen, overleden. VIer kinderen Arie (overleden) Johanna , Annie en Huibert.
ADRIANA JULIANA geboren 25 januari 1908 overleden 25 november 1909. Waaraan zij is gestorven is niet bekend.
ADRIANUS .JURIANUS
Geboren 20 mei 1909 te Dordrecht, overleden te Dordrecht 9 Augustus 1979. Was gehuwd met Trijntje Heidenreich. Geboren te Dordrecht 30 oktober l91 0. Overleden te Dordrecht 8 september 2002. - 1 zoon J.H.G. (Hans).JACOBA HENDRIKAGeboren te Dordrecht 15 September 1910. Was gehuwd met Henk de Koning. Gescheiden.
Twee dochters Nelleke en Liesbeth.
JURIANUS ALEXANDER
Geboren te Dordrecht 2 april 1912 overleden te Dordrfcht 29 Mei 1981. Was gehuwd met Maria van Houwelingen geboren te Sliedrecht 2 februari 1913. Overleden te Dordrecht 18 mei 1979. Vier kinderen: Johanna, Magda, Alexander en Julia.
CORNELIA WILHELMINA
Geboren te Dordrecht 29 augustus 1913, overleden te Dordrecht 25 februari 1986 te Dordrecht.
Was gehuwd met Dirk Hoogendoorn. Geboren te Dordrecht 11 juni 1910. Overleden te Dordrecht 18 december 1979. Drie kinderen: Herman, Arie en Wilhelmina.
Geboren 20 mei 1909 te Dordrecht, overleden te Dordrecht 9 Augustus 1979. Was gehuwd met Trijntje Heidenreich. Geboren te Dordrecht 30 oktober l91 0. Overleden te Dordrecht 8 september 2002. - 1 zoon J.H.G. (Hans).JACOBA HENDRIKAGeboren te Dordrecht 15 September 1910. Was gehuwd met Henk de Koning. Gescheiden.
Twee dochters Nelleke en Liesbeth.
JURIANUS ALEXANDER
Geboren te Dordrecht 2 april 1912 overleden te Dordrfcht 29 Mei 1981. Was gehuwd met Maria van Houwelingen geboren te Sliedrecht 2 februari 1913. Overleden te Dordrecht 18 mei 1979. Vier kinderen: Johanna, Magda, Alexander en Julia.
CORNELIA WILHELMINA
Geboren te Dordrecht 29 augustus 1913, overleden te Dordrecht 25 februari 1986 te Dordrecht.
Was gehuwd met Dirk Hoogendoorn. Geboren te Dordrecht 11 juni 1910. Overleden te Dordrecht 18 december 1979. Drie kinderen: Herman, Arie en Wilhelmina.
HENDRIKUS
Geboren te Dordrecht 14 augustus 1917. Was gehuwd met Johanna Catharina Maria Janssen, geboren te Dordrecht 29 september l 922, overleden te Bloemendaal 15 februari 1999. 1 kind : Johanna Hendrika Catharina. Geboren 30 juni 1949 te Haarlem.
.JACOBUS MARINUS
Geboren te Dordrecht op 29 augustus 1921, overleden te Dordrecht 15 februari 2005. Was gehuwd met Antje Langerak. Geboren te Dordrecht 28 Juli 1928. Twee kinderen: Johannes Pieter Jacobus en Robertus Adriaan Comelis.
Geboren te Dordrecht 14 augustus 1917. Was gehuwd met Johanna Catharina Maria Janssen, geboren te Dordrecht 29 september l 922, overleden te Bloemendaal 15 februari 1999. 1 kind : Johanna Hendrika Catharina. Geboren 30 juni 1949 te Haarlem.
.JACOBUS MARINUS
Geboren te Dordrecht op 29 augustus 1921, overleden te Dordrecht 15 februari 2005. Was gehuwd met Antje Langerak. Geboren te Dordrecht 28 Juli 1928. Twee kinderen: Johannes Pieter Jacobus en Robertus Adriaan Comelis.
HENRI
Geboren te Dordrecht 6 April l 923. Gehuwd met Fietje Dekkers. 1 zoon: Adrie. Henri adopteerde een zoon uit het eerste huwelijk van Fietje. Barry. Zij wonen nog steeds in Zuid Afrika. CORNELIS
Geboren te Dordrecht 1 april 1925. Overleden 12 Augustus 2002 te Biggekerke, Zeeland. Had als levenspartner Maaike de Wolf. Was gehuwd met Clara Lieve. Overleden te Amstelveen 18 juni 1993. Drie kinderen: Annelies, Jan Willem en Kees. |
DE REEWEG OOST IN 1930
De ingang tussen de huizen op de achtergrond is de ingang naar de tuinderij van de familie Verstraten, waar jaren later Henk de Deugd ging werken. Zo heeft hij zus Nel ontmoet. De kwekerij op de foto is er niet meer, het zijn nu voetbalvelden. In het huis links van de tuinderij ingang, woonde broer Piet en Mien Pijl. Ons huis Reeweg Oost 164 werd in 1932 door broer Jan gebouwd, positie meer naar rechts op de foto. Niet zichtbaar. In de oorlog stonden vlak voor ons huis 8 batterijen 88mm kanonnen luchtdoelgeschut van de Duitse Wehrmacht (Flak). Ze schoten zelden, waren bang dat ze voor de geallieerde luchtmacht zichtbaar zouden zijn. Een geluk voor ons. Nog enkele bijzonderheden over de Reeweg Oost van toen. De weg werd meestal tweede Reeweg genoemd. En werd ook wel met een 'h' geschreven (Rheeweg). Het was een prachtige landweg aan beide zijden hoge bomen. Brede sloten. Daar zwommen toen nog snoeken. We hadden 4 indische loopganzen, prachtige dieren. Als we naar school gingen zwommen ze met ons mee in de sloot. Aan het eind van de weg was een z.g. heul daar stopten ze en zwommen terug naar huis. Als we om 4 uur terugkwamen zwommen ze bij de heul en keerden met ons terug naar huis. Je leefde daar echt samen met de natuur.
Aan het begin van de weg gezien vanaf de spoorwegovergang, stond links het huis van de familie Scheepbouwer. Hij was wethouder in de Gemeenteraad. Vader mocht hem niet, het was een dikke pedante man. Daarnaast woonde de familie Hijmans. Een fijne familie. De heer Hijmans was Joods. Moest in de oorlog met een Davidsster van de Duitsers lopen. |
Hij is ondergedoken en heeft bet er levend afgebracht. Ik was goed bevriend met zijn zoon Dick . Die had geen last van de Duitsers want zijn moeder was een christen. Dus geen joodse erfopvolging.
De beide families moesten uit hun huis, de Duitsers trokken er in met een generale staf. Je was gewoon rechteloos!
De beide families moesten uit hun huis, de Duitsers trokken er in met een generale staf. Je was gewoon rechteloos!
En nu een voorbeeld hoe kordaat onze moeder op kon treden. Elke dag zo rond 10 uur in de ochtend ging de Duitse generaal (van de SS divisie, die met bun hoofdkwartier in de huizen van Hijmans en Scheepbouwer waren getrokken). met zijn staf te paard een rondje over de weg langs ons huis maken. Moeder had zich al enkele keren geërgerd aan de wijze waarop die generaal zijn paard behandelde, hiJ sloeg het dier zonder enige reden. Op een ochtend, toen die generaal weer langs kwam en het paard zonder enige reden sloeg, liep ze naar buiten, ging voor het paard staan en riep naar de generaal: "Laat dat mishandel dat dier niet. Je bent een lafaard, kan je wel".
De officieren die bij hem waren wilden naar moeder toe gaan maar hij stopte en zei: "Mevrouw u heeft gelijk , ik moet me beter gedragen en mijn humeur niet bot spelen op mijn paard. Mevrouw dit zal niet meer gebeuren" Hij salueerde en ging weg. De buren die dit hadden gezien waren doodsbenauwd binnen gebleven. Elke morgen als hij langs kwam stopte hij voor ons huis en salueerde.
Dat was onze moeder, kon geen onrecht verdragen.
De officieren die bij hem waren wilden naar moeder toe gaan maar hij stopte en zei: "Mevrouw u heeft gelijk , ik moet me beter gedragen en mijn humeur niet bot spelen op mijn paard. Mevrouw dit zal niet meer gebeuren" Hij salueerde en ging weg. De buren die dit hadden gezien waren doodsbenauwd binnen gebleven. Elke morgen als hij langs kwam stopte hij voor ons huis en salueerde.
Dat was onze moeder, kon geen onrecht verdragen.
De winter van 1944/45 was een barre winter. Er was een groot gebrek aan brandstof en voedsel. Een groot deel van de bevolking leed honger. Ons gezin redde het vrij goed. Het was geen vetpot. Vader teelde tabak, die fermenteerde hij. Op de fabriek had hij een zeer scherpe snijmachine gemaakt en daar sneed hij ragfijne shag mee. De boeren in de omgeving hoorden dit en er werd een levendige ruilhandel gedreven.
Bijvoorbeeld lijnzaad, melk, kaas. Elias had een speciale pers gemaakt en daar persten we olie uit het lijnzaad. Dat hielp ook weer. Van suikerbieten maakte moeder stroop. Op bet fornuis stond een grote grijze ketel en daar werden de bieten in gekookt. Maar daar hadden we hout voor nodig en dat raakte op, dus wat doe je. Op de weg stonden flinke lange palen die gediend hadden voor telefoonleidingen. Reuze geschikt voor ons fornuis. Op een avond zei Harrie kom op Henk ik haal Toon Leeraar op (een buurjongen) en we zagen wat palen om. Als jullie maar voorzichtig zijn zij moeder. Daar was een goede reden voor dat ze dat opmerkte, want voor de huizen van die generale staf stonden op de weg twee mitrailleurs opgesteld om de boel te bewaken. We hadden al vaak gezien dat die Duitsers heel zenuwachtig waren. Reden, in Brabant werd toen al zwaar gevochten. Wij de weg over het had hard gevroren. We konden op het ijs in de sloot staan. Voor ons een flinke lange telefoonpaaL Zagen zei Hartie en dat ging vrij vlot Bijna was de paal doorgezaagd, maar de niet doordenkende Toon trok de paal om met als gevolg dat het kurkdroge hout met een knal los kwam. Wij direct plat op het ijs in de sloot. Plotseling een Duitse stem en werden er schoten uit de mitrailleurs gegeven laag over de weg. We lagen doodstil in die sloot Het werd weer stil. We hebben, denk ik, een uur stil gelegen. Waar is Toon? Die was zonder na te denken angstig weggerend naar huis en zat in de tuin daar. Later hebben we de paal opgehaald, stuk gezaagd en we hadden weer brandstof voor een paar dagen. Dtt is een van de vele :situaties die in die echt barre en soms angstige tijd het leven vulde. Gelukkig is alles goed gekomen.
Bijvoorbeeld lijnzaad, melk, kaas. Elias had een speciale pers gemaakt en daar persten we olie uit het lijnzaad. Dat hielp ook weer. Van suikerbieten maakte moeder stroop. Op bet fornuis stond een grote grijze ketel en daar werden de bieten in gekookt. Maar daar hadden we hout voor nodig en dat raakte op, dus wat doe je. Op de weg stonden flinke lange palen die gediend hadden voor telefoonleidingen. Reuze geschikt voor ons fornuis. Op een avond zei Harrie kom op Henk ik haal Toon Leeraar op (een buurjongen) en we zagen wat palen om. Als jullie maar voorzichtig zijn zij moeder. Daar was een goede reden voor dat ze dat opmerkte, want voor de huizen van die generale staf stonden op de weg twee mitrailleurs opgesteld om de boel te bewaken. We hadden al vaak gezien dat die Duitsers heel zenuwachtig waren. Reden, in Brabant werd toen al zwaar gevochten. Wij de weg over het had hard gevroren. We konden op het ijs in de sloot staan. Voor ons een flinke lange telefoonpaaL Zagen zei Hartie en dat ging vrij vlot Bijna was de paal doorgezaagd, maar de niet doordenkende Toon trok de paal om met als gevolg dat het kurkdroge hout met een knal los kwam. Wij direct plat op het ijs in de sloot. Plotseling een Duitse stem en werden er schoten uit de mitrailleurs gegeven laag over de weg. We lagen doodstil in die sloot Het werd weer stil. We hebben, denk ik, een uur stil gelegen. Waar is Toon? Die was zonder na te denken angstig weggerend naar huis en zat in de tuin daar. Later hebben we de paal opgehaald, stuk gezaagd en we hadden weer brandstof voor een paar dagen. Dtt is een van de vele :situaties die in die echt barre en soms angstige tijd het leven vulde. Gelukkig is alles goed gekomen.
w 130
De enige die van de familie pech heeft gehad was broer Juur. Hij was tijdens een razzia door de Duitsers opgepakt en op transport gezet naar Duitsland om te werken. Precies weet ik het verhaal niet, maar hij is lopende uit Duitsland, terug naar huis gekomen. Hij leefde gelukkig nog. Vliegtuigen van de Royal Airforce strooiden uit Lancaster vliegtuigen voedsel boven Nederland. Witbrood en crackers. 10 MEI 1945 DE BEVRIJDING |
131 afbeelding en tekst
132
NASCHRIFT Het verhaal over de familie is geschreven. Verre van volledig, maar dat is denk ik, met het schrijven van belevenissen van een familie, altijd zo. Het was niet eenvoudig om bepaalde gegevens, op de juiste wijze te rangschikken. Hoe kom je aan foto' s van de directe familie. Ik herinnerde me dat zus Nel foto s verzamelde en overlijdensberichten bewaarde. Jeannie had veel van dIe gegevens en dat heeft me goed geholpen. Bedankt. ENKELE GEBEURTENISSEN Toch wil ik enkele gebeurtenissen, die ik niet in het verhaal heb verwerkt, hier vertellen. Henri, roepnaam Harrie. Harrie wilde na de oorlog weg uit Nederland. Broer Jan in Afrika hoorde dat en schreef aan Harrie kom hier naar toe. Ik vind wel werk voor je en je kunt ook bij mij komen werken. Harrie vond dit een goed voorstel en schreef aan Jan, ik kom. Na enkele weken van voorbereiding stapt Harrie op de boot naar Kaapstad. Tijdens dat Harrie op de boot zit te denken hoe het in Afrika zal zijn, heeft hij geen idee, dat alles drastisch bij aankomst in Johannesburg zal veranderen. |
WAT GEBEURDE ER
Vader ontvangt op 19 November 1948 een telegram van Dicky: "Jan ernstig ziek nadere berichten volgen". Enkele uren later een telegram: "Jan overleden". Wat te doen. Vader neemt de volgende actie: Er is er maar één die de mogelijkheid heeft om naar Afrika te gaan; Henk. Vader bespreekt dit met Moeder en belt An op in Haarlem. Hoort van An, dat ik in de loop van de ochtend op Schtphol aankom uit New York en zegt tegen Vader u moet zijn directe chef de heer Saaf bellen, die heeft wel een oplossing. Vader doet dit en legt uit wat er aan de hand is. Heer Saaf zegt tegen Vader, ik verbind u door met de grote baas de heer Piesman, die kent uw zoon persoonlijk en hij zal u wel helpen. Vader spreekt met Plesman, en de Heer Plesman zegt Vader toe, ik zal regelen dat uw zoon vanmiddag nog naar Johannesburg vliegt.
Vader ontvangt op 19 November 1948 een telegram van Dicky: "Jan ernstig ziek nadere berichten volgen". Enkele uren later een telegram: "Jan overleden". Wat te doen. Vader neemt de volgende actie: Er is er maar één die de mogelijkheid heeft om naar Afrika te gaan; Henk. Vader bespreekt dit met Moeder en belt An op in Haarlem. Hoort van An, dat ik in de loop van de ochtend op Schtphol aankom uit New York en zegt tegen Vader u moet zijn directe chef de heer Saaf bellen, die heeft wel een oplossing. Vader doet dit en legt uit wat er aan de hand is. Heer Saaf zegt tegen Vader, ik verbind u door met de grote baas de heer Piesman, die kent uw zoon persoonlijk en hij zal u wel helpen. Vader spreekt met Plesman, en de Heer Plesman zegt Vader toe, ik zal regelen dat uw zoon vanmiddag nog naar Johannesburg vliegt.
133
Geen zorgen het komt wel goed. Dit was Piesman ten voeten uit. Alles was geregeld. Bij aankomst op Schiphol hoorde ik wat er aan de hand was en dat ik 's middags nog naar Johannesburg zou vliegen. Ik moest in uniform vliegen als extra crew, want er was geen tijd meer om een visum aan te vragen. De autodienst bracht me naar huis. An vertelde het hele verhaal. Enkele uren geslapen. Om vier uur 's middags werd ik door de autodienst opgehaald en stapte aan boord, op weg naar broer Harrie om hem op te vangen. De andere morgen kom ik aan op het vliegveld van Johannesburg en wordt verwelkomd door de familie Baas. Vrienden van Jan. Die vertelden dat Jan al begraven was en dat zij mij verder zouden helpen. Naar Johannesburg op bezoek bij Dicky. Daar werd ik vrij koel ontvangen. Ze deed zeer afstandelijk en vroeg zich af waarom ik was gekomen. Ik legde uit dat vader dit wilde en zich bezorgd maakte over Harrie, en, dat de KLM alles had geregeld om snel hier te zijn. Bij dit gesprek was de buurman Teun met zijn vrouw aanwezig, een goede vriend van Jan. Hij nam mij mee naar buiten, en vertelde dat zij-Dicky- had gezegd wat moet die hier doen, een pottekijker, die denken dat er wat te halen is. Ben ik daar ruim twee en halve dag in touw, ongeveer 6 uur slaap, over 3 continenten gevlogen en krijg je zo'n ontvangst De familie Baas stond stomverbaasd over haar houding. Aan Dicky verteld dat ik naar de stad terug ging, de KLM had een Hotel voor me geregeld, Hotel Astor. De familie Baas bracht mij naar het hotel en nodigde mij uit voor het avondeten. Een geweldige familie, zij waren goeie vrienden van Jan. Harrie zou de volgende dag aankomen op het spoorwegstation van Johannesburg. .De familie Baas haalde mij op en vertelde dat zij veel met Jan omgingen maar niet bepaald weg waren van mijn schoonzus.Naar het station. Wachten op de trein uit Kaapstad. De trein komt aan, Harrie hangt uit het raam ziet mij en roept Henk jij hier leuk zeg - en dan moet je je broer vertellen dat die andere broer waar hiJ voor kwam DOOD IS. |
In 1945, na de Tweede Wereldoorlog, hervatte KLM haar lijndiensten en startte in 1946 als eerste Europese luchtvaartmaatschappij lijndiensten naar de Verenigde Staten. Ook de lijndienst naar Indië werd hersteld en er werd gevlogen met vliegtuigen als de Dakota en Lockheed Constellation (Bron: Wikipedia)
|
134
Dat was een moeilijk uurtje. Harrie was wel even van slag, maar op mijn vraag zal ik je mee terug nemen, de KLM regelt alles voor je, was zijn antwoord: neen ik ben nu hier en zie wel hoe het loopt. De familie Baas zei, Harrie wij helpen je geen zorgen. Ik ben nog twee dagen gebleven. Dicky draaide bij en stelde voor om in de stad te gaan winkelen. Ze wist dat er een baby op komst was en we kochten diverse dingen voor voor An, luiers enz. Ze stond er op dat zij die betaalde. Ik begreep er niets van.De andere dag ben ik teruggevlogen, weggebracht door Harrie en de familie Baas. Aan An alles verteld, die begreep ere ook niets van. Ga je naar je broer vliegt de halve wereld rond en dan zo'n ontvangst. De heer Saaf heeft gebeld je hebt de hele week verlof. Bel Vader maar dat je morgen komt. Naar Dordt . Vader alles verteld, wat de ontvangst was en haar houding. Dat ze niets moest hebben van pottenkijkers. angst. Antwoord van Vader, dacht ik wel, zij weet niet dat ik weet dat Jan enkele weken geleden een groot stuk grond heeft gekocht om een flatgebouw op te zetten. Dat is veel geld. Ze was dus bang dat jij daarover zou praten. Maar jij wist van niets. En dat kon zij niet weten. Henk bedankt en bedankt de heer Plesman, je hebt een geweldige baas. Dit was mijn familie ervaring in Afrika. Laten we het maar vergeten, helaas herhalen dit soort geschiedenissen zich.
AFRIKA afbeelding tzt invoegen
Dat was een moeilijk uurtje. Harrie was wel even van slag, maar op mijn vraag zal ik je mee terug nemen, de KLM regelt alles voor je, was zijn antwoord: neen ik ben nu hier en zie wel hoe het loopt. De familie Baas zei, Harrie wij helpen je geen zorgen. Ik ben nog twee dagen gebleven. Dicky draaide bij en stelde voor om in de stad te gaan winkelen. Ze wist dat er een baby op komst was en we kochten diverse dingen voor voor An, luiers enz. Ze stond er op dat zij die betaalde. Ik begreep er niets van.De andere dag ben ik teruggevlogen, weggebracht door Harrie en de familie Baas. Aan An alles verteld, die begreep ere ook niets van. Ga je naar je broer vliegt de halve wereld rond en dan zo'n ontvangst. De heer Saaf heeft gebeld je hebt de hele week verlof. Bel Vader maar dat je morgen komt. Naar Dordt . Vader alles verteld, wat de ontvangst was en haar houding. Dat ze niets moest hebben van pottenkijkers. angst. Antwoord van Vader, dacht ik wel, zij weet niet dat ik weet dat Jan enkele weken geleden een groot stuk grond heeft gekocht om een flatgebouw op te zetten. Dat is veel geld. Ze was dus bang dat jij daarover zou praten. Maar jij wist van niets. En dat kon zij niet weten. Henk bedankt en bedankt de heer Plesman, je hebt een geweldige baas. Dit was mijn familie ervaring in Afrika. Laten we het maar vergeten, helaas herhalen dit soort geschiedenissen zich.
AFRIKA afbeelding tzt invoegen
HET HUIS DE ONBESCHAAMDE IN DE WIJNSTRAAT
Het huis de Onbeschaamde ontworpen en gebouwd door Pieter Post in 1650. Een bekend historisch gebouw in de Wijnstraat niet ver van de Katholieke Kerk. An, mijn overleden vrouw kreeg les op de lagere Katholieke nonnenschool in de Vriesestraat. Een strenge school. Gebruikelijk was, dat ze een paar keer in de week met de hele klas on toezicht van de nonnen naar de kerk moesten in de Wijnstraat. In groepsverband werd er naar de kerk gewandeld. Zodra zij in de Wijnstraat het huis De Onbeschaamde naderden werd er door de nonnen gecommandeerd "ALLE HOOFDEN NAAR BENEDEN" ze mochten niet naar het beeld m de gevel kijken. Maar zoals An me vertelde deden ze het toch en er werd hard om gelachen. |
136 en 137 afbeeldingen en tekst
138
DE FAMILIENAAM VAN MOEDER
Om bepaalde gegevens over onze voorouders te weten te komen, zocht ik vaak op INTERNET. Tijden het zoeken op Internet Rootsweb: GEN-BENELUX-L vond ik de de familienaam Scheeres/Scheeris, de naam van onze moeder geschreven als Scheeres. Het verhaal gaat dan verder en treft men in 1791 te Dordrecht het echtpaar Johannes Schaers en Alida Lingen aan. Dan wijzigt de naam Schaers en uitsluitend te Rotterdam in Scheeres en te Dordrecht in Scheeris. Ik herinner me een verhaal van Moeder, dat Vader de geboorte van een broer of zus, wat weet ik niet precies, aan ging geven, de naam van de moeder opgaf al Scheeres en de ambtenaar volhield dat de naam Scheeris moest zijn. Vader antwoordde dat op de trouwakte Scheeres stond, maar zoals het een goede ambtenaar betaamt hield hij vol en vulde in: Scheeris. En zo is de naam Scheeris geworden. Maar wij houden het maar op SCHEERES. In Rotterdam vond ik 1 familie, in Schiedam 1 en in Rhoon 2 families met dezelfde naam. In Fijnaart 1 familie met de naam Scheeris.
"WHA T 'S IN A NAME"
DE FAMILIENAAM VAN MOEDER
Om bepaalde gegevens over onze voorouders te weten te komen, zocht ik vaak op INTERNET. Tijden het zoeken op Internet Rootsweb: GEN-BENELUX-L vond ik de de familienaam Scheeres/Scheeris, de naam van onze moeder geschreven als Scheeres. Het verhaal gaat dan verder en treft men in 1791 te Dordrecht het echtpaar Johannes Schaers en Alida Lingen aan. Dan wijzigt de naam Schaers en uitsluitend te Rotterdam in Scheeres en te Dordrecht in Scheeris. Ik herinner me een verhaal van Moeder, dat Vader de geboorte van een broer of zus, wat weet ik niet precies, aan ging geven, de naam van de moeder opgaf al Scheeres en de ambtenaar volhield dat de naam Scheeris moest zijn. Vader antwoordde dat op de trouwakte Scheeres stond, maar zoals het een goede ambtenaar betaamt hield hij vol en vulde in: Scheeris. En zo is de naam Scheeris geworden. Maar wij houden het maar op SCHEERES. In Rotterdam vond ik 1 familie, in Schiedam 1 en in Rhoon 2 families met dezelfde naam. In Fijnaart 1 familie met de naam Scheeris.
"WHA T 'S IN A NAME"
139
EPILOOG
Bij elk verhaal past een epiloog.
Dus ook bij onze familiegeschiedenis. In de inleiding gaf ik al aan dat de geschiedenis van een familie nooit af is, ja nooit een einde heeft of er moeten dramatische voorvallen zijn geweest. Gelukkig is dat in ons verhaal niet het geval. Het was niet altijd een vrolijk verhaal maar toch waren er vreugdevolle gebeurtenissen, maar ook zeer droeve. Ach dat is Inherent met het leven zuilen we maar denken. Getracht is de hoofdlijnen te volgen vanaf dat de eerste Ary ten tonele verscheen. Wat een gevolgen heeft dat gehad! Een naam ontstaat, waarmee je verder door het leven moet. Dat verwacht je toch niet ! Maar ja, zo is het gekomen. En het is , als je het goed bekijkt, toch echt goed gegaan. Dank zij, sterke karakters, met een inborst van, aanpakken we redden bet altijd. En met veel liefde.
Dat waren de Bosman Jansen's.
Nooit omkijken vooruit zien.
Met veel plezier en diep respect voor wat ik tijdens dit onderzoek geleerd heb van onze voorouders, heb ik dit samengesteld.
Veel liefde gezondheid en geluk wen ik u allen.
Henk Bosman Jansen
Kapelle. 2007
EPILOOG
Bij elk verhaal past een epiloog.
Dus ook bij onze familiegeschiedenis. In de inleiding gaf ik al aan dat de geschiedenis van een familie nooit af is, ja nooit een einde heeft of er moeten dramatische voorvallen zijn geweest. Gelukkig is dat in ons verhaal niet het geval. Het was niet altijd een vrolijk verhaal maar toch waren er vreugdevolle gebeurtenissen, maar ook zeer droeve. Ach dat is Inherent met het leven zuilen we maar denken. Getracht is de hoofdlijnen te volgen vanaf dat de eerste Ary ten tonele verscheen. Wat een gevolgen heeft dat gehad! Een naam ontstaat, waarmee je verder door het leven moet. Dat verwacht je toch niet ! Maar ja, zo is het gekomen. En het is , als je het goed bekijkt, toch echt goed gegaan. Dank zij, sterke karakters, met een inborst van, aanpakken we redden bet altijd. En met veel liefde.
Dat waren de Bosman Jansen's.
Nooit omkijken vooruit zien.
Met veel plezier en diep respect voor wat ik tijdens dit onderzoek geleerd heb van onze voorouders, heb ik dit samengesteld.
Veel liefde gezondheid en geluk wen ik u allen.
Henk Bosman Jansen
Kapelle. 2007
140 afbeelding
141
VIJFDE DEEL
APPENDIXES
VIJFDE DEEL
APPENDIXES
Einde ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~